Kafkas Abhazya Kültür Derneği’nde 8 Nisan 2006 günü Abhazya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Temsilcisi Sokrat Acincal, Abhazya milletvekili Garik Samanba ve Abhazya Geri Dönüş Komitesi Başkanı Anzor Mukba’nın katıldığı bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Toplantıya Abhazya devlet heyetinin yanı sıra, Abhazya’nın Türkiye temsilcisi Viladislav Ayüzba ve Kafkas Dernekleri Federasyonu Başkanı Cihan Candemir de katıldı. Toplantıya katılanlar heyet üyelerine bir çok soru yönelttiler. Çerkes diasporası için önemli gördüğümüz toplantıda yapılan konuşmaların geniş bir özetini sizlerle paylaşıyoruz. İsteğimiz dışında olabilecek çeviri problemleri için, şimdiden özür dileriz.
Anzor Mukba’nın Konuşması:
İyi akşamlar. İyi günlerde görüşelim. Size iyi şeyler söylemek istiyorum. Geri Dönüş Komitesi (Demografya) başkanıyım. Bu işi başta cumhurbaşkanı olmak üzere herkes önemsiyor ve destek veriyor. “Gücünüz ne, ne yaptınız?” derseniz. Çok gücümüz olmasa da birlikte yaptıklarımız var. Başbakanın önergesiyle gelenlerin yararlanması için üç blok halinde doksanar dairelik evler ayrıldı. Bunları isteyen alabiliyor. Karaçay-Çerkesk’ten gelen Aşuva, Aşkaruvalar’la yaptığımız anlaşmaya göre Abhazya’da kendi binalarını yapacaklar. Yanan parlamento binamızı restore ediyoruz. Gudauta’da iki blok bize verildi. Anayurda dönenlere takdim ediyoruz. Kendi binalarını yapmak isteyenler için; Sohum’da kıyıya yakın, başkent mimarisine uygun yapılması koşuluyla 100 aileye yer ayrıldı. 50’si inşaat halinde.
Gulurpş ilçesinde 30 hektar arazi komisyonumuza ayrıldı. Tarım yapmak için 25 hektar daha beklentimiz var. Bütün bunlar sizin topraklarınız. Bütün bunları size veriyoruz demeye utanıyoruz. Çünkü buralar sizin babalarınızın, dedelerinizin toprakları. Abhazya’ya son bir ayda gelenler, 10 yıl içinde gelenlerden fazla. Daha çok Karaçay-Çerkesk’ten ve Batum’dan(Acara) geldiler. Bu neden oldu? Çünkü kardeşlerimiz savaş olmayacağına ve yaşamak için çok uygun koşulların olduğuna inandılar. Biliyorsunuz ki turistler de güvenli yerlere giderler. Geçen yıl 1 milyon turist ağırladık. Yolun kapalı (ambargo) olması engel. Yol açık olsa gelmeyecek misiniz? 2 saat önce telefonla görüşüyordum. Bir haber aldım. Tekrar onay istedim. 2 gün önce Rusya Federasyonu(RF) görevlileri toplanarak karar almışlar “Hangi ülkeden insanlar gelirse gelsin, Rusya üzerinden Abhazya’ya girebilir.” RF TV’sinin 1. kanalı haber geçmiş. Almanya, ABD, Türkiye ve Dünya’nın neresinden olursa olsun Rusya Federasyonu elçilikleri giriş işlemlerini yapacak. Bu haberi vermekten sevinçliyim, hepinize teşekkür ediyorum.
Garik Samanba’nın Konuşması:
Değerli kardeşlerim;
Bildiğiniz gibi Abhazya’da savaşta bize yardım eden bir çok kişi oldu. Beklemiyorduk. Bir plan üretmek zordu. Neden derseniz, ilk başlarda silahımız bile yoktu. Destek geleceğini de bilmiyorduk. Gözlerimizle gördük ki üç gün sonra Kuzey Kafkasya’daki kardeşlerimiz ellerinde silahlarla, birlikte savaşmak için bizim yanımıza geldiler. Çok büyük moral verdiler. Halkımız Türkiye’deki kardeşlerimizin de bizim yanımızda yer almasıyla çok umutlandı, güç aldı. Savaşta düşman bizi üç günde bitirmeyi umuyordu. Bizi bilen ve gören azdı. Sizlerin ve diğer kardeşlerimizin de yardımıyla büyük cesaretler gösterdik. Bizi dünya tanıdı. Savaştaki şehitlerimiz şimdi Abhazya’da birlikteler.
Bizim artık yolumuz var. Bu yol birdir. Cumhurbaşkanı Ardzınba’nın bize gösterdiği yoldur. Özgürlük ve bağımsızlığın yoludur. Ben parlamentoda, askerlikte ve iç güvenlik kuvvetlerinde savaş zamanı görevler yaptım. Kodori bölgesinde görev aldım. Bunları görerek söylüyorum. Bugün bizden şikayetçi olan Gürcistan iyi biliyor ki bizi savaşarak yenemezler. Halkımız da bunu biliyor. Abhazya silahlı güçlerinin durumu artık iyi. Silahlarımız da var, bunları kullanacak kuvvetlerimiz de.
Geçtiğimiz yıl Abhazya silahlı kuvvetleri çok iyi işler yaptı. Profesyonel askerlik pratikleşti. Başarıyla yürütülüyor. Daha da iyi olacak. Abhazya iç güvenlik işlerini de merak ediyorsunuz. Polis konusunda da önemli düzenlemeler yaptık. Güvenliği çok iyi sağladığımız için geçen yıl Abhazya’ya bir milyondan fazla turist geldi. Bu da ekonomi ve bütçemiz için önemlidir. İnsanlarımız iş sahibi oldu. Bu bizi, yarınlar için daha güçlü çalışmaya yönlendiriyor.
Cumhurbaşkanı Bagapş’ın da özel çalışmaları var. Genelgeler yayınladı. Güvenlik artınca, 1-2 yıl içinde gelen turistler yapılanları hayretle karşıladı. Büyük ve çağdaş binalar yaptık. Rusya sınırından Sohum’a kadar otoyol yapılıyor. Biz buradan anlıyoruz ki savaşla bir yere varılamaz. Rus yatırımcılar da Abhazya’ya yatırım yapmaktadırlar. Soçi’de kış olimpiyatları düzenleme girişimleri var. Sınır oluşumuz bizi cazip hale getiriyor. Geri dönüşün zorluklarını çok iyi biliyoruz. Ama bu cazip koşullarda Türkiye’deki kardeşlerimizin gelip yatırımlar yapmasını bekliyoruz.
Ülkemizde bir çok yasa hazırlanıyor. En önemlileri de insan hakları ve yurttaşlık yasalarıdır. Bu yasa da gösteriyor ki;” Bir Abhaz dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın Abhazya yurttaşıdır.” Gürcistan yönetimi bu yasayı hiç sevmedi. Tepkiler gösterdi. Ama yasamız bizimdir. Biz bugün tarih yapıyoruz. Abhazya pasaportu dağıtıyoruz. Sizlerin de buna sahip olmasını bekliyoruz. Bunun için Abhazya’ya gelerek parmak izi vermeniz yeterli. Hepimiz gelmenizi bekliyoruz.
Ben Türkiye’ye ilk kez geldim. Abhazya’da buradan gelmiş bir çok arkadaşım var. Sizleri şimdi daha iyi görüyor ve seviyorum. Diliyorum ki Abhazlar nerede yaşarsa yaşasın iyi ve çok yaşasınlar. Görüşememek dışında başka şikayetimiz olmasın.
Sizlere internet üzerinden doğrularla birlikte bir çok yanlış bilgi de veriliyor. Ama bizim içimizdeki demokratik hareketlere destek olmamız gerek.
Sokrat Acincal’in Yaptığı Konuşma:
Çok değerli kardeşlerim!
Abhazya’nın özgürlüğü ve bağımsızlığı için yola koyulduğumuz günden beri bir savaş yaşadık. Savaştan sonra büyük bir ambargo ile karşılaştık ama halkın iradesi bu güçlükleri yenebilecek düzeydedir.
Yolumuzun üzerinde çok değişik durumlar vardı. İçeride hükümetin kurulması çok ciddi bir işti. Savaş sonrası ise ekonomi felç olmuştu. Savaş sırasında yakılıp yıkılan evlerimizi ve ülkeyi yeniden inşa ettik. İnsanların ihtiyaçları için gereksinimleri vardı.Yarınlarımız için çocuklarımızın eğitilmesi gerekiyordu. Her devlet gibi silahlı güçlerimizin olması gerekiyordu. Bütün bunlar sorun oluşturmaktaydı. Bugün ise Abhazya bunları aşarak aydınlık bir yola. girdi. Bütün bunlar sadece bizim gücümüzle yapılmış değil.
Şimdi Gürcistan bizi yine tehdit ediyor. Kardeşlerim, korkmayın biz hazırız. Kardeşlerimiz politik olarak da bize büyük destek verdiler.Savaştan sonra Rusya Federasyonu’ nun başındaki Yeltsin’e, ‘hazırlanacak anlaşma metninde Abhazya’ya bir zarar verilirse biz federasyondan çekiliriz’ dediler. Bunları medya pek yansıtmıyor ama hepimiz biliyoruz. Yeltsin’le Şevarnadze arasında yapılan anlaşma Rusya Parlementosu’ndan onay alamadı.
Bugün Abhazya’ya gelirseniz çok sevineceğiz.Göreceksiniz çocuklarımız ve gençlerimiz çok iyi eğitiliyorlar. Sadece Abhazya Üniversitesi’nden bahsetmiyorum.Gençlerimiz Adigey’de, Karaçay-Çerkesk’te, Moskova ve S.Petersburg ve diğer ülkelerde okuyorlar. Bu çabalar geleceğimiz için çok değerlidir.Umutluyuz.Başka ülke gençleri de güvenle Abhazya Devlet Üniversitesi’nde okuyorlar. Sayı daha da artacak.
