Nart Aşemez çok tanınan birisiydi. Görünüşüyle kıyafetiyle yakışıklıydı, baskına gittiğinde yiğitlik gösteren biri idi.
Bir gün yoruldu, ormana girdi, atını bağladı, bir ağacın dibine uzandı. Derin bir uykuya daldı ve birden sağanak bir yağmur başladı. O bir uyudu mu kolay kolay uyanmaz derlerdi. Yağmur yağarken, Aşemez uyurken, altında yattığı ağacın dalını rüzgar kırdı, yakınına düştü ve yaprakları Nart Aşemez’in üstünü örttü.
Aşemez garip sesler duyarak uyandı. Sesin nereden geldiğini bilemeden uzun süre dinledi. Seslerin kırılan ağaçtan geldiğini anladı. Dalın içini kurtçuklar kemirmiş, üstünde de delikler oluşmuştu.
Rüzgar dalın içine girince güzel sesler çıkarıyordu. Aşemez gördükleri ve duydukları karşısında şaşkına döndü. Uzandı, daldan bir parça kopardı ve üflemeye başladı, daldan güzel nağmeler yayılmaya başladı.
Aşemez o günden sonra baskına gitmeyi, ganimet getirmeyi bıraktı. Tüm mal-mülkünü de kaybetti ve fakirleşti, sürekli dolaşmaya başladı; dünyanın güzel seslerini aramaya, onları kendi ‘Kamıl’ını da duyurmaya çalıştı.
Nart Aşemez Kamıl çalarak insanları eğlendirdi uzun bir süre. Sonra becerekli bir delikanlıya öğretti. Şarkının daha güzel olması için çınardan yaptığı küçük tahtacıkları üst üste koyup bir ucundan bağladı. Eğittiği delikanlıya onu verdi. Kendisi Kamıl, delikanlı Pkheçıç çaldı ve durmadan şarkılar söylediler.
Nart Aşemez böyle buldu ‘Kamıl’ ve ‘Pkheçıç’ı. Ve o günden beri Adıgeler şarkı söyler oldular…….
Kaynak: ‘Nartkher’: Nartlar 5. cilt
Anlatan: Siyukhu Seferbiy. 1890 yılında Adıgey’in Cambeçiye köyünde doğdu. Çemguy.
10 Mayıs 1948 yılında Krasnodar şehrinde Hadeğal-e Asker tarafından derlendi.
Orjinali Adigey devlet arşivindedir.
Çev: Çurmıt Sebahattin
Sayı : 2007 05