Türkiye Sosyal Bilimler Derneği ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından ev sahipliği yapılan 4. Dünya Orta Doğu Kongresi, 18-22 Ağustos tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirildi. Orta Doğu ülkeleri üzerine kapsamlı bilimsel etkinliklerden birisi olan ve dört yılda bir düzenlenen WOCMES’te 394 oturum ve altı poster sunumu ile Orta Doğu, Kafkasya ve Orta Asya’nın çeşitli sorunları tartışıldı. Son anda iptal edilen veya gelemeyen katılımcılar dahil, kongrede 74 ülkeden 1500 katılımcı yer aldı. Akademik sunumların yanı sıra, konge süresince toplam yabancı ve yerli yayıncıların yer aldığı kitap fuarı, Gezi Direnişi ile Türkiye’nin Mültecileri’ni ele alan iki fotoğraf sergisi, 34 belgesel film gösterimine ev sahipliği yapan film festivali ile Kardeş Türküler, Alla Turca Kollektif, Can Çakmur ve Erden Duo’nun yer aldığı konserler gerçekleştirildi.
İlk kez 2002 yılında Almanya’nın (Mainz), daha sonra 2006 yılında Ürdün (Amman) ve 2010 yılında İspanya’da (Barselona) gerçekleştirilen WOCMES Kongresi’nin Türkiye’de yapılan dördüncüsü Doğu Akdeniz bölgesine yönelik önemli bir etkinlik olarak nitelendirilmektedir.
21 Ağustos 2014’te ODTÜ’de düzenlenen Kongre’nin 267. oturumunun başlığı “1864-2014: 150. Yılında Çerkes Sürgünü, Diaspora ile Anavatan için Fırsatlar ve Meydan Okumalar” idi. Oturumda, konuşmacılar tarafından iki sunum ile son anda gelemeyen iki katılımcının ortak makalesi okundu. Prof. Dr. Sevda Alankuş’un (Kadir Has Üniversitesi) yönettiği ve Prof. Dr. Erol Taymaz’ın (ODTÜ) eleştirleriyle zenginleştirdiği oturuma, iki konuşmacı katılamadı. Oturumun ilk katılımcısı Yrd. Doç. Dr. Ergün Özgür (Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Lefkoşa) “1864-2014: 150. Yılında Çerkes Sürgünü-Fırsatlar ve Meydan Okumalar” konusunu sundu. İkinci sunucu Dr. Chen Bram ise “Savaşcılar, Muhacirler ve Sürgünler: Tarihsel Hafıza ve Etnik Devamlılık-İsrail ve ABD’deki Çerkesler”le ilgili sunum yaptı. Kongreye katılamayan Kuzey Osetyalı Dr. Georgi Chochiev ile Dr. Elmira Gutieva’nın “Geç Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti’nde Kuzey Kafkas Topluluğu’nun Evrimi: Anadolu Osetleri Vak’ası” adlı makalesi ise Ergün Özgür tarafından okundu.
Oturum başkanı Prof. Dr. Sevda Alankuş ile Prof.Dr. Erol Taymaz, sunumlara yönelik görüşleri ve eleştirilerini ilettikten sonra dinleyicilerin soruları yanıtlandı. 2014 yılında yapılan WOCMES’te bu oturum dışında Çerkesler’le ilgili iki ve dolaylı olarak ilgili bir olmak üzere toplam üç farklı bireysel sunum yapıldı. Bunlardan ilki, Natalia Agnieszka Hapek tarafından konferansın ilk günü sunulan “Çerkes Sorusu: Hafıza, Haklar ve Kendi Kaderini Tayin” idi. İkincisi, 21 Ağustos’ta “Osmanlı Istanbul’una Göç: 17 ve 19. Yüzyıllar” başlıklı oturumda sunulan Vladimir Troyanski’nin “Çarın Asileri, Sultan’ın Köleleri: Kuzey Kafkas Mültecilerinin Yeniden Yerleştirilmesi ve Osmanlı’nın ‘Sivilleştirme Misyonu’ 1860-1914” konusu idi. Çerkeslerle dolaylı olarak ilgili olan son sunum ise Ahmed Abdel Hafez Fawaz tarafından sunulan “Gürcistan Mısırlılar’a Devrim Dersleri Verebilir mi?” oldu.
2010 yılında Barselona’da düzenlenen WOCMES Kogresi’nde “Diaspora Politikaları: Türkiye’deki Çerkesler” başlıklı özel bir oturum ile “Göçmen Dernekleri: Topluluğun Sesi” başlıklı ayrı bir panelde Çerkeslerle ilgili sunum yapılmıştı. Dr. Seteney Shami’nin oturum başkanlığını yaptığı Çerkeslerle ilgili oturumda, Prof. Dr. Sevda Alankuş ve Prof. Dr. Erol Taymaz, Yrd. Doç. Dr. Setenay Nil Doğan, Dr. Zeynel Abidin Besleney, göçmenlerle ilgili diğer bir oturumda ise Yrd. Doç. Dr. Ergün Özgür sunum yapmışlardı.
4. Dünya Orta Doğu Kongresi 150. Yılında Çerkesler
