Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti başkent Nalçik’teki sürgün anıtının önünde anma programı düzenledi. Din İdaresi temsilcileri de camilerde sürgün sırasında ölen kurbanların ruhları için dua etti. 8 Mart 1944’de iki saat içinde 37 bin 713 kişi evlerinden alınıp sürgüne gönderildi
2 Kasım 1943 yılında Karaçaylar, 8 Mart 1944 yılında Balkarlar, topraklarından çıkarılıp top yekün sürgüne maruz bırakıldılar. Bu sürgün sırasında toplam nüfusun yarısı yok oldu. Sürgün sırasında ve sonrasında yaşanan sorunlar ise etkisini hala sürdürüyor.
Sovyet diktatörü Joseph Stalin döneminde, İkinci Dünya Savaşı’nda Alman ordusuyla işbirliği yaptıkları iddiasıyla ülkelerinden topluca sürülen Karaçay halkı sürgünün 67. yıldönümünü andı. Karaçay-Çerkes’in Karaçayevsk kentindeki sürgün anıtında düzenlenen törene Karaçay asıllı Devlet Başkanı Boris Ebzeyev, yasama ve yürütme organı temsilcileri, yerel yöneticiler ve vatandaşlar katıldı. Törende konuşan Ebzeyev “2 Kasım anma ve yas günü. Ama aynı zamanda bugün babalarımız ve annelerimizin milli ruh ve cesaretlerini kutlama günü. 14 yıllık jenosid, ülkesi ve vatanını gönülden seven bu insanların ruh gücünü yıkamadı. Bu sürgünü yaşayan yakınlarımız, hiç bir zaman, bir dakika bile olsun bu yaşanan adaletsizliğin son bulacağına ve kendilerine yapıştırılan ‘hain’ yaftasının üzerlerinden alınacağına inançlarını kaybetmedi” dedi.
“Rusya Siyasi Baskı Kurbanları Birliği” Başkanı Arkadi Goryayev de, törende sürülmüş halklar hakkında monografiler yayınlanmasına katkılarından ötürü Ebzeyev’e teşekkür etti. Goryayev’in kitabında Karaçay, Kalmık, Çeçen, İnguş ve Balkarların katkılarını anlatan monografiler yer alıyor.
Sürgün sırasında Karaçay halkının yaklaşık üçte biri yok oldu. Tarihçi Prof. Dr. Murat Karaketov’a göre, 1943 sürgünü olmasaydı Rusya’daki Karaçayların sayısı 400-450 bin, yani şu anki sayılarından (230-240) iki katı fazla olacaktı.
Sürgün’ün 65. yıldönümü
Balkarlar Sovyet diktatörü Joseph Stalin’in emriyle 8 Mart 1944’te vatanlarından sürülüşlerinin 65’inci yıldönümünü andı. Devlet Başkanı Arsen Kanokov, 8 Mart’ta hükümet üyeleri ve sivil toplum temsilcileriyle birlikte Balkar edebiyatının temelini atan Kazım Meçiyev’in anıtına çelenk bıraktı. Kanokov sürgünün yıldönümünde yayımladığı mesajında “Balkar halkı ile beraber yitirilenlerin acısını Kabardey, Rus ve ülkede yaşayan diğer halklar da paylaşıyor. Asırlardır halklarımız dostluk ve uzlaşı içinde yaşıyor, acı ve sevinci, başarı ve başarısızlığı paylaşıyor. İnanıyorum ki, beraberce her tülü zorluğu yenecek, kayıpların yerini dolduracak, vatanımız Kabardey-Balkar’da barış ve aydınlanmayı sağlayacağız” dedi.
Balkar Halkı İhtiyarlar Heyeti ise, başkent Nalçik’teki sürgün anıtının önünde anma programı düzenledi. Din İdaresi temsilcileri de camilerde sürgün sırasında ölen kurbanların ruhları için dua etti. 8 Mart 1944’de iki saat içinde 37 bin 713 kişi evlerinden alınıp sürgüne gönderildi. Balkarlar da Çeçen, İnguş, Karaçay, Kırım Tatarları ve Ahıskalılar gibi Nazi ordusuyla işbirliği yapmakla suçlanmıştı. Halbuki sürgün kararı alındığında her dört Balkar erkeğinden biri İkinci Dünya Savaşı’nda Nazilere karşı Rus ordusunda savaşıyordu. Üstelik sürgüne gönderilen Balkarların yüzde 52’si çocuk ve yüzde 30’u kadındı. Yüzde 18’i ise Nazilere karşı savaşta yaralanıp henüz evlerine dönmüş gazilerle birlikte yetişkin erkeklerden oluşuyordu. 18 gün boyunca vagonlarda açlık, soğuk ve hastalıklarla savaşan Balkarlardan 562 yaşamını yitirdi. 13 yıl Orta Asya’da sürgün yaşayan Balkarlar dönemin SSCB lideri Nikita Hruşçev’in izniyle evlerine geri döndü. (Ajans Kafkas)
Sayı : 2010 11
Yayınlanma Tarihi: 2010-12-01 00:00:00
