İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi’nin 2009 yılı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi hak ihlalleri raporunda çarpıcı rakamlar yer alıyor.
İHD Diyarbakır Şubesi, 2009 yılı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi hak ihlalleri raporunu düzenlediği bir basın toplantısıyla açıkladı. İHD Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölge Temsilcisi Ali Akıncı, her bir ihlal raporu açıkladıklarında büyük umutlar taşımalarına rağmen iç açıcı olmayan veriler sunmanın kendilerini üzüntü içine soktuğunu ifade ederek, “2009 yılı mart ayında gerçekleşen yerel seçimler sonucunda, son 30 yılın ciddi yaşam hakkı ihlalleriyle ve büyük ekonomik kayıplara sebep olan çözümsüzlük ve çatışma sürecinin barışçıl ve demokratik zeminde çözüleceğine dair büyük umutlar yaşandı. Ortaya çıkan tablo, ülkemizde halkların bir arada eşit haklara sahip bir yaşam sürdürmek istençlerini de açığa çıkartan bir tabloydu. Ancak farklılıklara tahammül edemeyen tekçi ve inkarcı egemen devlet zihniyeti halen devam ediyor.” dedi.
Raporda, 2009 yılında PKK’nin ateşkesine rağmen 67 güvenlik görevlisi ile 68 HPG’linin yaşamını yitirdiği belirtilirken, bu süre içerisinde 91 sivil vatandaşın da güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğü açıklandı. 2009 yılında 4 bin 475 kişinin gözaltına alındığı, 1444 kişinin de tutuklandığı vurgulanan raporda, diğer yıllara göre işkencede önemli artış yaşanarak, 1016 kişinin çeşitli şekillerde işkenceye maruz kaldığı kaydedildi. Toplamda, 20 bin 720 ihlalin yaşandığı 2009 yılında bazı ihlallerde diğer yıllara göre önemli artış görülüyor.
Türkiye’de her dönem ciddi hak ihlalleri yaşanan alanlardan biri de cezaevleridir. Şu anda cezaevlerinde bulunan onlarca insan, ölümcül hastalık nedeniyle adeta ölüme terk edilmiş durumda. Muhalif politik tutuklulara yönelik “cezaevinde ölüme terk et” anlayışı, ciddi bir ayrımcılık.
Kadına yönelik şiddet, hiddetle sürüyor!
Rapora göre 2009 yılı, ‘Kadına yönelik şiddet’in, “namus” adına işlenen cinayetlerin hızından bir şey kaybetmediği bir yıl oldu. Kadın örgütlerinin, insan hakları savunucularının ciddi çalışmalarına rağmen, idari bürokrasideki ve yargıdaki eril anlayış, şiddet gören kadının korunması ve alternatif yaşam sürdürme olanaklarına kavuşturulması için ciddi eksiklikleri beraberinde getiriyor. Devletin, kadına yönelik her türlü şiddetle etkin mücadele eden kadın örgütlerinin önerilerini daha fazla dikkate alması ve şiddetin elimine edilmesini bir devlet kararlılığına dönüştürmesi gerekiyor.
2009 yılındaki en önemli hak ihlallerinden biri de, çocuklara yönelik… Akıncı, “12 yaşındaki bedenine 13 kurşun sıkılarak öldürülen Uğur’un katillerini beraat ettiren yargı, Ceylan Önkol’un Mehmet Uytun’un faillerini ortaya çıkarmayan devlet organları, Uğur’un ve Ceylan’ın yaşıtları olan binlerce çocuğu, TMK’ya muhalefet ettiği için zindanlara atmakta; yaşlarının iki katı hapis cezaları vermektedir. Bu durum, tüm yurttaşlarımızın adalet duygusunu ciddi biçimde zedelemektedir. Bu vesileyle İHD olarak, Çocuklar İçin Adalet Girişimi’nin daha önceden TBMM’deki tüm gruplara verdiği yasal değişiklik önerilerinin gerçekleşmesini acil taleplerimiz arasında tekrarlamaktayız.” dedi.
Karşılaşılan en önemli tablolardan biri de, yıllardır kaldırılması için defalarca çağrıda bulunulan ancak devletin ısrarla sürdürdüğü koruculuk sisteminin yarattığı ölüm ve vahşet ortamı… Mayıs ayı içerisinde Bilge Köyü’nde 44 vatandaş, devletin koruculara verdiği silahla hunharca katledildi, akabinde Ergani’de 4 vatandaşın öldürülmesiyle yaşanan vahşet ve diğer sayamayacağımız birçok olay koruculuk sisteminin bu ülkenin sırtında nasıl ağır bir yük olarak durduğunun açık göstergesi.
20 bin 720 hak ihlali
- Çatışmalarda yaşamını yitiren güvenlik güçleri: 67 ölü, 102 yaralı
- Çatışmalarda yaşamını yitiren PKK militanı: 68 ölü, 4 yaralı
- Faili meçhul cinayet, yargısız infaz, silah kullanma yetkisinin ihlali: 91 ölü, 78 yaralı
- Mayın ve serbest patlayıcı: 26 ölü 35 yaralı
- Resmi hata ve ihmal sonucu: 14 ölü, 7 yaralı
- Asker / polis intiharı: 17 ölü, 6 teşebbüs
- Kadın intiharları: 36 ölü, 14 teşebbüs
- Erkek intiharları. 39 ölü, 14 teşebbüs
- Çocuk intiharları: 34 ölü, 8 teşebbüs
- Namus cinayetleri: 27 ölü
- Gözaltına alınanlar: 4 bin 475
- Tutuklananlar: 1444
- İşkence ve kötü muamele: 1016
- Soruşturma, dava ve cezalara maruz kalan kişi sayısı: 1917
- Cezaevlerinde yaşanan ihlaller: 931
- Toplumsal olaylara müdahale: 236 müdahale, 373 yaralı
- Gözaltına alınan sığınmacı ve göçmenler: 6 bin 474
- Diğer ihlaller:3 bin 168
- Toplam ihlal sayısı: 20 bin 720
Sayı : 2010 03
Yayınlanma Tarihi: 2010-03-01 00:00:00
