Geçen ay başladığım, Çerkesya’daki sanatçılarla olan röportaj serim bu ay, eski profesyonel dansçı Naurkan Bitok ile devam ediyor.
Naurkan Bitok, Nalçik’te, Ceguako adında bir etkinlik grubunun organizatörlüğünü yapıyor. Etkinliklerde bazen şarkı söylüyor ama kendisini şarkıcı olarak görmüyor. Sesi ve yorumuyla başarılı olsa da söyleşimizin konusu, Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Akademik Halk Dansları Topluluğu Kabardinka’nın eski solisti ve “Onur Sanatçısı” olması sebebiyle Bitok’un, Çerkes kültürünü bir adım öne taşıyan sanatçı kimliği üzerineydi…
-Kabardinka’da dans ettiğinizi duydum. Çerkes dansını kısaca tarif eder misiniz? Sizde nasıl bir his uyandırıyor?
-Evet, Kabardinka’da yedi yıl dans ettim. Halkımızın bilinme sebeplerinden biri olan danslarımız, kültürümüzü yansıtır. Danslarının özünde ve anlamında bu kadar çok çeşitliliği olan başka bir halk bilmiyorum. Ritim ve hareket göze çarpar. Vücut diktir. Saygı, uyum, hareketlilik vardır. Ve tabii ki bunların hepsi bana pozitif duygular yaşatıyor. Bir dairenin içine girip dans etmeye başladığımda, kelimelerle anlatamayacağım hisler içinde oluyorum. Atalarımızın 100, 200, 500 yıl önce aynı hislerle dans ettiğini anlayabiliyorum.
-Sizi dansa çeken neydi, nasıl ve ne zaman dans etmeye başladınız? Sizce dans etmeye başlamak için en uygun yaş nedir?
-Çocukluğumdan beri dans ediyorum. Tanıdıklarımın söylediği gibi, dans etmek benim kanımda var!
Babam Aslanbek Bitokov ve annem Zarema Bitokova, Kabardinka’da dans etti. Babamın iki küçük erkek kardeşi, Beslan ve Anzor’la kız kardeşi Oksana da… Onların isimlerini duymuş olabilirsiniz çünkü babam Vork Kafe dansında solistti. Kardeşleri Beslan ve Anzor ise Türkiye’de uzun süre dans ekiplerini yönetti.
Ailemde çok dansçı olduğu ve küçüklüğümden beri Çerkes danslarının kurallarına alışık olduğum için bu işe genç yaşta profesyonel olarak başladım. İlk başta okulda, Kabardinka’da dans etmişliği olan İslam Mazaşokov yönetmenliğindeki ekipte; daha sonra, benim için emeği büyük olan, saygı duyduğum Kazbek Balkarov yönetmenliğindeki Hatti ekibinde dans ettim. Sonrasında Kabardinka’ya geçtim.
Bence dans etmek için erken ya da geç diye bir şey yok. Esas olan, istemek. Yaş önemli değil.
-Bir dansçının, işinde iyi olması için nelere dikkat etmesi gerekir?
-Her meslekte olduğu gibi, dans da zaman ve süreklilik gerektirir. Özellikle, önemli kısmı, kendi kendine çalışmaktır. Her gün en azından birkaç saatliğine… Sadece sıkı çalışma, sıradan bir dansçıyı kaliteli bir solist yapar.
-Profesyonel dansçı olmanın artıları ve eksileri nelerdir?
-Bu mesleğin çok fazla avantajı var. Dansı koruyan ve bir sonraki nesle aktaran birisiniz. Ayrıca kültürünüzün bir taşıyıcısısınız ve bu sanatı dünyanın farklı yerlerinde gösteriyorsunuz. Bu, her zaman yeni arkadaşlıklar, ilişkiler, ülkede ve dünyada geziler demek. Parlak, renkli bir hayat!
Elbette, artıları olduğu gibi eksileri de var. Profesyonel sporlar gibi, profesyonel dans da vücudunuzu çabucak yıpratıyor. Her türlü bacak, diz, parmak ve sırt incinmesi var. Bu yüzden, Rusya’da diğer mesleğe sahip olan insanlar 30-40 yıl çalışıp emekli olurken profesyonel dansçılar 20 sene çalışıp emekli oluyor.
-Çerkes dansını, Çerkes olmayan toplumlara tanıtmak için ne yapılabilir? Siz ne yaparsınız?
-Günümüzde bu zor değil. Dünyadaki tüm Çerkes ekipleriyle internet üzerinden bağlantı kurabilir, arkadaşlık edebilir, birlikte toplantı ve gösteriler yapabiliriz. Güncellenen videolarla internet üzerinden herkese gösterebilir, sürekliliği sağlayabiliriz.
