Sevgili dildaşlarım, yazımı olabildiğince kısa tutacağım. Zira bazı dostlarım, “Çok uzun yazıyorsunuz, onun için okumuyoruz” şikâyetinde bulundular.
Dostlarım, derdim dilimiz üzerinedir. Lütfen başka yerlere ve hele “Dinsel İnanç” meselesine bağlayıp niyet okuyuculuğu yapmayınız. “Ne demek istedi?” veya “Dinsel inanç karşıtı” gibi akıl dışı yorumlara kimse girmesin.
Dil ile ilgili çalışmalarımda, “Dinsel İnanç” verilerine de değinmek zorunda kalıyorum. Korkmadan ve çekinmeden; bu anlamda Hz. Musa’nın Tevrat’ını mutlaka okuyun. Çerkesçede “Tanrı” anlamına gelen “Тхьа” kavramını bilmeyen yoktur. Bu veya buna bağlı ritüelleri ifade eden kavramların etimolojik kökenlerini daha önce çok yazdığım için tekrar etmiyorum. O halde, bu inanca bağlı (GÖKSEL) kavramların Çerkesçelerine bir bakalım.
Dua = ТхьалъэIу
Cami vs. = ТхьалъэIупIэ
Cenaze = Хьадэ
Ahiret = Хьадрыхэ
Vasiyet = ЛIэныгьэ ушые
Başsağlığı = Иужьыпкъэ махуэ фхухъу. Тхьам нэгьуэщI гуIагьуэчIэ фшим гьэ гъупщчIэ
Miras = ЩIэин
Ağıt = Хьадагьэ (ölüler için)
Ölü yemeği = ХьадэIус
Cenazenin kaldırılması = ХьадэIат – ХьадэщIэх
Mezar = Къэ
Mezarlık = Къахэ –КъапIэ
Тхьаусыхэн- ТхьаусыхакIуэ
ГуIагьуэ – гузэвэгьуэ gibi kavramlar dilimizde mevcutken, bunun yerine Arap kabile dilinin sözcüklerini tercih etmenin inançla ilgisi olabilir mi? Dilleri veren Tanrı ise, o dille yakarmak günah mıdır? Din âlimi ve Çerkesçeyle ilgilenen dildaşlarımdan yürekten rica ediyorum; hangi konuda yazarsanız, yazınız. Dilimizde mevcut sözcük ve kavramları kullanınız. Dilimizin yitmesi, mevcudiyetimizin yitmesidir. Sözlerim yitmek istemeyenler içindir.
Not:
Zincir = Лъэрыпс, Gerdanlık = Пщэрыль, Bilezik = Апщэрыль, Yüzük = Iалъын
