Adıgebze Konuşma Kartları

2
1090

“Kültürümüzü koruyalım” durumu bir koruma psikolojisidir ve stres altındayken girdiğimiz bir durumdur. Ne zaman gelişir, ne zaman büyür, ne zaman yeşerir? Bir kültürün korunma ihtiyacı ne zaman ortadan kalkar? Bir kültür yaşandığı ve o kültür üzerinde üretim yapıldığı zaman korunma ihtiyacı ortadan kalkar. Eğer bir kültür üretken ise zaten çeşitlilik üretiyordur ve hayatta kalma görevini icra ediyor demektir. Ya da bir şeyi koruyorsan, korumak zorunda kalıyorsan o şey ölüyor, nesli tükeniyor demektir. Bir nevi tükenen türler gibi… Bir şeyin eksikliğini çeken toplumlar en çok o kelimeyi kullanırlar (XABZE – BZE)…

Basımı yeni gerçekleştirilen bu projenin başlanma ve içeriğinin hazırlanma tarihi 2014 senesi olup Adıgebze (Çerkesçe) Anadil Kelime Kartları’yla beraber hazırlanmış bir çalışmadır. Bu çalışmanın içeriğinin kontrolü 2014 senesinde değerli büyüğüm Yemuz Bayazıt ile yapılarak tamamlanmış oldu. Bu çalışmanın basımının bu zamanlara bırakılmasının nedeniyse insanlarımıza ilk olarak hazırlamış olduğumuz Adıgebze (Çerkesçe) Anadil Kelime Kartları’nda verilmiş olan bilgilerin belli bir bilinme ve öğrenilme düzeyine ulaşıp daha sonra bu tür cümle kalıplarına geçilmesinin daha yararlı olacağının düşünülmesidir. Bahsettiğimiz bu çalışmanın içeriğine biraz değinilecek olursa; Kiril alfabesiyle ve Çerkesçenin Doğu (Kabardey) Diyalekti’yle hazırlanan bu proje; toplam 19 başlık ve 94 sayfadan oluşan, içerisinde yaklaşık olarak 450-460 adet cümlenin sunulduğu bir çalışmadır. Çalışmanın asıl basımları 18.03.2021 tarihinde çıkmış olup o gün itibariyle bekleyen insanlarımıza ulaştırmaya başlanmıştır. Bunların birinci bölüm basımı 160 adet olup ikinci bölümü ise birinci basımın dağıtımının bitiminden sonra belli olacaktır.

Bu zamana kadar üzerimde çok büyük emeği olan ve yeni projenin de (2014) kontrolünü birlikte yaptığımız değerli büyüğüm Yemuz Bayazıt’a, Adıgebze (Çerkesçe) çalışmalarımda günlük kullanıma kazandırdığım veya uğraştığım projelerde bana her daim maddi/manevi desteği olan, Düzce Çerkes Dili ve Edebiyatı bölümünde yüksek lisans programını devam ettiren Dıgeş Merve’ye de teşekkürlerimi sunarım.

Diasporada Çerkesçe [Batı (Çemguy) ve Doğu (Kabardey) Diyalektleri] için ve kültürün diğer yaşatılması gereken dallarının devamının sağlanabilmesi adına yapılmış olan tüm çalışma ve emekler; zamanında seslerini kıstığımız müziklerimizin şu vakte kadar kısık bir sesle ilerleyen kültürümüzün bir nebze olsun sesini yükseltebilmek ve çoğaltabilmek adına uğraşılmış, emek edilmiş birer kültür meyveleridir. Bu kültür meyvelerinin yetişmesi için uğraşan, emek gösteren, biraz da benim katkım olsun diyen ve de demeye çalışan herkese kendi kültürlerine zaman ayırdıkları için teşekkürlerimi sunar ve bu tür kültür meyvelerinin isme değil yapılan işe bakılarak daha da artmasını ve devam etmesini temenni ederim.

2 YORUMLAR

  1. 72 yaşında anneden Ubıh (Karacabet), babadan Şapsığ (Gönen) saf kan bir çerkez olmama rağmen ailemden kulaktan duyduklarım ötesinde maalesef çerkez dilini öğrenememiş olmanın ızdırabını bugüne dek yaşamış bulunmaktayım. Dil ölür ise kültür ölür diye düşünenlerdenim. Ve dağarcığımda benin de çocuklarıma vereceğim hiç bir kelime haznesinin bulunmayışından da oldukça üzüntülüyüm.
    Onlarca kitap/sözlük satınaldım. Ancak hepsi de kiril alfabesi ile yazılmıştı ve bu alfabeyi bilmeden de bir işe yaramıyordu. Ben ise anlamları karşılığı türkçe telaffuzları ile hazırlanmış bir sözlük arıyordum ve bugüne kadar da bunu bulabilmiş değilim.
    Bana bu konuda bir yol göstermenizi rica ediyorum.
    Saygılarımla.

    Levent Dilmaç

    • Levent Dilmaç 2 Nisan 2021 At 1:27 pm
      72 yaşında anneden Şhapsığ (Karacabey), babadan Ubıh (Gönen) saf kan bir çerkez olmama rağmen ailemden kulaktan duyduklarım ötesinde maalesef çerkez dilini öğrenememiş olmanın ızdırabını bugüne dek yaşamış bulunmaktayım. Dil ölür ise kültür ölür diye düşünenlerdenim. Ve dağarcığımda benin de çocuklarıma vereceğim hiç bir kelime haznesinin bulunmayışından da oldukça üzüntülüyüm.
      Onlarca kitap/sözlük satınaldım. Ancak hepsi de kiril alfabesi ile yazılmıştı ve bu alfabeyi bilmeden de bir işe yaramıyordu. Ben ise anlamları karşılığı türkçe telaffuzları ile hazırlanmış bir sözlük arıyordum ve bugüne kadar da bunu bulabilmiş değilim.
      Bana bu konuda bir yol göstermenizi rica ediyorum.
      Saygılarımla.

      Levent Dilmaç

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz