(..)Kosova’nın bağımsızlığını ilan etmesinin en belirgin etkileri, bağımsızlık hareketlerinin olduğu coğrafyalarda hissedilecektir. Gürcistan ve Moldova bu bölgelerin başında gelmektedir. Nitekim, Kosova’nın bağımsızlığını ilan ettiği gün, Abhazya ve Güney Osetya cumhuriyetleri, tek taraflı bağımsızlıklarını ilan edeceklerini ve Rusya ile diğer BDT ülkelerinden kendilerini tanımalarını isteyeceklerini açıklamışlardır. Abhazya ile Güney Osetya yetkililerinin bu açıklamaları sürpriz değildir. Zira, uzun süreden beri dış politika çevrelerinde Kosova meselesinin “dondurulmuş ihtilaflar” için örnek teşkil edip etmeyeceği tartışılıyordu. (..)
Putin, Kremlin’de yerli ve yabancı gazetecilerle yaptığı görüşmede, Batı’nın Kosova sorunuyla ilgili tutumuna anlam veremediğini dile getirdi. Putin, Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin yaklaşık 40 yıldır bağımsız olduğunun, ancak Batı’nın KKTC’yi tanımayarak çifte standart uyguladığının altını çizdi. (..)
Diğer taraftan Rusya’nın tutumu hiç şüphesiz, KKTC’nin haklarını savunduğu anlamına gelmemekte. Hatta tam tersine Moskova’nın izlediği siyasetten, Kremlin’in sanki tüm “dondurulmuş sorunlar”ın aynen devam etmesinden yana olduğu sonucuna varmak mümkündür. (..) Nisan 2004’te BM Güvenlik Konseyi’nde Kıbrıs konusunda yapılan oylamada Rusya’nın vetoya başvurmasının asıl nedeni, referandum öncesinde taraflara baskı uygulanmamasını istemesi ve Rusya’nın fikirlerinin alınmaması idi. Rusya’nın Kosova konusundaki tutumu da, “kardeş Sırbistan”ın toprak bütünlüğünü savunmasından ziyade, Moskova’nın görüşünün dikkate alınmaması ve Rusya ile Sırbistan’ın kaderlerinin birbirine benzemesinden kaynaklanmaktadır. Nitekim, Rusya Federasyonu içinde de çok sayıda özerk cumhuriyet yer almakta ve bu cumhuriyetlerin bir gün tek taraflı bağımsızlık ilan etme ihtimali bulunmaktadır. Moskova, bu ihtimalleri minimuma indirmek için Kosova ve benzeri konularda ülke/toprak bütünlüğünden yana bir tutum sergilemektedir. Moskova’nın tutumu aslında Güney Osetya ve Abhazya için de geçerlidir. Çünkü bu cumhuriyetlerin bağımsızlığa kavuşarak bölgedeki ihtilafların ortadan kalkması, Gürcistan’a karşı kullanacağı araçlardan mahrum kalması anlamına gelecektir.
(..)Diğer taraftan Batılı ülkeler Kosova’nın başka bölgeler için emsal teşkil edemeyeceğini ileri sürseler de, bunun nedenini açıklayamamaktadırlar. Batılı ülkeler bağımsızlık yanlısı bölgelerin birbirleriyle daha sıkı ilişkiler içerisinde olabileceklerini ve ortak hareket edebileceklerini de unutmaktadırlar. Abhazya yetkililerinin KKTC’de temsilcilik açma planları da bu bölgelerin yeni arayışlar içinde olduğunu göstermektedir.
Sonuç olarak Kosova’nın bağımsızlık ilanı ve Batı dünyasının desteği, sınırların yeniden çizilmesini talep eden ve statüleri birbirinden çok farklı olan birçok topluluğun talebine yeniden hayat verecektir.
İlyas KAMALOV – ASAM
20 Şubat 2008
Sayı : 2008 03
