«Спсы ъадзату апсыуа бызшва дсырдыруаштІ»

0
1616

Жвасквша райхІа цІуата Трыкв, Сакарья область йгІаныршу КІавкІаз культура адкІылара апны Сакарья город (йцІыхъвахауа ахвысквша Самек-хІва йапхьитІ) администрация ацри бызшва рдыррала акурсква адыргалитІ. Цри бызшвала арыпхьара акІвзыршауа Ахвачба Ирфан хІазцІгІараква джьауап гІарититІ.

– Уцри бызшва шпаууырдыр?
– Сыбызшва шссырдырыз гвы гьастхуам. Ахвыцква зымгІва рапшта сан, стгІачва, скыт рыбызшва зымдыруата йгьымцушзарызтІ. Апхьарта сцанадзыкІьара апсыуа бызшва акІвымкІва закІылагьи сгьзымчважвузтІ йгьи йыгьгІасгвнымгІвуазтІ. ЙыздырхитІ хвыскв-ша сыртата йсгвабызта схъвмаруата хІаба дйыцта акыт арыпхьагІв хІпны дшгІагваралыз. Ауи дсыцымшыркъварныс мурад йчпазапІ, тшгІасзынайыр-хан трыкв бызшвала дгІа-сызцІгІатІ: «Уара унагІвара учпахьама?» (Evil misin?). Сара ауи йхІваз закІгьи гьгІасгвнымгІвытІ, ауаса Ev – гІвны (тдзы) шгІаныцІуа здыруан. Ауи йгІалцІла йазцІгІара гІвны (тдзы) уымма-хІва йгІасгвынгІвытІ йгьи «щта» гІаныцІуата схъа срыкацатІ. АрыпхьагІв дагІвкъьауа дхъыччатІ. Саба трыкв бызшва ъазымдыруа дачвпхащатІ, сныбыжьла йсыквымшвузтынгьи апхьарта снайахвырныс тшизынайырхатІ. АрыпхьагІв «момо» гьйымхІватІ, абараса хвысквша сыртата апхьарта сцауа салагатІ.

– Уара йуъачІвагІайа?
–УахьчІва сарыпхьагІв-пенсионерпІ. Асквш 1974 агІан Болу город апны арыпхьара институт сгІалгатІ. Йапшым асквшква рагІан Урфа, Суруч, КІарахІвагІвыкь, Адапазар, ХІендекь, Джьамильи кытква рпны арыпхьагІвта сынхатІ. Асквш 1976 агІан Стомбыль апны Ататуркь педагогика университет афизкультура хъвшара сшвъаква рыстын, снарахвтІ. Асквш 1980 агІан ауниверситет сгІалгатІ йгьи Адапазар апны Али Дилмен лицей физкультурала арыпхьагІвта сынхара джвыквсцІатІ. Асквш 1992 агІан Анадолу аъачІвагІа гІацІгарта лицей сайтыпахтІ. Арыпхьара ъачІвагІала сквш 31 сынхатІ, асквш 2005 агІан пенсия сцатІ.

– Ацри бызшва ардырра ушпалага?
– Асквш 2005 агІан Анкара Каффед апны адыгьа йгьи апсыуа бызшваквала йазрыпхьуш рыхъазла акурсква гІандыршатІ, ауат йырхъысуаз гІвынгІважвагІвкІ хІнадзун. ХІазрыпхьаз Апсны йнатыцІыз Хьибба Людмила лакІвпІ. Ауаъа цри бызшвала сапхьауа, сыгІвуа тшызбжьатІ.
Асквш 2005 йгІашІарышвта асквш 2010-дза абызшва ззырдырра зтахъу рыхъазла Сакарья КІавкІаз культура адкІылара апны апсыуа бызшвала акурсква адызгалтІ. Асквшква 2010–2019 рагІан Адапазар город администрация ргІаджвыквцІарала апсыуа-адыгьа бызшваквала акурсква гІахъыртIытI. Асквшква 2014–2015 руацІала ХІендекь Бейлиджье кыт апхьарта апны апсыуа бызшвала апхьара сахІатква рысттІ.

– ЙшухІвазла, арыпхьара ъачІвагІа сквш 30 айхІа азынауырхатІ…
– Щта, ауи цІабыргыпІ. Асквш 1974 апычІв классква рпны йасрыпхьатІ, асквш 1980 агІан алицейква рпны сквшгІважви хвба райхІа физкультура йазызбжьатІ. Ауи амщтахь сцри апсыуа бызшва ззырдырра зтахъу асрыпхьитІ, спсы ъадзату ауи сгьакъвыцІуашым.

– Апхьагаква, ацхъра-гІагаква уымма? Ауат узымхъауата абаргвыраква угьырнымйума? Авидео, аудио цхърагІагаква гьшвыгымхума?
– ЙшпахІыгымхауа? Швабыжта йхІыгхитІ. Сара садынхалта арыпхьарала Трыкв а-Министерства йгІацІнащтыз апхьага, йапхъахауа, йгІвбахауа йгьи йхпахауа амодульква гІахІрысабапитІ. Ауи акІвымкІвагьи, схъатала Апсны йгІатгаз ацхърагІагаква сымапІ.

– Асабиква ацри бызшва йарыпхьара ан-абачва шпазаъу? АзджьакІ ргІариква абызшва ддырдырырныс зрымуайа?
– Ан-абачва рсабиква рцри бызшва йапхьарныс зрымуа йашвхІаусыгІву щардапІ. ЙгІауа-хвырквын, апхьарта апны уагІахъа алых зчпауа арыпхьагІвчва гІаншата ргІари йызарархарныс йшвауа гьмачІгІвым. Ага йгвасразтынгьи, хІуагІа йрыуата зуагІахъа тшдырра зчвыдзызгьи щардагІвыпІ. Ауат йрапшу ацри бызшва хвы гьазырбум, йазыбжата йгьырпхьадзум. ЙгІаншитІ ан-абачва йыртахъыта, ауаса апхьарта апны арыпхьагІв данаъам. ЙзцІакІырайа, уахьчІва айхІарагІв хъахІара бзи рызгІазгуа ъачІвагІа йапхьарныс ртахъыпІ, ацри бызшва ардырра магІны амата йгьырпхьадзум, заман гьаквдрыдзуам. ЙыгьцІакІырам арыпхьагІвчва рынхашагьи шнакъву. Асквшква 2014 – 2015 рагІан ХІен-декь Бейлиджье йгІахъыртІыз акласс цри бызшва йасрыпхьатІ. АкъральыгІва мызкIы нхашата лира 60 гІаснатуан, амгІва йаквсрыдзуаз лира 120 йнадзун. АкъральыгІва ари ауыс йшадгылуа псахра атахъыпІ.

– Уара тшыздукІылыз ауыс – цри бызшва дырдырра ухъатала йгІаунатуайа?
– «БызшвакІ – гІвычІвгІвыскІ» – рхІвитІ. Бызшвата йудырлакІгьи гьчІыдам. Ауаса ацри бызшва агьама кІьыдапІ. ХІуагІа зымгІвагьи ауи агьама рдырра, йрылархІвара стахъыпІ. Ацри бызшва агьама хъагІа акІвымзарквын уыжвласыла йгІацІцІуаш ажвата зыкь 30 зын-швалыз, ателефон йтауцІа ауаш ажвар (трыкв-апсыуа, апсыуа-трыкв) гьсзымрыхІазыруашызтІ. Ацри бызшва заджвгьи йыгьйызарарым. Сгвы йаситІ, сара сапшта зцри бызшвала йзыгІвуа, йапхьауа ъамачІгІву. ХІыбызшвала хІъачважвауа, хІцІаскви хІхабзакви ъахІзынардзауа дунейкІ хІымазларныс стахъын.

(АБАЗАШТА)

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz