Yeni Bir Kitap, Ama Çok Daha Fazlası Gerekiyor

0
555

YEMIT’ITL Nurbıy 

Bayan Ş’EVAPTS’EKO Nuriyet’in Maykop’ta yayınlanan “Adigeler ve Çerkesler” (Адыгэхэр ыкIи щэрджэсхэр) adlı kitabı toplumsal ve politik yönden önemli bir yapıt. Kitabın tanıtımı Adige Cumhuriyeti (AC) Ulusal Kütüphanesi’nde yapıldı. Toplantıyı kıdemli kültür emekçisi Bayan ŞEVGEN Bel yönetti. 

Ş’evapts’eko Nuriyet, kitabını yayınlama konusunda hiçbir maddi zorlukla karşılaşmadı. Satılması için kitapçılara da bırakmadı; tanıdıklarına, ulusal işlerle ilgilenenlere, okullara ve kitaplıklara hediye olarak dağıttı. 

  

Kitabı değerli kılan öğeler 

Kuzey Kafkasya bütününde tanınan ünlü bilim insanı Prof. ŞHALAHO Abu (1) kitabın değerini ve kitabın ele aldığı konunun önemini vurguladı. “Doğruları yazmaktan kaçınan yazarlarımız var, kendi çıkarları ya da birilerinin direktifleri doğrultusunda hareket ediyor ve gerçeklerden uzaklaşıyorlar, bu tür tarihi yazılar yazan ‘yazarlarımız’ maalesef az da değil. Sözgelişi bu son yıllarda Krasnodar Kray’da yayınlanan bazı tarih kitapları, Adigelerin Krasnodar Kray topraklarında hiç yaşamamış oldukları gibi saçmaları utanmadan ve tarih adına yazabiliyorlar. Ş’evapts’eko Aminet’in kitabı günümüz gerçeklerine uygun biçimde yazılmış, Adigelerin tarih içindeki yolculuklarını, gelenek ve göreneklerini tanıtıyor.” 

AC Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. BIRSIR Batırbıy (2) ise konuşmasında, ‘kitabın birçok güncel soruna yanıt getirdiğini, öğretmen ve öğrenciler için de gerekli bir kitap olduğunu’ belirtti. “Ulusumuzun tarihi, gelenek ve görenekleri, daha birçok konu gençlerin anlayacağı bir dille yazılmış, güzel bir kitap” dedi. 

  

Kitabın İngilizce’ye çevrilmesi gerekir mi? 

Ş’evapts’eko Aminet, Tahtamukay Lisesi’nde İngilizce öğretmenliği yapmış biri. Kitabını İngilizce’ye çeviriyor, finansman bulursa İngilizce olarak da yayınlayacak. 

Ünlü arkeologlar LEVPAÇ’E Nurbıy (3) ile TEV Aslan (4), her ikisi de N. Ş’evapts’eko’nun çalışmasına büyük bir değer biçtiler. Yazarın arkeolojiden, Nart anlatılarından ve başka kayaklardan yararlanmış olduğunu belirttiler. 

Toplantı sonunda Ş’evapts’eko Nuriyet, ulusu için duyduğu düşüncelerini ortaya koyan bir konuşma yaptı. Kitabın yayını için gerekli giderlerin Krasnodar kenti Adige Xase örgütü Başkanı ve AC Parlamentosu milletvekili ŞHALAHO Azmet tarafından karşılandığını söyledi ve ona olan minnettarlığını dile getirdi. Toplantıyı düzenleme işinde yardımlarını esirgemeyen AC Kültür Bakanlığı ile AC Ulusal Kütüphanesi ilgililerine ve kendisine yardımlarda bulunan herkese teşekkürlerini sundu. (Adige Mak, 7 Aralık 2009) 

  

Bilgi notu: 

(1)- ŞHALAHO Abu’nun kahramanlık üzerine bazı öyküleri “Kuban Kahramanları” adı altında Fahri Huvaj tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir. Kendi çevirilerimden bazıları için de Bkz. “Uzaktaki Yıldızların Işıltıları” ve “Yıldız Kahramanları”, CC Tarih, 2. İndex; Araştırmacı/yazar kişiliği için de Bkz. Abu Şhalaho: Ünlü Bilim Adamı ve Adige Yazarı, CC Edebiyat/Şairlerimiz Yazarlarımız. 

(2)- BIRSIR Batırbıy için Bkz. “Batırbıy BIRSIR: Ünlü Adige dil bilgini”; “BIRSIR Batırbıy: Bıkmadan Çalışacağım”, CC Edebiyat/Genel Konular; ayrıca Bkz. Prof. Batırbıy Bırsır ile Söyleşi 03.08.2009, CC Yazarları. 

(3)-LEVPAÇ’E Nurbıy’ın arkeoloji konulu bazı kitapları Türkçe’ye çevrilmiştir. Ayrıca Bkz. “Yokluk bilimi zorluyor”, CC Haberler, 10 Nisan 2009; “Maykop Tarihi”, internet. 

(4) TEV Aslan için Bkz. “Toprağın altı-Adige Tarihi”, CC Araştırma, İndex 1. Ç’ARE Fatim, “Mıyequape/Maykop adının kökeni”, internet. ÇARE Fatim, “Vılape Höyükleri”,Jıneps gazetesi, sayı 19. 

(Not: Kısaltılarak yayınlanmıştır. –Jıneps YK) 

  

  

Sayı : 2010 01