Abhazya ile Gürcistan arasında çeşitli görüşmeler yapılıyor. BM’ de yapılan bu görüşmelerde bir yere varamadık.Bizim ideal ve düşüncelerimiz farklı. Onlarsa Gürcistan’a katılalım istiyor.Bu konuda çok şey söylenebilir ama yakın tarihte sevindirici bir gelişme oldu.BM’nin kabul ettiği Abhazya ile ilgili belgede,daha önceki belgelerde olduğu gibi ” Abhazya Gürcistan’a dönecektir ” diye bir ibare yok. Buraya nasıl gelindi? BM daimi temsilcisi ve diplomatlar bizim Gürcistan’a dönmeyeceğimizi anladılar.BM’nin sunduğu planı kabul etseydik Gürcistan topraklarında yer alacaktık.3-4 yıl geçti, Abhazya ile Gürcistan arasında yeni planlara ihtiyaç hissedildi. Biz Gürcistan’a şöyle diyoruz. “Biz sizinle sadece komşuyuz. Sizle anlaşma sadece iyi komşulukla olur.”
Abhazya Gürcistan’a katılmayıp Rusya Federasyonu’na katılır mı?” Hayır. ABHAZYA ÖZGÜR VE BAĞIMSIZ BİR DEVLETTİR. Biz başka bir devlete katılmayacağız. Doğrudur, Rusya bize yardım ediyor. Bedelini ödüyoruz. Rusya’da yaşayan kardeşlerimiz var. Onlarla birlikteyiz. Rusya ile ilişkilerde yeni bir durum düşünülebilir ama bu Rusya’ya katılmak değildir.
Biz biliyoruz ki, siz kardeşlerimiz bize her durumda destek verirsiniz.
Jineps Temsilcisinin sorusu: “ABD Dışişleri yetkilileri ABD ve NATO donanmasının Karadeniz’e “ayrılıkçıları” hedefleyerek çıkmak istediğini bildirdi. Türkiye medyası Montrö Antlaşması’nı değerlendirmeye başladı. Hükümet ise açıklamalarla konuyu reddetti. Bu konuda neler düşünüyorsunuz?”
Acincal:“Bu konu çok geniş ve derin.ABD için Kuzey Kafkasya enteresan bir bölge. Gürcistan hükümeti ile ABD arasında anlaşma ve iş birliği var. Gürcistan hükümeti bir kararname çıkardı; “ABD’den gelen biri silahlı da olsa Gürcistan’a girebilir.” Dünyada bir örneği yok. Onlar mesaj veriyor;”ABD ve Gürcistan dost ve stratejik ortak, herkes bundan çekinsin.” Bunu göstermeye çalışıyor Gürcistan…ABD ve Rusya savaşmazlar, çıkarlarını bağdaştırırlar. ABD donanması hiçbir şekilde Karadeniz’e giremez, Abhazya’ya savaş açamaz. Şayet yaparsa muhatabı biz değil Rusya Federasyon’dur.”
Jineps Temsilcisinin sorusu:” Bizler 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde Gürcistan ve Rusya Konsoloslukları önünde basın açıklamaları yaptık. Londra’daki Jineps okurları da aynı şeyi İngiltere’de yaptı. Biz bu eylemleri, ambargo altındaki Abhazya’daki kadın ve çocuklarla, savaş mağduru Çeçenya’daki kadın ve çocuklara ithaf ettik. Bu gösterilerin sizin açınızdan değerlendirilmesi nedir?”
Acincal:” Miting ve gösteriler savaşın olmaması için önemli toplumsal hareketlerdir…Sizin pratiğinizdir, yapmayın diyemeyiz, ama yarar mı zarar mı getiriyor değerlendirilmesi yapılırsa seviniriz. Uzaktan Abhazya’ya bakmakla orada yaşamanın farkını bilmek gerek, siz bilgilerin çoğunu internetten alıyorsunuz. Orada Gürcistan orijinli haberler çıkıyor. Bunlar onların ütopyalarıdır. Onların ütopyalarını ciddiye alırsak Tiflis’e gidip Saakaşvili’ye teslim olmamız gerekir. O’nun söylediklerinin özü ve temelinin olmadığını bilmeliyiz.
Çeçenya ile bizim aramızda belirgin bir fark var. Çeçenya Rusya Federasyonu’yla savaşıyor. Bizim durumumuzsa biliniyor. Savaşın bir cephesi olarak bizde silahlar patlamıyor.
(..)
Savaş dışında bir çözüme ulaşmamız gerek, Çeçenya’daki durum görülüyor. Biz umut ediyoruz ki Çeçenya’ya bir an önce barış gelsin. Sorun savaşla çözülemez. Savaş mutlaka sona erecektir.
Sizin yaptığınız işleri önemsiyoruz. Ama attığımız adımları iyi düşünmeliyiz. Adıgey’e, Abhazya’ya, Çeçenya’ya bu eylemler ne gibi yararlar getirir? Sizin bu eylemlerinizi önemsiyorum. Teşekkür ederim.
Sayı : 2006 05
