12 Aralık 2009 tarihinde yapılacak olan Abhazya Devlet Başkanlığı seçimleri için hazırlıkların tamamlandığı bildirildi. Abhazya Merkez Seçim Komisyonu Başkanı Batal Tabagua, Devlet Başkanlığı seçimlerinin 35 seçim bölgesinde ve 186 sandıkta gerçekleşeceğini söyledi. Tabagua, Abhazya dışında Moskova ve Çerkessk şehirlerinde de seçim sandıklarının kurulacağını belirtti.
Abhazya İçişleri Bakanlığı Pasaport Vize Dairesi Başkanlığının verilerine göre, kasım ayına kadar 141 bin kişiye Abhazya pasaportu verildi. Battal Tabagua, seçim gününe kadar 18 yaşını doldurmuş olanların tespiti çalışmalarının sürdürüldüğünü, 2007 Abhazya Parlamento seçimlerinde seçmen sayısının 129 bin kişi olduğunu, ancak bugün seçmen sayısının bu rakamın altında olduğunu belirtti.
Beş aday yarışacak
İşte seçim komisyonu tarafından adaylıkları kabul edilen ve Devlet Başkanı olabilmek için geçmeleri gereken Abhaz dili sınavını da başarıyla veren adaylar:
Sergey Bagapş:Mevcut Cumhurbaşkanı.
Raul Hacımba:Cumhurbaşkanı eski Yardımcısı. Abhazya yönetiminin muhalifi olan “Abhazya Halkının Birliği Forumu”, Abhazya Gazilerinin bir kısmının oluşturduğu “Axatsa” ve toplumsal politik hareket “Aruaa”nın merkez yürütme kurulları; Raul Hacımba’yı destekleyeceklerini deklare ettiler.
Beslan Butba: Ekonomik Gelişimi Partisi Başkanı, eski milletvekili ve işadamı. Butba aynı zamanda Abhazya’nın tek bağımsız televizyon kanalı olan “Abaza TV” ve “Exo Abhazya” gazetelerinin de sahibi.
Zaur Ardzinba:İnsiyatif Grubu adayı. Abhazya Cumhuriyeti resmi haber ajansı “Apsnıpress”in bildirdiğine göre, Ardzinba 59 yaşında ve 1994 yılından beri Abhazya Devlet Limanları ve Gemileri İşletmesi’nin başında bulunuyor. Abhazya’nın ilk Cumhurbaşkanı Vladislav Ardzinba’nın akrabası.
Vitaliya Bganba:Akademisyen ve felsefeci olduğu bilgisi dışında kendisi hakkında başkaca bir bilgiye henüz ulaşılamadı.
Bu arada son başvuru tarihi olan 2 Kasım 2009 günü seçim komitesine başvuran Djamalik Ayba’nın adaylığı, başvurusundaki eksiklikler nedeniyle kabul edilmedi.
Propaganda süreci başlıyor
Merkezi Seçim Komisyonu Başkanı Batal Tabagua, 6 kasım günü ilgili kamu görevlilerine verdiği talimatta; her adayın devlet televizyonunda dört saatlik serbest propaganda yapabileceğini ancak bu sürenin en az bir saatinin seçmenlerin sorularının yanıtlanacağı bir formatta dizayn edilmesi gerektiğini bildirdi.
Rusya’nın Abhazya’nın bağımsızlığını tanımasının üzerinden on beş ay geçtikten sonra yapılacak seçimlerde en tartışmalı konu da, bu devasa ülke ile girilen ilişkinin Abhazya’nın bağımsızlığına zarar vermeden nasıl tarif edilmesi gerektiği noktası üzerinde düğümleniyor. Rusya Federasyonu ile yapılan antlaşmaların ve bu ülkeye ekonomik ve askeri açıdan duyulan bağımlılığın ülkenin kaderine gelecekte ne şekilde bir etkide bulunacağı adaylar arasında tartışma konusu. Yine de Abhazya’nın mevcut jeo-stratejik konumu ve tarihsel-sosyal-ekonomik realiteler nedeni ile adaylar arasında Rusya ile ilişkinin boyutlandırılmasına muhalif olan kimse yok. Farklılıklar sadece nüanslarda. Adaylar arasında tartışılacak diğer önemli konular ise yolsuzluk ve suçla mücadele, demokratik standartların nasıl yükseltileceği sorunu ve ülke ekonomisinin Abhazya’nın en büyük serveti olan doğal güzelliklerini tahrip etmeden nasıl kalkındırılacağı…
Bir çok gözlemci asıl yarışın Bagapş, Hacımba ve Butba arasında geçeceğini söylüyor. Bagapş seçim sürecinde, geride kalan beş yıllık iktidarı boyunca ülke ekonomisindeki istikrarı ve bu döneme denk gelen resmi tanınmaların prestijini öne çıkartırken, muhalif adaylar ise Rusya ile imzalanan ve tartışmalı maddeler içeren antlaşmaların Abaza toplumunda yarattığı kaygı ile basın ve sivil toplum örgütleri başta olmak üzere demokratik muhalefet üzerinde artan baskıları ve göz yumulduğunu iddia ettikleri yolsuzlukları tartışmaya hazırlanıyor.
Bagapş’ ı en çok düşündüren aday: Hacımba
Politik otoritelere göre geçtiğimiz Mayıs ayında, Bagapş’ı dört yıl boyunca ciddi hiç bir icraat yapmamakla suçlayarak, onun yardımcılık görevinden istifa eden Hacımba Abhaz seçmenlerinin belli bir kısmı üzerinde ağırlığı olan bir isim. Nitekim Gal bölgesindeki Gürcülerin oy kullanmasını kolaylaştıracak düzenlemelerin Mecliste kabul edilmesinin ardından düzenlenen protestoların ardında da onun olduğu herkes tarafından konuşuluyor. Bilindiği üzere bu gösteriler ve ülkede artan tansiyon nedeni ile Meclis söz konusu düzenlemede geri adım atmış ve bu seçimlerde Gal bölgesinde ikamet eden çok sayıda Gürcü kökenli kişinin oy kullanabilmesini olanaklı kılacak yasal düzenlemeyi şimdilik askıya almıştı. Belirtmek gerekir ki Hacımba’nın asıl desteğini 1992-93 savaşı gazilerinin kurduğu dernekler, Sovyet dönemi siyasal elitleri oluşturuyor. Buna karşın beş yıl önceki seçimlerde kendisine açık destek veren Moskova’nın bu kez bu tür bir destek sunacağına dair bir işaret ortada yok. Yorumcuların görüşü; adaylardan hangisi kazanırsa kazansın kendisi ile iyi ilişki içinde olmak durumunda olduğunu gören Rusya’nın, hiçbir aday lehine ağırlık koymayarak seçimlere gölge düşürmekten kaçınacağı yönünde.
Abhazya’nın Berlusconisi: Butba
Abhazya’nın en zengin işadamlarından biri olduğu söylenen ve ülkenin tek özel TV kanalının yanı sıra önemli bir gazetenin de sahibi Butba, bu yönleri ile medya patronu iken İtalya’nın başına geçen Berlusconi’yi anımsatıyor. Benzerlik sadece sosyal konumla da sınırlı değil. Butba da sıkı bir özel sektör yanlısı ve ekonomideki devlet vesayeti kalkmadan Abhazya’nın kalkınamayacağını iddia ediyor. Butba yakınlarda bir yayın organına verdiği demecinde görüşlerini şu şekilde açıklamıştı:
“…Şu anki yönetimin hiçbir ekonomi politikası yok, sürekli bir taraftan diğer tarafa zikzak. Biz özellikle bunu eleştiriyoruz. Ekonomi politikası hoşumuza gider veya gitmez, ama onun olması lazım. Abhazya Ekonomik Gelişim Partisi’ne gelince, biz Abhazya’da oldukça rekabetçi, dinamik ve verimli bir ekonomi inşa etmeye niyetliyiz. Öncelikli olarak temel yatırımlar insan kaynaklarına, eğitim ve sağlık kalitesinin yükseltilmesine yapılmalı.
Demografi ve istihdam alanında büyük ölçekli reformlar yapmayı düşünüyoruz. Köy alt yapısının rehabilitasyonunu öngören, köy gelişimi konusunda, köyde girişimciliğin desteklenmesi, çiftliklerin gelişimi, yeni teknoloji ve kültürün uygulanmasıyla ilgili kapsamlı program hazırladık. Depresyonda olan bölgeleri desteklememize imkan verecek, Doğu Abhazya’nın gelişimi konusunda özel bir program hazırladık. Bunun dışında programımızda özellikle emeklilere sosyal desteğe önem veriliyor. Kısacası, biz olmayan bir şeyi reforme etmeyi değil, devletin ekonomik sistemini yeniden kurmayı, tamamen sıfırdan kurmayı sunuyoruz. Temel hedef, ortalama aylık maaş 20 bin ruble, senelik ortalama 50 bin çalışan vs. Ve tüm bunlar, özel teşebbüs serbest bırakılırsa ve ekonomi yaygın yolsuzluktan ve devletin olağanüstü velayetinden kurtarılırsa mümkün…”
Eleştirilerinde ortaklaşan muhalefet lider adayında ortaklaşamadı
Son olarak Sohum’dan bakınca, muhalefetin toplumda yarattığı tüm heyecana karşın, ortak bir aday çıkaramaması yüzünden, seçimleri sakin ve itidalli yaklaşımları ile Abhazya’da yaşayan geniş kesimlere güven veren şimdiki başkan Bagapş’ın kazanmasının daha büyük bir ihtimal olarak görüldüğünü eklemek gerekiyor. Aslında seçimleri kim kazanırsa kazansın yarışın adil ve demokratik bir atmosferde yapılması halinde asıl kazananın Abhazya olacağı açık. Ümit ederiz ki bu böyle olur ve bağımsız Abhazya, bu niteliğinin yanına demokratik niteliğini de bir daha silinmemecesine iyice kazır.
Haber: Anıt Baba, Sohum, Jıneps
Sayı: 2009 11
