Karadeniz’in iki yakasına iki anıt

0
588

Adığe heykeltıraş Gushapsha Arsen, Çerkes halkının anayurdundan koparılışının 150. yılı olan 2014 yılına yetişmesi umudu ile, Karadeniz’in iki yakasındaki Soçi ile Kefken veya uygun görülen bir başka yerde inşa edilebilecek iki anıt–müze tasarladı. 

Anlam bütünlüğü taşıyacak, betondan inşa edilmek üzere ve eş zamanlı olarak yaklaşık iki yılda tamamlanması planlanan anıt için mimar-heykeltıraş ve tarihçiler birlikte çalışacak. 

Sanatçının, Soçi şehrinde deniz kıyısında yapmak istediği ilk anıt Atlı figürü şeklinde ve 30 metre yüksekliğinde tasarlandı. Anıtın içinin; ziyaretçilere Çerkes halkının başına gelen tarihsel felaketi anlatan bilgi ve materyalleri sergileyen bir müze şeklinde tasarlanması düşünülüyor. Anıt, zaman içerisinde deformasyona uğradığı takdirde beton olmasından dolayı doğaya daha da uyum sağlayacak ve Kafkas Dağları’nın Soçi tarafındaki katmanlı görüntüsü ile bir bütünlük oluşturarak, her haliyle “o dağlara ait” olduğu izlenimini uyandıracak. 

Gushapsha Arsen; “Rusya Federasyonu aydınları tarafından da artık sürgün gerçeği kabul edilmeye başlanmıştır. Diğer ülkelerin bu durumu RF aleyhine propaganda ve politik manevra malzemesi olarak kullanmasına fırsat vermeden RF’nin ‘Çarlık Rusyası’nın bu hatasını kabulleniyoruz ve bu anıtı yaptırmak tarihsel sorumluluğumuzun bir kısmıdır’ demesi daha akılcı ve gerçekçi olacaktır; 2014 yılı 150. yıl sürgünü anma törenlerine kadar devletin bu anıtı yaptırması gerekmektedir” diyor. 

Karadeniz’in diğer kıyısında yani Türkiye’de ise Ana figürlü 25 metre yüksekliğinde yine anıt-müze şeklinde tasarlanmış ve Soçi anıtı ile anlam bütünlüğü taşıyacak olan diğer anıt bulunacak. Diaspora anıtının içinden en üst kısmına kadar çıkılabilecek merdiven bulunacak ve 21 Mayıs anma törenlerinde buradan ğo (çağrı borusu) üflenebilecek. 

Her iki anıt-müze ayrı ayrı iki proje gibi görünse de bir bütünü oluşturdukları için tek bir projenin parçası olacaklar. 

Anıt-müzelerin projelerini yapan mimar Mıd Asiyat, Moskova Devlet Akademisi Mimarlık Enstitüsü mezunu ve Moskova Mimarlar Birliği’nin üyesi. Bir çok projesi ve ödülleri bulunuyor. 

Sanatçı Gushapsha Arsen, Türkiye’de Karadeniz’e kıyısı olan bir yerde –Kefken veya uygun görülen bir başka kıyıda- yapmak istediği anıt için de Kaf-Fed’in organizasyonunda Çerkes halkının desteği ile devletin finansman desteğini bekliyor. 

Arsen “Toplumun önderleri olan aydınlarımız; tarihçi, bilim insanı, sanatçı, gazeteci ve diğerleri her biri kendi alanında halkı için üzerlerine düşen toplumsal görevlerini yerine getirmek zorunda oldukları düşüncesinden hareketle, ben de bir heykel sanatçısı olarak kendi dalımda, kendi sorumluluğum kabul ettiğim bu anıtları tüm gücümle meydana getirmek istiyorum. Benim halkımın başına gelen felaketin büyüklüğünü temsil eden anıtlar da ona layık nitelikte olmalıdır” diyor. 

  

Gushapsha Arsen kimdir? 

Sanatçı 1962 yılında Nalçik-Kenje’de doğdu. Moskova Devlet Üniversitesi Resim Sanatları Enstitüsü, Heykeltıraşlık Fakültesi’nde 6 yıl eğitim aldı. Diploma tezi olarak yaptığı “Susamış Adam” eseri SSCB Sanat Akademisi altın madalyası ile ödüllendirildi. 

Bu yıl nisan ayında da, Rusya Federasyonu Ressamlar Birliği tarafından başarılı eserleri nedeniyle altın madalya aldı. 

Sanatçı son kişisel sergisini 2007 yılında Nalçik’te açtı. Bu sergide, re-septüalizm akımına uygun oluşturduğu “Hayat Ağacı, Güneş ve Kuş” temalarını seri olarak sundu. Bu temaların her birini farklı materyal ile çalışılarak adeta görsel bir şölene dönüştürdü. 

Çalışmalarına Kabardey-Balkar’da devam eden sanatçı, RF’nin değişik bölgelerinde ve başkent Moskova’da bir çok karma sergiye katıldı. Türkiye’de ise Kayseri’de düzenlenen Adığe Festivali bünyesindeki sergiye, Yalova Belediyesi’nin organize ettiği sanat festivaline ve Makedonya’daki bir sergiye katıldı. 

Sanatçının Nalçik’te bulunan bazı eserleri şunlar: Hayat Ağacı (pse jığ): Bilinen adı ile 21 Mayıs Anıtı, Rus-Kafkas savaşlarında yaşamını yitiren insanlarımızın anısına yapılmış olan anıt 7 metre yüksekliğinde ve bronzdan imal edilmiştir. Ayrıca Mihail Lermontov’un anısına yapılmış olan “Lermontov” anıtı ve Tarım Akademisinin ilk rektörü olan “Fiyapşe Boris” anıtı. 

  

Sayı : 2010 06