Saçbağı Sultan

Mahidevran Sultan’ın ailesi ile görüşmemde, Sayın Melike Chimay Hanım tarafından bana gösterilen Osmanlıca soyağaclarında, bu asil aileden Mahidevran’dan hariç daha başka prenseslerin de Osmanlı Sarayı’na gelin gittiklerini gördüm.
Meşhur Rum kökenli Kösem Sultan’ın oğlu Sultan I. İbrahim’in eşlerinden olan Saçbağı Sultan, Mahidevran Sultan’ın büyük büyük yeğenidir. Melike Hanım’ın bana gösterdiği tarihi evraklar üzerinden Saçbağı Sultan’ın kısa hayat hikayesini anlatmak istiyorum:
Saçbağı Sultan’ın asıl adı Leyla’dır ve 1629 yılında dünyaya gelmiştir. Babası Çerkasski Hanedanı’ndan Prens Ahmet Birhan Mirza’dır. Saçbağı’nın kendisinden yaşca büyük iki kardeşleri: Çerkes Hasan Paşa ve Hubyar Hatun’dur.
Saçbağı Sultan’ın amcasının kızı ise Şekerpare Hatun’dur. Bu Şekerpare Hatun, Sultan İbrahim döneminde çok nüfuzlu ve kudretli şahsiyetlerden biri idi. Zaten Saçbağı da ancak Şekerpare Hatun’un delaleti üzerine saraya girmiştir. Saçbağı yani Leyla Hatun, Saraya girdiğinde kuzini Şekerpare Hatun’un yanında kalıyordu, fakat bir gün Sultan İbrahim tarafından görülüp beğenildi. Padişah genç kızı haremine dahil etmek istediğinde Şekerpare Hatun: ‘’Babası kızını size nikahsız vermez’’ demiş, bunun üzerine de Sultan İbrahim, zaten akli dengesi de yerinde olmadığından hemen muazzam bir tören tertip ettirip 1643 yılında Leyla Hatun’u nikahına almıştır. Padişah eşi olduğunda, parlak ve gürsaçından ötürü, Padişah bu eşine ‘’Saçbağı’’ adını vermiştir.
Saçbağı iki kız ve bir de Şehzade dünyaya getirmiştir. Lakin saraydaki hayatı, eşinin diğer kadınları ile rekabet halinde geçtiğinden pek de mutlu bir hayat sürdüğünü zannetmiyorum. Zaten Saçbağı, Sultan İbrahim ile evlenmesinden yaklaşık bir buçuk sene sonra Padişah güzel Çerkes eşi üzerine bir Ermeni kadın almış ve ona adeta tapmaya başlamıştır. Saraya girdiğinde Şivekar ismi verilen bu Ermeni kadın hakkında çok hikayeler mevcuttur. Mesela Şivekar Sultan aşırı derecede şişman olup, bütün gününü dairesinde geçirip akşam eşinin kendisine gelmesini beklermiş. Saçbağı Sultan ise rakibesine karşılık çok daha güzel ve zarif olmasına rağmen, deli bir kocaya sahip olduğundan çoğu zaman üzüntülü günler yaşamıştır.
Saçbağı’nın Sultanlık dönemi ancak 4 sene sürmekle beraber, eşinin Yeniçerilerin isyanı sonucu 1648 yılında tahttan indirilip katledilmesiyle sona ermiştir. Sultan İbrahim’den sonra oğlu, henüz çocuk yaşta bulunan IV. Mehmet, padişah olmuştur. Bu çocuk padişahın annesi Ukraynalı Turhan Sultan’dır. Saçbağı zaten saraya girmesinin ilk gününden itibaren Turhan Sultan ile hiç anlaşamamıştır. Turhan Sultan devlet yönetimini eline almasıyla beraber eşinin diğer kadınlarını ve çocuklarını derhal Topkapı Sarayı’ndan çıkarttırıp Eski Saray’a kapattırmıştır. Aynı şekilde Saçbağı Sultan da çocuklarıyla beraber Eski Saray’a gönderilmiştir. Saçbağı Sultan, 1648’den 1690’a kadar Eski Saray’da kapalı bir hayat sürüp burada vefat etmiştir. Büyük kızı Atike Sultan kendisinden önce 1686 yılında ölmüştür. Küçük kızı Bican Sultan ise kendisinden sonra ölmüştür. Oğlu Şehzade Selim, 25 yaşında 1669 yılında ölmüş veya öldürülmüştür.