Geleneksel Çeçen beşiği (A’ga)

0
841

Çeçenlerin dağ köylerinde kullandığı beşikler çok rahat ve pratikti. Anne bu beşiği sırtına bağlayarak tarlada çalışmaya gidebilirdi mesela… Beşik kolayca at sırtında ya da at arabasında taşınabilirdi.
Beşiğin bir başka çeşidi ise dikdörtgen şeklindeydi ve dört deri kayışla tavana asılırdı. Gaingali denilen bu beşik rutubetli ve dar odalar için idealdi. Bu tip beşikleri genellikle yoksul aileler kullanırdı çünkü normal beşik oldukça pahalıya mal olurdu.
Bebeğin beşiğe ilk konulacağı gün bayram havasında geçerdi. Akrabalar hediyelerle gelirdi. Bebeği beşiğe yatıran kişi, anneanne ya da annenin yakın akrabalarından biri olurdu. Gelen konuklar için kurban kesilir ve dans edilirdi.

Halkbilimci A.I. İslam ilginç bilgiler veriyor: “Bebek yıkanırken suya bir parça kömür ve demir bir nesne konurdu, bunun amacı bebeği kötü ruhlardan korumaktı. Batıl inancı olan Çeçen anneler geceleri sokaktayken çocuklarına bir parça kömür verirlerdi. Ermeni inancına göre şeytan kömürden korkar. Böylece çocuğa kötü ruhlar yanaşmaz. Çeçen anneler de bunu uygulardı.
Uykudaki çocuğu kötü ruhlardan korumak için beşiğe kömür ve makas konulurdu. Yine aynı amaçla uykudan önce anne bir kibrit yakar, tılsımlı sözler mırıldanır ve bebeğin yastığının altına bir kibrit kutusu koyardı.”

Beşik aksesuarları
Valti: Çocuk yatağı
Kokha: Kayış
Sipa: İdrarın akmasını sağlayan boru (genellikle koçun kalça kemiğinden yapılırdı)
Buka/tok: Lazımlık (yarım litrelik kavanoz büyüklüğünde)

Savaşın etkisi
Tüm bu geleneklerin savaşlarla ilgisi vardı, özellikle de Kafkasya Savaşı yıllarında yaşanan yıkımlar ve zorunlu yer değiştirmelerle… Beşiğin at sırtında pratikçe taşınabilmesi gerekliliği de bu yüzdendi.
(chechnyafree.ru)

Çeviri: Serap Canbek

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz