‘Nereden geldim’ sorusuna yanıt veren DNA moleküllerinin dizilişi hayati bir öneme sahiptir. National Geographic dergisinin ‘Genografi’ sitesine girenler, bir DNA numune paketi ve şifre alıyor. Gönderilen paketteki çubukla ağız içinin bir bölümü kazınıyor ve çubuğun üzerindeki DNA numunesi Amerika’ya gönderiliyor. Numune incelendikten sonra atalarımızın nereden geldiği tespit ediliyor.
Ben de aynı yolu takip ettim, genlerimi Amerika’ya yolladım.
Bir kitap çalışması yaptığım için, Çerkesler’in ortaya çıkışı ile ilgili olarak 5000 yıl civarında olan bazı bilgilerle karşılaşıyordum. Bakalım Çerkesler, Abazalar, Çeçenler, Dağıstanlılar, İnguşlar ve diğer Kafkas halkları gerçekten akraba gruplar mıdır?
Genler bir anlamda insanların kara kutusu. Bu yolla insanların son 60 bin yılda izledikleri göç yolları saptanabiliyor. Çünkü genleri insanlar yazmıyorlar. ‘Genetik Haritam’ da görüleceği gibi genetik yapım, atalarımın tarih öncesi dönemden bugüne kadar göç yollarını gösteriyor ve Çerkesler’in Avrupalılar’ın atalarından olduklarını ortaya çıkartıyor.
‘DNA araştırmalarının sonucuna göre Çerkesler kimlere yakın?’ derseniz, aslında Çerkes geni diye bir gen yok. Yani Çerkeslik, çok daha sonra oluşmuş, bizim ürettiğimiz kültürel bir kimliktir. Bu kültür ve bilinçaltı alanına girenler, Çerkes olurlar. Her kültürün bir dili vardır ve o kültürün taşıyıcısı da ‘Dili’dir. Dil, o kültürün dünyayı kavrama biçiminin bir göstergesidir. Amerika’dan gelen genetik raporumun tercümesini, bu konuyla ilgilenen herkesin bilgisine sunuyorum.
Haplogroup R1a1 (M198)
Y kromozom sonucu Haplogroup R1a1 (M198) üyesi olduğumu göstermektedir.
Atalarımın tarihini gösteren genetik işaretler tüm Afrikalı olmayan insanların ortak işareti olan M168’e kadar, 60 bin yıl öncesine gitmektedir ve kökenimi bugün Haplogroup R1a1’in tanımlayıcı işareti olan M17 ile sonlanana kadar izlemektedir.
Atalarımın güzergâhlarını gösteren harita, aşağıdaki Ykromozom işaretlerini taşımaktadır:
M168 >P143 > M89 > L15 > M9 > M45 > M207 > M173 > SRY10831.2 > M17
Bugün Çek Cumhuriyetinde, Sibirya steplerinde ve güneyde Orta Asya boyunca yaşayan insanların yaklaşık % 40’ı Haplogroup R1a1’e mensuptur. Hindistan nüfusunun yaklaşık % 35’i de bu gruba mensuptur. M17 işareti Orta Asyalı insanların % 5 ila 10’unda, İran’ın doğu kesiminde yaşayan insanların da % 35’inde tespit edilmiştir.
Her birimiz hem annemizden hem babamızdan geçen DNA taşırız. Bunun istisnası Y kromozomudur, doğrudan babadan oğla geçer ve nesilden nesile değişmeden kalır. Kuşaklar boyunca haritası çıkarılabilir, çünkü binlerce yıl boyunca erkekler üzerinden oğuldan oğla taşınır.
Bazı durumlarda soy ağacındaki belirli bir dalı tanımlayan birden fazla mutasyon olayı meydana gelebilir. Bu, söz konusu işaretlerin belirli haplogroupunuzu belirlemek için kullanılabileceği anlamına gelir, bu işaretlerden birine sahip bir kişi, diğerlerine de sahiptir.
Genetikçiler böyle bir işareti tespit ettiklerinde ilk ne zaman ve dünyanın hangi coğrafi bölgesinde meydana geldiğini tespit etmeye çalışır. Her bir işaret özünde insan ırkının aile ağacında yeni bir soyun başlangıcıdır. Bu soyun takip edilmesi, Afrika’da binlerce yıl önce küçük kabilelerin nasıl birbirinden farklılaştığını ve dünyaya yayıldığını gösteren bir tablo ortaya koyar. İşaretler atalarınızın Afrika’dan çıkarken tuttukları yolu izler.
Beş yıldır devam eden Genografi Projesinin hedeflerinden biri, sorulara cevap vermek için yeterince büyük bir antropolojikgenetik veritabanı oluşturmaktır. Bunun için, proje ekibi tüm dünyayı dolaşarak yerli halklardan 100 binden fazla DNA örneği toplamaktadır.
DNA test sonucu: Atalarınızın yolculuğu
M168: İlk Atanız
Ortaya çıkma tarihi(OÇT): Yaklaşık 50 bin yıl önce.
Menşe yeri(MY): Afrika.
İklim(İ): Buz çağında geçici geri çekilme; Afrika kuraklıktan çıkıp daha yüksek sıcaklık ve nemli koşullara geçiyor.
Aletler ve beceriler(AB): İlk sanat ve gelişmiş kavramsal beceriler.
İskelet ve arkeoloji bulguları, anatomik olarak modern insanın Afrika’da yaklaşık 200 bin yıl önce evirildiğini ve yaklaşık 60 bin yıl önce dünyanın geri kalanında koloniler oluşturmak için Afrika’nın dışına çıktığını göstermektedir.
Sizin soyunuzda ilk genetik işarete yol açan erkek muhtemelen kuzeydoğu Afrika’da Rift vadisi bölgesinde, 31 bin ila 79 bin yıl önce yaşadı. Bilim insanları yaşadığı en muhtemel tarihin yaklaşık 50 bin yıl öncesi olduğunu belirtiyorlar. Onun soyundan gelenler Afrika dışında yaşayan tek soy oldular. Bu da onu bugün yaşayan, Afrikalı olmayan tüm insanların ortak atası yapmaktadır.
Göçmen atalarınız, elverişli havayı ve avladıkları hayvanları takip ettiler.
M89: Ortadoğu’ya hareket
OÇT: 45 bin yıl önce.
MY: Kuzey Afrika veya Ortadoğu.
İ: Yarı kurak otlak düzlükler.
AB: Taş, fildişi, tahta aletler.
Atalarınızın soyundan gelen bir sonraki erkek atanız, tüm Afrikalı olmayan insanların % 90 ila 95’inde bulunan M89 işaretini ortaya çıkaran bir erkektir. Bu erkek kuzey Afrika veya Ortadoğu’da yaklaşık 45 bin yıl önce yaşamıştır.
Muhtemelen Afrika’yı terk eden ilk insanlar sonunda Avustralya’ya ulaşan bir sahil rotasını izlediler. Atalarınız otlaklar ve bol av hayvanlarını Orta Asya ve ötesine kadar izlediler.
M89’un soyundan gelenlerin çoğu Orta Asya’da kalırken, diğerleri bufalo, antilop, tüylü mamutlar ve diğer av hayvanlarını bugün İran olarak bilinen bölge boyunca ve Orta Asya’nın geniş bozkırlarına doğru takip ettiler.
Daha sonra bu Orta Asya otoyolunda hem doğuya hem de batıya seyahat etmişler. Daha küçük bir grup Ortadoğu’dan Anadolu’ya ve Balkanlara doğru seyahatlerine devam etmiş ve tanıdık ovalar, ormanlar ve yaylalara yerleşmişler.
M9: Avrasyalı klanlar yayılıyor
ve uzağa gidiyor
OÇT: 40 bin yıl önce.
MY: İran veya Güney Orta Asya.
AB: Üst paleolitik.
Bir sonraki atanız, İran veya güney Orta Asya’da yaklaşık 40 bin yıl önce doğmuş bir erkek, M9 olarak bilinen ve M89 Ortadoğu Klanından ayrılan yeni bir soyu işaretleyen bir genetik işareti ortaya çıkardı. Onun soyundan gelenler ki siz de bunlardan birisiniz, daha sonraki 30 bin yılı gezegenin nüfusunun büyük bölümünü oluşturmakla geçirdi.
Avrasya klanı olarak bilinen bu büyük soy, binlerce yıl boyunca yavaş yavaş dağıldı. Mevsimsel avcılar sürüleri doğuya doğru, Avrasya steplerinin geniş güzergâhlarında takip etti. Sonunda yolları Orta Asya’daki büyük sıradağlar tarafından kesildi; Hindukuş, Tianşan ve Himalaya dağları.
Bu üç sıradağ Pamir Düğümü olarak bilinen ve bugün Tacikistan’da yer alan bir bölgede kesişir. Burada avcı kabileler iki gruba ayrıldı. Bazıları Orta Asya’ya hareket ederken bazıları da güneye, bugün Pakistan ve Hint alt kıtası olarak bilinen yerlere gitti. Bu farklı göç yolları farklı soylara yol açtı.
M45: Orta Asya boyunca yolculuk
OÇT: 35 bin yıl önce.
MY: Orta Asya.
İ: Avrupa’nın çoğuna yayılan buzullar.
AB: Üst paleolitik.
Genetik mirasınızın bir sonraki işareti olan M45, yaklaşık 35 bin yıl önce, Orta Asya’da doğan bir erkekte ortaya çıkmıştır. Bu erkek Hindukuş dağlarının kuzeyine ve av hayvanı açısından zengin bugünkü Kazakistan, Özbekistan ve güney Sibirya’ya giden M9 Avrasya klanının bir üyesiydi.
Yağmurlardaki azalma güney steplerinde çöl koşullarını başlattı ve atalarınızı kuzeydeki av hayvanı sürülerini izlemeye zorladı.
Atalarınızın becerileri ve kendilerini adapte etme kabiliyetleri, başka herhangi insansı türün yaşadığına dair bir bilginin olmadığı Sibirya’da son buz çağı boyunca hayatta kalmak için kritik öneme sahipti.
M45 Orta Asya Klanı pek çok başka klan ortaya çıkardı; bu klanın kaynağı olan erkek, çoğu Avrupalının ve hemen tüm Amerika yerlilerinin ortak atasıdır.
M207: Orta Asya’dan Çıkış
OÇT: 30 bin yıl önce.
MY: Orta Asya.
İ: Avrupa’nın ve Avrasya’nın çoğuna yayılan buzullar.
AB: Üst paleolitik.
Orta Asya’da uzun zaman geçirdikten sonra, yeni zor koşullarda hayatta kalma ve yeni kaynakları kullanma becerilerini geliştiren bir grup, Orta Asya’dan çıkıp Avrupa alt kıtasına doğru batıya hareket etti.
Bu klandaki bir kişi yeni M207 mutasyonunu Y kromozomuna taşıdı. Onun soyundan gelenler sonunda iki ayrı gruba ayrıldılar, bunlardan biri Avrupa alt kıtasına devam etti.
Sizin soyunuz olan M173 bu ilk gruba aittir. Avrupa’ya giden ve kıtayı kolonileştiren ilk insanları meydana getirmiştir.
M173: Avrupa’nın kolonileştirilmesi – İlk modern Avrupalılar
OÇT: Yaklaşık 30 bin yıl önce.
MY: Orta Asya.
İ: Buzul çağı.
AB: Üst paleolitik.
Atalarınız batıya hareket etmeye devam ederken, yaklaşık 30 bin yıl önce Orta Asya’da doğan bir erkek M173 olarak tanımlanan genetik işareti ortaya çıkarmıştır. Onun soyundan gelenler Avrupa’ya ulaşan ilk insan dalgasının bir parçasıdır.
Bu dönem boyunca, Avrasya stepleri bugünkü Almanya’dan ve muhtemelen Fransa’dan, Kore ve Çin’e kadar uzanıyordu. İklim, kaynak açısından zengin bir bölge yaratmıştı ve Avrupa’ya bir pencere açmıştı.
Atalarınızın Avrupa’ya ulaşması, yaklaşık 29 bin ila 230 bin yıl öncesi arasındaki dönemde bir insansı tür olan Neandertallerin çağının sonuna gelindiğini haber veriyordu. Daha iyi iletişim becerileri, daha iyi silahlar ve zihinsel becerileri sayesinde atalarınız, kıt olan kaynaklar için rekabet ettikleri Avrupa ve Batı Asya’nın bazı bölgelerinde yerleşen Neandertalleri saf dışı bırakmıştır.
Batı Avrupa’ya giden bu göç dalgası arkeologların Aurignacian adını verdikleri kültürün ortaya çıkmasını ve yayılmasını sağlamıştır. Bu kültür, alet üretimi yöntemlerinde önemli yeniliklerin standart hale gelmesi ve hayvan derilerini işlemek, ağaç işleri için alet türleri üretmek ile diğerlerinden ayrılır.
Avrupa’ya ulaşan bu ilk modern insanlar kemik, fildişi, boynuz ve kabuk gibi aletler de kullanıyorlardı. Kabuklar, fildişi ve işlenmiş kemiklerden yapılmış bilezik ve kolyeler pek çok yerleşim yerinde görülmüştür. Genellikle bir statü göstergesi olan mücevherler, daha karmaşık bir toplumsal örgütlenmenin başlamak üzere olduğunu göstermektedir.
Avrupa’da yaklaşık 30 bin yıl öncesinden kalan pek çok arkeolojik yerleşim yeri de nüfusta bir artış olduğunu göstermektedir.
Yaklaşık 20 bin yıl önce iklim penceresi tekrar kapandı ve genişleyen buz tabakaları atalarınızı İspanya, İtalya ve Balkanlara hareket etmek zorunda bıraktı. Yaklaşık 12 bin yıl önce buzul geri çekildikçe ve sıcaklıklar arttıkça, M173’ün soyundan gelenlerin pek çoğu, buzul çağı sırasında yerleşim olmayan bölgelere tekrar yerleşmek üzere kuzeye hareket ettiler.
Beklendiği gibi, bugün M173 işaretini ortaya çıkaran erkeğin soyundan gelenlerin sayısı, kuzey Avrupa’da oldukça yüksektir. Buzul çağını İspanya’da geçirdikten sonra, taşındıkları kuzey Fransa ve İngiliz adalarında yoğunlaşmışlardır.
M17: Asya steplerinin HintAvrupalıları
OÇT: 10 bin ila 15 bin yıl önce.
MY: Güney Rusya (GR).
İ: Buzullar geri çekiliyor.
AB: Atı evcilleştiren ilk insanlar.
Genetik izleriniz, 10 bin ila 15 bin yıl önce, Avrupalı bir erkek bugün GR olan bölgenin otlak steplerinde doğduğunda ortaya çıkan bir işaretle son bulmaktadır.
Onun soyundan gelenler, Hindistan ve İzlanda’ya kadar giden göçebe bozkır halkları haline geldiler. Arkeologlar bu insanların atı ilk evcilleştirenler olduklarını ileri sürmektedir, bu da onların daha uzak yerlere göç etmelerini kolaylaştırmıştır.
HintAvrupa (HA) klanının soyundan gelen atalarınız, HA dillerinin doğması ve yayılmasını sağlamıştır. Dünyanın en yaygın konuşulan dil ailesi olan HA dilleri İngilizce, Almanca, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Bengalce, Hintçe gibi pek çok Hint dili ve diğer pek çok dili içermektedir. HA dillerinin pek çoğu hayvanlar, bitkiler, aletler ve silahlar için aynı sözcükleri paylaşırlar.
Bazı dilbilimciler, GR ve Ukrayna steplerinde dolaşan göçebe atlılar olan Kurganların yaklaşık 5 bin ila 10 bin yıl önce ilk Proto HA dilini konuşan insanlar olduklarına inanmaktadır. HA dilini konuşanların dağılımı ve genetik verileri, kendine özgü mezarlarından dolayı Kurgan adı verilen bu halkın M17’nin soyundan geldiklerini göstermektedir.
Bugün Çek Cumhuriyeti ve Sibirya steplerinde ve güneyde Orta Asya’da yaşayan insanların önemli bir bölümü – yaklaşık % 40 – bu klanın soyundan gelmektedir. Hindistan’da Hintçe konuşan halkların % 35’i M17 işaretini taşımaktadır.
Bugünkü bilgilerimiz dâhilinde genetik izleriniz burada sona ermektedir. Ancak, bizi mutlaka izleyiniz. İlave veriler toplanıp analiz edildikçe, dünyada ilk yaşayan erkekler ve kadınların tarihindeki yeriniz hakkında daha fazla şey öğrenilecektir. Projenin süresi boyunca edineceğimiz bu bilgileri sizinle paylaşacağız. (WAITT AİLE VAKFI)
Sayı : 2010 06