Bir varmış bir yokmuş
Kafkas eteklerinde
Bir yiğit yaşarmış
Adı Sosrıko, atı kanatlı.
Çelikten gövdesine suyu
Demirci Tlepş vermiş.
Coşkusu, bilgeliği, yiğitliği
Anası Setenay’dan!
***
Anamız, bacımız, yarimiz
Doğuran ve yaratan
Kadınlarımız.
Esir düşmeden önce
karşı cinse
Özgürlermiş yılkı atı gibi.
Ve bilge ve şefkatli
Ve karar veren
Setenay gibi.
Bugün de başı dikse
genç kızlarımızın
Kaşen tutabiliyor
Dans edebiliyorlarsa
delikanlılarla
Düğünlerimizde,
Seyenay geleneğidir
yaşayan.
***
Bir rivayete göre,
Kaf dağının ardında
Bir başka rivayete göre ise
Güney eteklerinde Bakhsan’ın
Yaşarmış demirci Tlepş.
Kolları güçlü,
Yaratıcıymış aklı.
Demiri işler, su verirmiş çeliğe.
Yarmak için toprağın bağrını
Ve biçmek için ekini, ve de…
Avlamak için yaban domuzunu, ceylanı
Saban demiri, orak, sivri uçlu oklar
Üretir, yaratırmış sakin, törensiz.
***
Açlık… bu uğursuz bela,
Uğrarmış zaman zaman
Kafkas eteklerine de,
Ölüm meleğine
Bir hayli iş çıkarmış.
Mevsim kış, soğuk,
Yine kol gezmekte açlık ve ölüm
Ambarı dolu Tlepş’in
Açken komşu kadın.
Demirci olmadan önce Tlepş,
Doluymuş ambarı da
Ateşe dayanmazmış eti-kemiği
Her canlı gibi.
Derler ki… o kış,
Paylaşmış ambarındaki tahılı
Onurlu komşu kadınla
Almış iyi dualarını.
O günden sonra
Yanmaz olmuş eti-kemiği
Kızgın ateşte.
***
Yukarda kızgın güneş,
Yine de buz gibi Baksan’ın suyu.
Çamaşır yıkamakta,
güzel ve bilge kadın,
Duru suyunda ırmağın.
Eteğini birazcık toplamış,
Görünür beyaz teni.
Görünce Setenay’ı böyle,
birdenbire,
Yay gibi gerilen yüreğinden
Fırlatır aşk okunu koyun çobanı
karşı kıyıya.
Suda sureti görünür önce,
Yıldırım gibi süzülüp gelen okun!
Oyy anam oyy
Bu ne biçim ok!
Kim vermiş bu çeliğe su
Eşi-benzeri yok!
Ok gelir,
Önündeki taşa saplanır.
Derken, bir tuhaf sesler duyulur,
Dumanlar yükselir,
Dile gelir kızgın taş,
‘Al götür beni Demirci’ye
bak nasıl doğarım usta ellerinde’.
Öyle yapar bilge kadın
Alır eteğine kızgın taşı
Koşar Demirci Tlepş’e.
***
Dinler Setenayi sakin ve…
Alır çekici eline.
Vurur parçalar taşı,
Doğum sancısı çeker gibi
Yarılır, parçalanır kaya.
***
Böyle bilinir, böyle söylenir
Dağlılar ülkesinde
Doğumu kahramanımız
Sosrıkua’nın.
Bu tuhaf, bu mucizevi doğum
duyulunca köylerde
Bir büyük şenlik düzenlenir,
Üç gün, üç gece mızıkalar susmaz.
At yarışları düzenlenir,
Dans eder genç kızlar, oğlanlar çılgınca.
Sayı : 2010 07
