Kısa biyografi: Dr. Nikolai Zlobin Washington’daki Dünya Güvenlik Enstitüsü’nde Rusya ve Avrasya Projesi’nin direktörüdür. Öncesinde Moskova Devlet Üniversitesi’nde profesördü. Zlobin 2001’de Washington’daki Enstitü’ye kıdemli üye ve Rusya-Avrasya programları direktörü olarak katıldı. Uluslararası güvenlik, terörizm, Amerika-Rusya ilişkileri ve aynı zamanda Amerika ile eski Sovyetler Birliği hakları arasındaki ilişkiler, Rusya-Asya-Avrasya siyaseti ve tarihi konularında önemli bir uzmandır.
Nikolai Zlobin 15’ten fazla dilde yayınlanmış 11 kitabın ve 200 üzerinde akademik makalenin yazarıdır. Zlobin’in son kitabı Uluslararası Haberleşmeler 2004’te M.E. Sharpe tarafından yayınlanmıştır. Düşüncelerini içeren makaleleri The New York Times, Los Angeles Times, İnternational Herald Tribune ve Chicago Tribune gibi yayınlarda yer almıştır.
(Not: Zlobin, İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde yapılan Abhazya konferansına katılmıştı)
IP (ISSUES POINT):Abhazya’nın bağımsızlığını desteklediğinizi söylemiştiniz. Niçin?
Zlobin: Destekliyorum çünkü halihazırda yürürlükte.İnsanların çoğu Abhazya’nın bağımsızlığının Ağustos 2008’de başladığını söylüyor ama bu çok yanlış.Aslında Abhazya 15 yıl önce bağımsız oldu (Gürcistan’ın bir saldırısını başarıyla püskürttüğü zaman) Abhazya’nın bağımsızlığını desteklediğim zaman Abhazya halkı için adaletin tarafını tutmaktayım.
Abhazya çok büyük baskı altındayken işlevli bir devlet kurdu.Bağımsız Devletler Topluluğu dahil çevredeki herkesin yaptırımlarıyla karşılaştı.Yönetim nispeten özgür ve adil olan başkanlık seçimlerini gerçekleştirmeyi başardı, sivil bir toplum ve özgür bir medya oluşturdu. Abhazya birçok komşusundan çok daha fazla demokratik bir devlet.En önemlisi bir başkası tarafından var edilmiş bir devlet değil.Bir savaş sonrasında bağımsızlaşmış bir ülke.
IP: Cumhurbaşkanı Bagapsh oyların çoğunu alarak yeniden seçildi ve seçmenlerin %73’ü oy kullandı.Seçmenlerin onun yönetiminden beklentilerinin ne olduğunu düşünüyorsunuz?
Zlobin: Bazıları seçimlerin önemli olmadığını çünkü tüm adayların Rusya’yla yakın ilişkiyi desteklediğini yazmışlar.İnsanların ana fikri anlamadığını düşünüyorum.Bu önemli bir mesele ama öyle ya da böyle çözülmüş bir mesele. Abhazya’da çözülmemiş bir çok mesele var; mülkiyet hakları, mülteciler, vatandaşlık hakları, ekonomi ve yatırım.Tüm bunlar sonraki başkanın kafasında olacak.
IP: Abhazya’nın tekrar Gürcistan’la birleşmesi gibi bir durum olduğunu düşünüyor musunuz?
Zlobin: Abhazya’nın bölgede ekonomik ve politik olarak daha büyük bir rolü olabileceğini muhtemel görüyorum, bu da Abhazya’yı Gürcistan’a daha yakın hale getirecektir.Ancak Gürcistan’ın da değişmesi ve bölgesel probleme olumlu katkıda bulunması gerek. Baş ağrısı yaratıcı olarak değil çözüm üretici olarak…Umarım Kafkasya gitgide ulusal sınırların daha az rol oynadığı Avrupa Birliği modeline doğru hareket eder.
IP: Amerika’lıların Abhazya hakkındaki en büyük yanılgısı nedir?
Zlobin: Öncelikle demokrasi hakkında sanırım. Bush yönetimi dünyanın her yerinde bilhassa demokrasiler inşa etmeye çalıştı ve bir şekilde Gürcistan’dan daha demokratik olan Abhazya’yı görmezden geldi. Abhazya Amerika için modern demokratik bir örnektir.Amerika Abhazya’daki demokratik rejimi desteklemiş olsaydı Kafkasya’daki durum belki de çok daha dingin olurdu.
İkinci yanılgı Abhaz’ların Rusya’nın kuklaları olduğudur.Bu yanlıştır. Abhazya ve Rusya ilişkilerinin geçmişini biliyorum ve güllük gülistanlık değil. Abhaz’lar özgür ve gururludurlar ve Abhazya kendi varlığı için Gürcistan’ın, Rusya’nın ya da başkalarının karşısına dikilecek bir ülkedir.
Abhaz’lar Abhazya için iyi olanı yapıyorlar.Bu Rusya için de iyi ise bunda yanlış bir şey yok ki.Rusya Abhazya’ya yardım etmişti, bu konuda şüphe yok.Ama insanlar şunu unutuyor ki Abhazya Rusya’nın Güney Kafkasya’daki yerini sağlamlaştırmasına katkıda bulundu. Abhazya bağımsız olmasaydı Gürcistan NATO’nun bir parçası olacaktı ve Karadeniz’de Amerikan üsleri olacaktı. Rus’lar Abhazya’nın Rusya için yaptıklarını yeterince takdir etmiyorlar.
Ulusal çıkarların bencilliğin profesyonel yolla biçimlendirilmesi olduğunu düşünüyorum.Eğer Abhazya bir şey yapabilirse ve diğer ülkelerin kendisine yardım etmelerini sağlayabilirse işte bu akıllı politikadır.
IP: Abhazya önce Sovyetler sonrasında Gürcistan’ın emrinde olmak üzere yıllarca başkalarınca yönetildi ve tecrit edildi.Ekonomik bağımsızlık için ne gibi beklentileri olduğunu düşünüyorsunuz?
Zlobin: Uluslararası yatırımcılar için yasal düzenlemenin ne olacağı konusu halen belirsiz.Ayrıca güçlü bir Rus baskısı var.Bu zor bir etap.Ama bunun zaman meselesi olduğunu düşünüyorum. Abhazya yasal düzenleme konusunda sıkı çalışmalı ve yolsuzlukla mücadele etmelidir. Abhazya’nın Gürcistan’la çatışmadan ekonomisi üzerinde çalışabilmesinin bir çok yolu var. Abhaz diyasporasının özellikle Türkiye’de ve Rusya’da yaşayanların yardımının çok önemli olduğunu düşünüyorum.Türkiye’deki diyaspora Abhazya’da olup bitenlere çok ilgili. Türkiye’nin Abhazya’yla ilişkisi konusunda büyük beklentileri var. Türkiye’nin Rusya ve Washington’la ilişkileri iyi ve NATO üyesi, bu da batıdan Abhazya’ya daha hatırı sayılır yatırımları getirebilir.
Abhazya güzel bir toprak parçası, dünyadaki en iyilerden biri, bu da onu sadece turistler için değil tarım ya da saf su üretimi gibi başka şeyler için de çok cazibeli kılabilir.
Batılı hükümetlerin anlayamadıkları şu,deniyor ki Abhazya’yla çalışmazsan onu Rusya’ya geri itersin. Bu çok aptalca çünkü bu durumda Abhazya gitgide daha da çok Rus tekeli haline gelecektir.
IP: Gürcistan batılı müttefiklerinin desteğiyle Abhazya’ya karşı ülkeye tüketim maddeleri ve yakıt taşıyan Türk gemilerine el koymayı da kapsayan başarılı bir ekonomik, diplomatik ve askeri abluka başlattı.Bu strateji hakkında ne düşünüyorsunuz?
Zlobin: Gürcistan’ı severim, büyük bir ülkedir.Orada bir çok kez bulundum ve yine gitmek isterim.Ama Abhazya’nın gelişimini tıkayarak Gürcistan son 16 yıldır yapmış olduğu aynı yanlışı yapıyor.Bu Abhazya’yı Gürcistan’ın düşman olduğuna inandırdı.
IP: Amerika’nın Kosova’yı tanıması Abhazya’nın tanınması için emsal teşkil edebilir mi?
Zlobin: Kosova iki konunun simgesidir.Bence bağımsız olma hakkı devletlerin kendi toprak bütünlüklerini muhafaza etmeleri hakkından daha önemlidir.Devletler kendi halkının haklarından daha azına sahip olmalıdır.Eğer halk bunu istiyorsa bırakın yapsınlar. Kosova ayrıca 60 küsur yıl önce 1945’te şu anda var olmayan bir dünyada imzalanmış olan Yalta düzeninden kurtulmanın en iyi yoluydu. Abhazya’yı tanıdığında Medvedev’in tarihi bir şey yaptığını hissettim. Medvedev’i çok eleştiririm ama bu konuda onu destekliyorum. Medvedev esasen Yalta düzenini yok etti ve sonunda şöyle dedi:şu anda bağımsızlığın insanlar tarafından teminat altına alındığı farklı bir dünyada yaşıyoruz.
IP: Başkan Obama’ya Abhazya’nın bağımsız statüsünü resmen tanımasını tavsiye eder misiniz?
Zlobin: 21. yüzyılda resmen tanınmanın bir devletin varoluşu için önemli olacağını sanmıyorum. Abhazya’nın devlet olma hakkına sahip olup olmadığını tayin etmek ne Rusya’ya ne Gürcistan’a ne de başka devletlere bağlıdır.Bu hak sadece Abhazya’ya aittir. Abhaz’lar bir devlet istediklerini kanıtlamışlardır.Şimdi Amerika’lılara düşen bu realiteyi tanımaktır, resmen değil ama bunun bir gerçek olduğuna dair bakış açısından..Gürcistan, Abhazya ve Rusya gibi Amerika ile iyi ilişkileri olan ülkeler olması mükemmel bir şey. Aralarındaki çatışmaların bir parçası olmayın.Amerika Kafkasya’da çatışmalara değil çözümlere alet olmalıdır.
IP: Kafkasya’da barış umutlarının gelişmesi için Amerika’ya hangi adımları atmasını önerirdiniz?
Zlobin: Vizelerden başlayın. Abhazya hakkında Amerika hükümetine dürüst ve doğrudan bilgi getirebilecek insanların içeri girmesine izin vererek başlayın. Abhazya’ya Gürcistan ya da Rusya’nın gözünden bakmayın.Bilgileri birinci elden alın.Sonra bunların Amerika’nın ulusal çıkarlarına nasıl uygun olduğuna bakın.Bunun temelinde bölgeye karşı politikanızı geliştirin. Bu Gürcistan’a zarar veren ya da Gürcistan karşıtı bir hareket olarak algılanmamalı. Bu çok daha büyük bir şeyin, Amerika’nın Kafkasya politikasını yeniden yapılandırmasının bir parçasıdır.
Şüphesiz Gürcistan rahatsız olacaktır.Ancak Amerika bu konuda politik bir karar vermek zorunda kalacaktır. Onlara Abhazya’nın Gürcistan’dan ayrılmadığını zaten Sovyetler Birliği’nin dağılmış bir parçası olduğunu söylerdim.Ayrıca Abhazya ayrılmak için savaşmadı.Bağımsızlık için savaştı. Abhaz’lara ayrılıp suçlu bir devlet kurmaya çalışan teröristler ya da ayrımcılarmış gibi bakmayın. Bağımsızlık istiyorlar. Bu Amerikan politik kültürünün bir parçasıdır.Bu anayasamızda, insan hakları beyannamemizde var. Abhazya’nın bağımsızlık arzusuna karşı çıkmak ikiyüzlülüktür. 7.Ocak.Perşembe
http://www.abkhazworld.com/headlines/399-interview-nikolai-zlobin-january-2010.html
Sayı : 2010 02
