Osetlerde kadim halk tıbbı ve geleneksel tedavi şekilleri – 10. Bölüm

0
531

Zabitı Jarbeg’in (Дзабиты Зарбег) Oset Halk Tıbbı (Ирон Адæмон Хостæ) kitabının Badı Muammer Tekin tarafından yapılan çevirisini yayımlamaya devam ediyoruz.


Чехаг Хос (Çexag Xoc) Çek otu: Bodur ve beyaz çiçeklidir. Kalın ve yuvarlak yapraklara sahiptir. Yaprakların dış zarı soyularak yaraların üstüne bağlanıyor. Kızamık ilacı yapıldığından kızamık otu diye de biliniyor.  

Мал Гæрдæг (Mal Gerdeg) Lemna: Su mercimeği; nemli yerlerde yetişiyor. Meyve taneleri sıkılarak suyu çıkarılıyor ve yaraların pansumanında, gargarada kullanılıyor.  

Калмывзаг (Kalmıvjag) Turna gagası otu: Yaprakları kaynatılarak suyu içyağ ile karıştırılıp yaraların üzerine sürülüyor.  

Сус Хъæд (Şuş Ged) Ihlamur: Çiçekleri her türlü yaranın üzerine konabiliyor. Göğüs hastalıklarında çayı yapılıp içiliyor. Kaynamakta olan suyunun buharına, gözlerin daha iyi görmesi için yüzlerine tutuyorlar.  

Арзачъера (Arjaçera) Çınar: İlk çıkan taze meyveleri yeniyor. Tursu yapımında kullanılıyor. Göğüs ve bağırsak rahatsızlıklarında yediriliyor. Yaprakları kesik yaralarının üstüne konuyor. Sıkılarak çıkarılan suyu, yaraların temizlenmesinde kullanılıyor.  

Галæхсæвæр (Galexşever) Rastenye: Bu ot kalın dallara sahip. Dalları olduğu gibi veya kurutulup un halinde yaraların üzerine bağlanıyor. Göğüs hastalıklarında kaynatılmış suları içiriliyor.  

Бæхсындз (Bexşınz) (Musk Thistle) Devedikeni: Dikenli ve kalın dalları olan bu bitkiyi sadece atlar yiyor. Bu nedenle Asetinler atotu diyorlar. Yaraların temizliğinde kullanılan kaynamış suyu aynı zamanda iyi bir balgam sökücü.  

Пырыпыф (Pırıpıf) Yabani domates: Kiraz büyüklüğünde yenebilir meyveleri var. Yaprakları yaraların üzerine bağlanıyor, kızamık ilacı yapılıyor.  

Хуыгæрдæг (Xugerdeh) İnula otu: 50 cm kadar yüksekliğe ulaşan bu otun gövdesinden çıkan her bir dalda sarı çiçekler var. Yaprakları kanamalarda taze kesiklerin üzerine bağlanıyor. Kurutulan çiçekleri de yaralara konuyor. Kaynatılan suları yağ bezeleri ve göğüs hastalıklarına iyi geliyor.  

Хуыдзыгæрдæг (Xuzıgerdeh) Andız otu: Tek dal üzerinde dikine yükselen bitkinin dalları sarı çiçeklidir. Dalları ve çiçekleri kaynatılarak göğüs hastalıkları ve yaraların tedavisinde kullanılıyor.  

Хæрæгдым (Xeregdım) Rastenye çeşidi ot: Bu ot öbek öbek topraktan çıkıyor. Yaprakları sert olduğu için hayvanlar severek yemiyor. Yaprakları ve dalları ufalanarak un haline getirildikten sonra yaralara sarılıyor.  

Мæчхор (Meçxor) Kazayağı otu: Yere yapışarak dağınık bir şekilde biten otun yakıcı bir tadı var. Yaprakları sıkılarak suyu çıkarılıyor ve yaraların temizlenmesinde kullanılıyor.  

Уаси (Vasi): İki dallı otun yaprakları yaraların üzerine bağlanıyor.  

Кæлмуг (Kelmug) ve Мæтæтыкк (Metetıkk) denilen bitkilerin yaprakları da yaraların tedavisinde kullanılıyor. 

Æртæсыфон (Erteşıfon): Kırmızı yonca denen otun dalları üç yapraklıdır. Dalların tepesinde gülü andıran kırmızı tüylü çiçekleri var. Yaprak, dal ve çiçekler yaraların tedavisinde kullanılıyor.  

Хъуынджын Кæрдæг (Guncın Kerdeg): Dalları ve yaprakları tüylü olan kıllı ot diye biliniyor. Yaprakların aralarında üzüm salkımına benzer sarı çiçekler mevcut. Kanamalarda yaprakları yaraların üstüne bağlanıyor. (Devam edecek) 

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz