Rusya’nın ‘Öteki’si: ÇERKESYA

0
478

Güney Federal Bölgesi’ni kuzey-güney olarak ikiye ayıran Rusya Federasyonu (RF) yönetimi, Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi’ne (KKFB) ilişkin kararnameyi yürürlüğe koydu. RF Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev tarafından imzalanan kararnameye göre, federal bölgeler statüsü de değişti. 

Aynı kararnameyle ataması yapılan Alexander Khloponin, bölgede RF Devlet Başkanı temsilcisi ve Başbakan Yardımcısı statüsüyle görev yapacak. 

Krasnoyarsk eyaleti valiliğinden istifa ettirilerek yeni federal bölge valisi olarak atanan Alexander Khloponin, daha önce görülmemiş bir uygulamayla özel yetkilerle donatıldı. 

Başkenti Pyatigorsk olan Kuzey Bölgesi’ne alınan cumhuriyetler ise şunlar: Dağıstan Cumhuriyeti, İnguşetya Cumhuriyeti, Kabardey-Balkar Cumhuriyeti, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti, Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti, Çeçenya Cumhuriyeti ve Stavropol eyaleti. 

  

Endişe de var umut da 

Yeni idari yapılanmanın tereddütle karşılandığı Çerkesya’da özellikle Adigey Cumhuriyeti’nin (AC) Krasnodar eyaletiyle birlikte KKFB’ne alınmaması ilk gerilim noktası olarak öne çıktı. 

İdarenin ikiye bölünmesini, Kuzey Kafkasya ekonomisini geliştirmek ve yolsuzlukları azaltmak üzere atılmış bir adım olarak değerlendirenler kadar, Kuzey Kafkasya’yı daha doğrudan kontrol altında tutabilmenin yolu olarak görenler de var. Yönetimle birlikte Adigelerin de bölünmesini, aralarındaki bağı ve iletişimi kopartmaya yönelik bir politika olarak tanımlayanlar ise daha çok sivil toplum kuruluşları ve aydınlar oldu. 

Bu görüşün tersini savunan AC yönetimine göre, Rusya AC’ni Kuzey bölgesine almaya gerek görmedi. Çünkü bu, Rusya’nın, iç karışıklık ve yolsuzluk gibi sorunları olmayan AC’nde uygulanan politikadan son derecede memnun olduğunun göstergesi. 

  

Adige Hase tepkili 

Ancak, AC’nin yeni idari bölge dışında tutulmasından duyduğu rahatsızlığı hemen ifade eden Adige Hase, 20 Ocak’ta yaptığı yaklaşık 100 kişilik mini bir halk kongresiyle son durumu tartıştı. 

Toplantıda; AC Devlet Başkanı Aslan Thakuşin’e yeni bölge oluşturulurken bölge başkanlarına danışılıp danışılmadığının sorulması istenirken, farklı bölgelerdeki Adigelerin katılımıyla genişletilmiş halk kongresine gidilmesi de önerildi. Bu kongreye diyasporanın katılımının öneminin de vurgulandığı toplantıda, yazar Nurbi Guçeti de bir konuşma yaptı. Guçeti, AC ile Krasnodar Kray’ın KKFB’ne alınması için uğraş verilmesi gerektiğini vurguladı. 

AC Thakuşin’in, AC’nin Güney Federal Bölge’de kalmasının ülkedeki huzur ve istikrarı korumaya yardımcı olduğunu savunan açıklamalarından sonra REGNUM’a konuşan Adige Xase Başkanı Arambiy Hapay, Thakuşin’e de yanıt niteliği taşıyan açıklamalar yaptı. 

Hapay, AC’nin KKFB dışında tutulmasını endişe ve şüpheyle karşıladıklarını belirterek, “Böyle meseleler gizlenmemeli ve kökten ele alınmalıdır. Hem AC’nin hem de Kuzey Kafkasya’daki cumhuriyetlerin sorunları benzerdir. Bu nedenle yeni başkanın bize de faydası olacağını umuyorduk’’ dedi. Hapay, AC’nin diğer cumhuriyetlerde yaşayan Adigeler’den ayrıldığına da dikkat çekti. (Kaynaklar: Cherkessia.net, Ajans Kafkas, Regnum – Çev: Serap Canbek)  

  

Federasyon Sayısı 8 Oldu 

Putin’in yönetime gelmesinden sonra Rusya Federasyonu 7 bölgeye ayrılmış, her bölgeye de bir “Özel Temsilci” atanmıştı. Bu bölgelerden biri de Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi’ydi, bölgenin ismi daha sonra Güney Federal Bölgesi olarak değiştirilmişti. 

Son alınan kararla, Güney Kafkasya Federal Bölgesi de ikiye ayrılarak, Güney Federal Bölgesi ve Kuzey Federal Bölgesi oldu. 

Adigey Cumhuriyeti, Kalmuk Cumhuriyeti, Astrahan Oblast, Volgograd Oblast, Krasnodar Kray ve Rostov Oblast Güney’de kalırken, 

Kuzey Bölgesi’ne ise, Dağıstan, Çeçenya, İnguşetya, Kabardey-Balkar, Karaçay-Çerkes, Kuzey Osetya Cumhuriyetleri ve Stravropol Kray alındı. Yeni Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi’ne RF Devlet Başkanı’nın Özel Temsilcisi ve Başbakan Yardımcısı olarak Alexander Khloponin atandı. 

Khloponin son olarak Sibirya’da Krasnoyarsk Kray’in valisiydi. Bölgede sağladığı ekonomik kalkınmayla adından söz ettirdi.   

*Aydınlar ve Politikacılar Tartışıyor – Sayfa 8 

*Putin: “İnsan hakları korunacak” – Sayfa 8 

*Rusya’daki yeni federal bölge – Hapi Cevdet Yıldız  Sayfa 9 

*Yeni Durum – Hapae Erhan Şahin – Sayfa 9 

 

Sayı : 2010 02