Birinci Çerkes Diasporası Konferansı, 9 Mayıs 2015 tarihinde Bahçeşehir Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Yrd. Dr. Ulaş Sunata’nın yürütücülüğünü yaptığı TÜBİTAK destekli “Türkiye’de Diasporalar: Kuzeybatı Kafkasya Halkları Örneği” başlıklı proje kapsamında düzenlenen konferansa çok sayıda akademisyen, kanaat önderi ve Çerkes hakları aktivisti katılımcı olarak destek verdi.
Dört bölümden oluşan konferansın İskân başlıklı ilk oturumunda Murat Papşu, Vladimir Troyansky ve Ulaş Sunata söz aldı.
Sefer Berzeg’in “Çerkes Soykırımı”nı anlattığı ikinci oturumda Erdoğan Boz, Zeynel Abidin Besleney ve Ergün Özgür bildirilerini sundular.
Prof. Dr. Ayhan Kaya moderatörlüğünde gerçekleştirilen üçüncü oturum diasporanın ulusötesi deneyimlerine ayrıldı. Çerkes Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Nusret Baş ve KAFFED yöneticisi Erdoğan Yaşar’ın Suriye iç savaşında Türkiye’ye sığınmak zorunda kalan Çerkeslerin sorunlarını aktardıkları oturumda Eylem Akdeniz ve İlke Şanlıer Yüksel bildirilerinde, Çerkeslerin Türkiye’ye yolculuğunu diasporanın yeniden inşasıyla ilişkilendirdiler. Oturumda, Jade Cemre Erciyes, diasporanın anavatanla ilişkilerini tartıştı ve 2011-2013 yıllarında gerçekleştirdiği saha araştırmasının bulgularını paylaştı. Nazar Hamit Yüksel, Uzunyayla Çerkeslerinde dil ve gelenek ilişkisini ele alan bildirisini sundu.
Ferhat Kentel ve Erol Köroğlu’nun konuşmacı oldukları son oturum, “Ethem Bey”in şahsında cisimleşen “hainlik” suçlamasının edebiyatta ve resmi söylemde izlerini sürdü. Çerkeslerin hayatta kalmak için dahil oldukları devletlerin asimilasyonuna en çok maruz kalan halklardan biri olduğunu aktaran Kentel, Cumhuriyet politikalarına uygun olarak Çerkes kimliğinin folklorik bir öğeye indirgendiğini ancak bugün bir “yeniden hatırlama” ve hafızayı inşa çabalarıyla kamusal alanda görünür hale geldiklerini anlattı.
Türkiye Çerkes diasporasının siyasal tarihi üzerine kaleme aldığı kitabı bir süre evvel Routledge yayınevi tarafından yayımlanan araştırmacı-akademisyen Zeynel Abidin Besleney’in diasporada siyasallaşma aracı olarak Çerkes STK’larının rolünü irdelediği bildiri, konferansın verimli tartışmalarından birine aracı oldu.
Konferans, yüksek lisans öğrencisi Duygu Karadan’ın proje kapsamında çekimlerini gerçekleştirdiği “150 Yıllık Hikâyeye Yön” başlıklı belgeselin gösterimiyle son buldu.
Haber: Eylem Akdeniz