Nartlar, bolluk ve bereket içinde, yiğitçe ve onurlu bir yaşam sürdürmekteydi. Günün birinde, küçük bir kırlangıç kuşu, Tha’nın (Tanrı) habercisi olarak Nartlar’a geldi.
–Sayısı az, ömrü kısa, ama ünü, kahramanlığı ve mertliği dilden dile, kuşaktan kuşağa anlatılacak ve yüzyıllar boyunca örnek alınacak yiğitler olarak mı kalmak istersiniz? Yoksa gittikçe çoğalan, üreyen, yiyip içen, ama onur duygusu zayıf ve bir ün bırakmamış kişiler olarak mı yaşamak istersiniz? diye sordu.
Nartlar konuyu öyle uzun uzadıya görüşmeye ve Khase’yi (Meclis) toplamaya gerek bile görmeden hemen oracıkta yanıtlarını bildirdiler.
-Hayvan gibi çoğalarak yaşamayı istemiyoruz, insan gibi, insanlığımızı koruyarak yaşamayı isteriz. dedi Nartlar.
Ömrümüz kısa olsun,
Ancak şanımız büyük olsun,
Adalet ve dürüstlüğün yolu,
Yolumuz olsun!
Boynu bükük ve ezik değil,
Onurlu ve özgür bir yaşam isteriz!
Böylece sayıca az ve kısa ömürlü ama yiğit kişiler olarak anılmak istediklerini bildirerek, haberci küçük kılangıcı Tha’ya gönderdiler.
Böylece Nartlar’ın yiğitliği destanlaşıp yüzyıllar boyunca dilden dile anlatılır oldu. Nart soyundan gelen Natıkuaceler* ise, onlardan arta kalmış kişiler olarak hala yaşamlarını sürdürüyorlar.
Anlatan Seferbıy Siyuh, 1887’de şimdiki Adigey’in Cambeçıy köyünde doğdu, Abzegh.
Bu teksti 12.11.1959’da Krasnodar’da yazıya aktaran Asker Hadeğal.
Kaynak: Geroiçeski epos NARTI i ego genezis, Krasnodar, 1967, s.362.
Çev: Hapi C. Yıldız
*Natıkuaceler ya da Natuhaylar, Anapa dolayında yaşayan büyük bir Adige topluluğu idiler, sayıları 1864 göçünden önce 240 bin dolayında idi. Büyük göçten (ülke dışı sürgünden) sonra Natuhaylar’dan Anapa yakınındaki Hatramtuk köyü kalmıştır. Kıyıboyu Shapsughya’nın Kalej köyünden Adige-Shapsugh aydını Ruslan Nıbe’nin 1992’de bana anlattığına göre, Rus ordusunda askerlik yapan Adigeler alay komutanlarından izin alarak, 1864 yılı sonrasında Hatramtuk köyünü kurmuşlardı, köy 1924 yılında yerinen kaldırılarak, Adigey’in Tahtamukay rayonuna taşınmış ve şimdiki küçük Natuhay köyünü oluşturmuştur.
Adigeler çocuklarına kızdıklarında Diasporada da “Тхьэм Хьатрамтыку уехь, Тхьэм Сыбыр 1уашъхьэ уехь!” (Tanrı seni Hatramtuk’a, Tanrı seni Sibirya dağına sürsün!) derlerdi. Bu deyim köyün diğer Adige yerleşimlerinden çok uzakta, ücra bir yerde bulunuyor olması nedeniyle söylenmiş olmalıdır. HCY
Resim; Öykü anlatıcı Sıhatçerıy HACALE, Adıge Bilimsel Araştırma Enstitüsü’nden Ş. HUT’a nir Nart teksti yazdırıyor. (Şhaşefıj köyü, 20.07.1962)
Sayı : 2008 07
