Tamkıt’tan Kalanlar (Köyde yaşayan sülaleler ve isimler)

0
813

Tam idari bölgesi bugün Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti sınırları içinde kalan, Büyük Labe nehri çevresinde yer alan, bilinen dört köyden oluşan bir Abaza bölgesi idi. Dört köyün yöneticileri de Zorum ailelerinden idi. (1. Tamova Aslan bek, 2. ZorumSüleyman, 3.Zorum Cantemir, 4. Zorum Sid- bak: Alaşara.org). Bugün yapılıp ortaya sürülen haritalarda sanki yalnızca Tam olarak tek köy olarak varmış gibi çarpık gösterilmektedir. Köy adedi dörtten de fazla olabilir, bugün için tespit edebildiğimiz dört adet köydür.
Bu köylerden üçünün bugün Türkiye’de olduğu biliniyor. Dördüncü köy hakkında şimdilik bilgi bulunmamaktadır. Bu köyler; 1. Tamkıt veya Tamdu (Büyük Tam) köyü Samsun-Havza ilçesinde eski adı Hurdaz yeni adı Cevizlik olarak yaşamaktadır. 2. Tamçıkun=Tamxucı (Küçük Tam) veya Abazaca adıyla Bılatkıt yine Samsun- Havza ilçesi sınırlarında Karameşe köyüdür. Cevizlik köyüne yakındır. 3. Bızoğakıt köyü bugün Çorum-Alaca ilçesinde bulunan Gökören köyüdür.
Tamkıt-Tamdu, sürgün sonrası Samsun-Havza kazasına iskan edilmiş, iskanında Tam adıyla kurulan köy, daha sonra 1900’lü yıllarda Hurdaz, 1960’lı yıllarda da Cevizlik adını almıştır.
Gelişinden sonra, 1904 tarihinde ki kayda göre 120 hane olan köye daha sonra gelip yerleşen altı hane ile 126 haneye ulaşmıştır.
Köyde, 115 haneyi kapsayan 40 aile adı veya lakap tespit edebildim. 11 hanenin ise son bulduğu veya lakabının olmaması nedeniyle tespit edilememiştir. Ayrıca beş (5) hanede merkez kasaba ve köylerine yerleşmiştir. Onların aile adları ayrıca gösterilmiştir.
Köyde yüzü aşkın erkek ismi ile yetmiş beş adete yakın kadın ismi tespit ettim.
Bunların büyük kısmı nüfus kayıtlarından alınırken diğerleri köyden derlenmiştir.
Samsun, bilinenin aksine, Türkiye’de en fazla Çerkes köyü barındıran il olmasına rağmen en fazla asimilasyonun yaşandığı yerdir. O yüzden hala anadil eğitimi ile ilgili bir sınıf dahi açılamamıştır. Samsun ve çevresinde, anadil öğrenmeyi “ihanet” ile eş tutan bir anlayış maalesef çok yaygındır.
Aşağıda aile lakapları ve kadın,erkek isimleri listelerini bulacaksınız.

Kadın adları;
Alaxgi, Aşduk, Babış, Babux, Beşka, Bıba, Bıda, Cına, Cöfer, Cöke, Çaşe, Dade, Dığa, Dışa, Dima, Dinisa, Döke, Fij, Gada, Gaga, Gahanım, Gamaş, Gandexe, Gıldi, Goda, Goşanısa, Goşnaf, Göke, Guga, Guguna, Guna, Guna, Gura, Hepku, Hicretxan, Huş, İşkoka, Kamsi, Kar, Kasuh, Kebexan, Kırımxan, Kipşi, Koşnak, Kougah, Kuşe, Küp, Küre, Küşegüç, Maç, Maduk, Masa, Megana, Meko, Nabıyu, Nafaux, Nagu, Nısagoş, Nohuna, Salihat, Seybet, Sirku, Şanana, Şıgura, Tala, Tecexan, Xacet, Xangoş, Xaniya, Xındaguar, Xuj, Xusexuş, Zahret, Zızu.
Erkek adları;
Abdış, Abdıt, Abide, Abrak, Ade, Agad,Ağurlu, Ajaj, Aslanbey, Azın, Bak, Bakir, Barda, Barhacı, Batıp, Batiş, Batrak, Beç, Bedrak, Benik, Berzeg, Beslan, Bılige, Buka, Buşa, Buya, Cabeç, Caçe, Cata, Ceninik, Cına, Cil, Cinik, Coğa, Cuş, Çugan, Çuğa, Çükeş, Dak, Dıka, Deka, Dıkır, Dido, Fata, Fidi, Gada, Galeme, Gazibey, Geliç, Gıdış, Goda, Gödele, Göke, Guli, Hapdok, Habiç, Hacıgadin, Hacıkudniş, Hacır, Hackal, Haçbir, Hatat, Hüt, İbraguge, İslam, İşkag, Kaara, Kambi, Kambulat, Kaşıabide, Kat, Kelimet, Kıdı, Kiza, Kondil, Kopla, Köbji, Köp, Kudniş, Kum, Kura, Kut, Kutagaç, Ledük, Macaka, Macuka, Mamsır, Mamuzu, Marat, Mırza, Mirzabek, Mürü, Naşho, Noka, Pat, Patgeri, Patiş, Puşmaf, Rabis, Sahum, Sakun, Sakut, Salık, Saruk, Selahdada, Suret, Şabiş, Şahingeri, Şamil, Şaşi Şolox, Şuğ, Talistan, Tohuna, Xumsır.

Önceki İçerikGirit’in Gizemli Uygarlığı (2)
Sonraki İçerik“Anadil Haktır”
Jiy Zafer Süren
1951’de Samsun’da doğdu. Üniversite’yi terk etmiş ve muhasebeci olarak çalışarak emekli olmuştur. Çeşitli dergilerde şiir ve araştırma yazıları yayınlandı. Kafkasya üzerine yayın yapan, As Yayın’ın kurucuları arasında yer aldı. “Çipxe, Kafkas Aile Armaları” (derleme) ve “Tama Bahar Gelmeyecek” (şiir) isimli iki kitabı vardır. Nisan 2008 itibariyle Jıneps gazetesi yazarları arasında yer aldı, Ocak 2011 tarihinden bu yana yayın kurulu üyesidir.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz