Karaçay-Çerkes Halimat Bayramukova Devlet Milli Kütüphanesi, her yıl düzenlenen Abaza Edebiyatı Haftası’nı başlattı. Milli Kütüphane’de Abaza yazarların kitapları sergilendi. Sergilenen eserler arasında, geçen yüzyılın 30’lu yıllarında henüz Latin alfabesi ile yazılmış ve yayınlanmış kitapların yanı sıra son yılların derleme kitapları da yer aldı.
Kütüphanede “Abaza Edebiyatı Akşamı” da düzenlendi, etkinliğin sorumlusu Zarema Şebzuhova idi. Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti’nin Halk Şairi Larisa Şebzuhova, Şahimbi Fizikov, Kali Cegutanov, Bemurza Thaytsuhov ve diğer yazarların çalışmalarında, Abazaların geleneklerinin ve bu geleneklerle ritüellerin eğitim açısından öneminin ne kadar doğru yansıtıldığından bahsetti.
Maalesef, Abaza klasik yazarlarının birçok eseri çok nadir bulunabilir ve bu kitaplara çok dar okur kitlesi ulaşabilmektedir. Bu nedenle Uluslararası “Alaşara” derneği , en iyi Abaza klasiklerinin tekrar yayınlanması için bir proje sürdürmektedir. Geçen sene “Alaşara” Derneği desteği ile Kerim Mhtse’nin eserlerinin 3.cildi yayınlandı. Kısa bir süre içinde İsmail Tabulov’un yazdığı ilk Abazaca roman “Azamat” ve zamanında Tatlustan Tabulov ile Konstantin Şakrıl’ın derledikleri Abaza Masal Derleme Kitabı yayınlanacaktır. Etkinliğe katılan “Alaşara” derneğinin kültür bölümünün başkanı Murat Mukov, bu projelerden bahsetti.
Akşamın ikinci kısmında Kerim Mhtse’nin eserleri ile ilgili konuşmalar yapıldı. Filoloji doktora adayı Ayşat Dzıba, şairin tercüme çalışmalarını inceledi. Kerim Mhtse’nin, yabancı şairlerin eserlerindeki ince nüansların Abaza diline ustalıkla çevirdiğinin örneklerini gösterdi. Kerim Mhtse, kendi şiirlerini ise Rusça’ya çevirirdi. Etkinliğe katılan şarkıcı ve şair Bilal Hasarokov, Kerim Mhtse’nin bu konuda da usta olduğunu ispatladı. “Yıldıza kadar gidemedim” adlı şiirin Rusça’sını kullanarak bir şarkı yazdı. Bu şarkının bestesi bire bir Abazaca versiyonuna uydu.
Kerim Mhtse, son yıllarda Abaza şairlerinin eserlerini Rusça’ya çevirmeye başladı. Çevirileri, muhakkak Abaza şiir sanatının tanıtılmasına büyük katkıda bulunacak.
Etkinlik sırasında tabi ki Kerim Mhtse ile ilgili kişisel hatıralar da konuşuldu. “Abaza” derneğinin başkan yardımcısı Şors Çagov, Karaçay yazar Kulina Salpagarova ve “Abazgi” dergisinin editörü Roza Pazova, şair ile ilgili anlarını paylaştılar.
Bu satırları yazan ben de bir konuşma yaptım. Abaza gazetesinde yaklaşık 4 sene boyunca Kerim ile beraber çalıştım. Televizyon kanalına geçtiğimde Kerim, programlarımın konuğu oldu. Gazetede çalıştığımızda her tür işe sanatsal yaklaşımı sergilediğini hatırlıyorum. Küçük bir makale ya da bir fotoğrafın altına ufak bir cümle yazıyor olsa da mutlaka değişik birşey bulurdu ve onu kullanarak gazetecilik başyapıtını yapmış olurdu. Gazeteciliği bile şiirleri kadar ince, derin ve imaj doluydu. Katıldığı televizyon programı her zaman başarılı olacaktı. Yaptığı tüm konuşmalarda vatanseverlik duygusu hissedilirdi. Bu insan, halkın kaderinden sorumlu olduğunu düşünürdü.
Görüşmeye katılanlar -çoğu son sınıf öğrencileri-, konuşulanları dikkatle dinlediler. “Abazaşta” gazetesinin baş editörü Fardaus Kulova, gazetenin kültür bölümü editörü Asiyat Cerdisova ve Kerim Mhtse’nin kızı Olesya, bu tür etkinliklerin çok önemli olduğunu söylediler. Ayrıca etkinliği düzenleyenlere, Kerim Mhtse’nin şiirlerini okuyan, Çerkessk şehrindeki 8 ve 9 numaralı okulların öğrencilerine ve öğretmenleri Fata Kikova ile Lidya Apsova’ya teşekkür ettiler. (alashara.org)
Georgiy Çekalov