23 yıldan biraz fazla, doğduğum zaman “Kardeşin sana oyuncak araba getirdi Nartan” dedikleri an tanımıştım onu. İlk hediyemi orada ona vermiştim. İlk arkadaşlık da böyle başlamıştı işte. Annesinin bir türlü doyuramadığı, her yaşında kahkahasıyla bildiği, ‘küçükken yavru pandaya benziyordu’ diye tanımladığı oğluşu.
Herkes haylaz haliyle, şen kahkahasıyla ve gürültülü hapşırmasıyla tanır onu. Bense en çok “kaçak ve anne” şarkısında annemi defalarca ağlatmamızla hatırlıyorum… Nalçik’ten eve geldiğimiz gün ya da Nalçik’e gidileceği gün mutlaka çalınırdı o şarkı. “Uyuyor musun anne, ben geldim, vefasızın… Ağlıyor musun anne, gidiyor hayırsızın.” Neyse ki hep gülümsedi ve hayatımızda sadece bu şarkıyla ağlattık annemizi.
Ve yine ‘o mahur beste’lerin çaldığı akşamlarda müjganlarımızla bizi güzel fotoğraf kareleriyle ölümsüzleştirdi Nartan. En çok da kadrajda olmamasına rağmen kendisi ölümsüzleşti. Elinde fotoğraf makinesi herkesi, her şeyi defalarca çekti. Yeşili, maviyi, çiçeği, kediyi, kuşu, Sinem’i hep çekti. En çok da Sinem’i çekti. Nazını mesela. Yine de yorulmadan şiirler okudu hep.
Öyle güzel gülüyordu ki. O gülerken dünyada hiç kötülük kalmıyordu. Bir gün odanızda otururken duvara vurup “çay hazır, gel sohbet edelim” demesi meşhurdu. Paylaşırdı o. Her şeyini. Çayını, kitabını, sohbetini, “oyuncağını”. Son nefesini paylaşmadı bir tek. Beni babama bıraktı, o annemi yalnız bırakmadı. Ben şimdi yüreğim elimde “O mermi içimi delmeseydi eğer, sizi alıp götürecektim” diyebiliyorum sadece.
Eğer beni merak ediyorsa, o çok sevdiğimiz Ahmet Telli şiirindeki gibi şimdi her şey;
“ …
Sığındığım her yer adınla anılır
Ben girerim sokağı devriyeler basar
Bir de gülüşün eklenir kimliğime”
25 yıl önce bugün, 1 Nisan şakası gibi geldi Tlishe ailesine. İyi ki doğdun Nartan, iyi ki geçtin hayatımızdan. Sensiz her şey çok eksik. Şimdi ben hayatıma devam etmeye çalışırken senin hayallerinle büyüyorum bir yandan. Belki bir abim artık yok ama ben hep küçük kardeş kalacağım.
Çok özlüyoruz.
Ve daima güzel anılarla hatırlıyoruz.
Sinem Kılıç
***
МащIэми куэдми адыгагъэ зыхэлъым, адыгэ гупщысэкIэ зезыхьэ цIыхум ещIэ щымыIэжым и ужьым кIэлъыхъуахъуэу ар зейхэм “Тхьэм фщимыгъэгъупщэ”, “Тхьэм фыкIэлъигъэпсэу!” жраIэурэ я Iэр зэраубыдыр. Адыгагъэм, цIыхугъэ хуэдэу уеплъмэ, цIыхур, ари щапхъэ игъэлъагъуэу дунейм тетамэ, лъэужьыншэ зэримыщIыр зэхыумыщIыкIынкIэ Iэмал иIэкъым. Апхуэдэущ адыгэр Тхьэм къызэригъэщIари, нобэм къызэрысари. “ЦIыху” зыхужыпIэр пщыгъупщэн хуейуэ къэзыгъэув гупщысэкIэр зэрызагъэ пщалъэр ущыадыгэм деж къэпщтэнкъым, къэпщтэфынуи щыткъым. ХэщIыныгъэ зыгъуэтар шыIэныгъэ хуэныкъуэщ, зэрыхуэныкъуэри имыIэжыр игу иригъэлъурэщ, щымыIэж тхьэмыщкIэр ныбжьэгъу-жэрэгъухэм ягу дахэкIэ къагъэкIыжурэ абы иужь къинахэр кIэлъагъэпсэурэщ. Укъэзылъхуар, къыбдалъхуар, къэплъхуар пIэщIэзыгъэху бгъэдыхьэкIэр, “ахэр зыхэщIаращ сабыр хуэныкъуэр, мыдрейхэр нэху къызэрекIыу щхьэж и Iуэху пэрыхьэжынущ” жыпIэу щIагъыбзэ псалъэр цIыхум къыгурымыIуэн къыпщыхъужу упыджэныр къезэгъкъым. Ныбжьми къезэгъкъым. Ар зыуэ. ЕтIуанэрауэ, щIалэгъуалэм гупыж дахэ ищIыр IэщIэбудыну хуэфащэкъым. ЩIыхуэмыфащэри аращи, мо щIалэ щымыIэжыр зэрахэмытыжыр гурэ псэкIэ зэхащIэу, и гупсысэрэ и Iуэху еплъыкIэу щытар куэду, къызэрымыкIуэу куэду яфIэIэфIрэ яфIэигъуэу щытащи, унэтIа зэрыхъунум, абы и псалъэхэр мыкIуэдыжу къэгъэпсэуа зэрыхъунум и лъыхъуакIуэу щытщ. Сыт хъунур ар и щхьэусыгъуэу зэ зэхыхьэрэ я гупщысэкIэ зэдэугуашэмэ, сыт хъунур я пщэдейрей махуэм ирипсалъэу езыхэм ямызакъуэу къэзыухъуреихь цIыхухэми я дунейр дахэ зэрыхъунум ириуэршэрмэ, сыт хъунур ягу къагъэкIыж цIыхур я щапхъэу губзыгъагъэрэ акъылрэ зыхэлъ IуэхущIафэхэр къызэдагъэщIмэ..? Iуэхур Нартан илъэгъунумрэ зэхихынумкIэ зэфIэкIкъым, ар Тхьэм и Iуэхущи, ар АБЫ и деж къыщызогъанэж. Гугъэ зыщI, гупщысэ дахэ зэзыгъэпцI щIалэгъуалэм зэплъэкIыжурэ, абы хэлъ мыхъумыщIагъэр зэригъэзэхуэжурэ къыпэщылъым фIыкIэ пэплъэмэ, гукъэкIыж пщыхьэщхьэ хуэдэу зэхэсыныр IэмалыфIщ, ар гъащIэ мащIэу гъащIэ кущIафIэ къэзыгъащIэ Нартан хуэдэхэм я цIэр къыщраIуэ зэхэсхэрауи ирехъуи. КIуэцIым щызэгъэкъуар ямылъагъуу и щIыIу телъ закъуэкIэ Iуэхум гупщысэ иращIэкIыу щытамэ, цIыхуми “цIыхугъэ”, “пщэдей”, “гъащIэ”, “щIэблэ”, “гугъэ” псалъэхэри жиIэнтэкъым…
Tabish Murat
***
Diug wıkok di nartan lape…
Nartan, sigoş… Sigoş zi dızerxuhıfaım. Dızırmıxuham hodu sigur mafo yes siug kakuh. Woer hodu wiyane di Ferdane şıphunahıj hodu zı xuhur yiğakodas mı dunem. Xukham ziricegun hophınut vi viug kabzabzemke. Nigi zıdeşığu waoğaham fışıas. Woeri vıyane şıphunahıj Ferdane’yi zi zerılmılağoam hodu eva siug fıkok sigoş. Eva fuo fızolauğ sigoş jısen sımğotıjıfun hodu… Zıdeşığu fızırdahaşh fotoham seplıfam sigum sizırğakezızım şhake.
Fi xer fi xuhığar fi Adigağer fi düne tetıker yeğaşem sşuğıpşenuam. Yije fer fe kiğausenu yavıj yihaari yeğaşem xuhum hezbjenuam. Fe fixer lepkham yi taurihım lepağeke tet huas nigiyi lepağake tetınus sigoş.Deri fixehar zıhedhuh di nepshar kızpijjıhuro .
Wi qıxıqxuha mahour dibzemke zğalepen nigiyi snopselen suheyas sipse sigoş…
Waoğahar ğusen kıfhureuh si nıbjeuğ sigoş si ğoguğus. Wı qızıqhue mahuar lape yıreuh…
Seni özlüyoruz değerli nartan’ımız…
Nartan, kardeşim… Hiç tanışamadık seninle… Hiç tanımadığım halde yüreğim alev olup yanıyor aklıma geldikçe. Senin gibi ve annen Ferdane abla gibi insanları kaybetti bu dünya da. Tertemiz kalbinizle çocuklara oyuncak götürecektiniz… Şimdi ikiniz birlikte yıldızlardasınız… Hem seni hem de annen Ferdane ablayı hiç görmediğim halde çok özlüyorum… Sizleri ifade edebilecek kelime bulamayacak kadar çok seviyorum, birlikte güldüğünüz fotoğraflara bakamıyorum yüreğimin titreyişinden.
Sizin adınızı, sizin insanlığınızı, sizin Çerkesliğinizi, sizin dünya üzerinde yaşayış biçiminizi hiçbir zaman unutmayacağım. Kirli ağzını size değdirmeye çalışanları ise hiçbir zaman insandan saymayacağım. Sizlerin ismi halkların tarihinde onurla yerini almıştır kardeşim ve hep orada onurla kalacaktır kardeşim…
Doğum gününü anadilimizle kutlamak ve seninle biraz konuşmak istedim canım kardeşim.
Yıldızlar yoldaşınız olsun arkadaşım, kardeşim, yoldaşım… Doğum günün kutlu olsun…
Berkay Aksu
***
Suruç’ta bir Çerkes kaması düştü yere
taşta çelik sesi çınladı
bir deli tay uzandı bulutlara
silahsız bir gülüş
kızıl bir Tley karıştı rüzgara
Doğum günün kutlu olsun Nartan Kılıç…
Mefewud Nartan
***
Nartan… Müziğimize bile senin sevdiğin gibi, kendi yaptığın gibi başladık. Kardeşin vardı, en yakın arkadaşların vardı, saygıda kusur etmediğin büyüklerin vardı, seni hiç tanıyamamış ve bundan üzüntü duyan insanlar vardı. Kısacası seni çok seven insanlar bir aradalardı bu akşam… Senin için… Doğum günün için… Biz sana doyamamış olsak da iyi ki doğdun Nartan. İyi ki seni tanıdık, kısacık da olsa senin hayatında bulunabildiğimiz için çok şanslıyız. Seni çok seviyor ve özlüyoruz…
Nesren Şırayder