Üç dilde; Türkçe, Adıgece ve Rusça hazırlanmış olan Çerkes Yemekleri kitabının son bölümündeki ‘Faydalı Bilgiler’ bölümünden bazı örnekler sunuyoruz.
Çerkes Yemekleri kitabının ‘Çorbalar’ bölümü 37, ‘Sebze Yemekleri’ 51, ‘Taneli Bitkisel Yemekler’ 67, ‘Et Yemekleri’ 125, ‘Kümes Hayvanlarının Etinden Yapılan Yemekler’ 51, ‘Yumurta Yemekleri’ 19, ‘Süt Ürünlerinden Yapılan Yemekler’ 47, ‘Hamurişi Yemekler’ 51, ‘Tatlı Yemek ve İçecekler’ 75 tarif içeriyor. Ve bunlar genel derlenmiş yemek tariflerinin sadece bir bölümü.
1.Karanfil yağı kulak ağrısında damla olarak kullanılır.
2.Mısır haşlanırken tuz atılmaz. Tuz, mısır tanelerini büzer, pişmesini engeller, tadını da bozar.
3.Kuşburnu üstüne çiğ düşmeden toplanmaz.
4.Şeker hastalığı olanların yer elması, çobançantası, sığırdili, beyaz akasya, ekşi yoğurt, amu, şkepl suyu yemesi, içmesi gerekir.
5.Soğuk algınlığı, nefes darlığı ve astıma karşı at eti, ördek eti, kaz etinin yağlı kısımlarından yapılan yemeklerin büyük faydası vardır.
6.Mısır pastasıyla başsoğanı, tuza banarak yiyenler iyi uyur. Çünkü kan dolaşımları düzenlidir. Cilt kırışıklığını da giderir.
7.Sıcak et suyunun üstüne soğuk su içilirse mideyi bozar.
8.Kaynatılmış yumurta, kaynatıldığı sudan alınıp hemen soğuk suya konursa, kabuğu kolay soyulur.
9.Yoğrulmuş hamurun üstüne mutlaka biraz un serpilmelidir. Değilse kumaşla örtülmeli. Aksi halde hamurun yüzü kurur, üstelik hamur iyi kabarmaz.
10.Kabak haşlanırken çok su kullanılmaz, aksi halde çiğ kalır, tadını da yitirir.
11.Boğaz iltihabına karşı, koyun veya keçi iç yağı kavurması oldukça faydalıdır.
12.Yağlı et yemeklerinden sonra soğuk su içilmez. Daha çok sıcak süt veya et suyu içilmelidir.
13.Soyulmuş patatesler haşlanırken suyun içine birkaç diş sarımsak atılırsa, patatesler çok hoş bir tat alır. Kaynatma suyu da içilebilir. Soğuk algınlığına iyi gelir.
14.Büyükbaş hayvan safrasının faydaları: Yeni kesilmiş hayvanın safrası sakatattan kesilerek ayrılır. İçindeki su bir şişeye konur. Ağzı sıkıca kapatılır. Soğuk-ışıksız bir yere konur. Eskiden şişede bekletilen bu safra suyu ağrılı göze sürülür, sağaltılırdı. Bu işleme iyileşene kadar devam edilirdi. Safra yüze çok ince sürülmelidir, aksi halde cildi de gözü de yakar. Safra suyuna bal katılarak içilirse böbrek taşını da düşürür.
15.Sarımsak ve balla hemeroid tedavisi: İlkbaharda taze sarımsak koparılır. Küçük yaprakları ve kabuğu soyulur. Küçücük doğranır, dibeğe konur, dövülür. Cam kaba konur, bal eklenir, iyice karıştırılır, ağzı kapatılır. Işıksız-soğuk bir yerde bir gece bekletilir. Bal ve sarımsak karışımı katı olmalıdır. Küçük yuvarlak parçalar haline getirilebilmelidir. Bu parçalardan biri hemeroidli bölgeye konur. Hasta dayanabildiği sürece orada tutulur. İşlem 2-3 kez tekrarlanırsa hemeroid iyileşir.
16.Kızamık tedavisi: Darı halamesi suda pişirilir. Haşlama suyu ile kızamıklı bölge yıkanır. Kızamık iyileşene kadar bu işlem tekrarlanır. Eskiden kızamık geçirmekte olan hastanın temiz suyla yıkanmasına izin verilmezdi. Hastanın gün ışığına çıkması da bulunduğu odaya gün ışığı girmesine de izin yoktu. Her akşam da halamenin haşlama suyuyla yıkanırdı. Kurulanır, yatırılırdı.
Kitap için: Nurcan Ersoy: 0532 549 7806
Sayı : 2009 07
