Victoria Tsomaeva dünyanın ilk film okulu olarak kabul edilen Rusya Federasyonu Devlet Gerasimov Sinematografi Enstitüsü (VGIK) mezunudur.
Nartı Soslan üzerine yaptığı mezuniyet projesi animasyon ile geçen aylarda Şamil Eğitim ve Kültür Vakfı’nın düzenlediği, yurtiçi ve yurtdışından 59 sanatçının 71 eserle katıldığı, kadim Kuzey Kafkasya halkları tarafından yüzyıllar öncesinden bugüne kadar taşınmış kültürel bir miras olan Nart Mitolojisi’ni bugünün dünyasıyla tanıştırmayı hedefleyen ‘Nart Mitolojisi’ konulu uluslararası dijital resim yarışmasında ikinci oldu. Kazandığı ödülü depremzedelere bağışlayan güzel yürekli genç sanatçımız Victoria Tsomaeva ile internet üzerinden söyleşi yaptık.
-Sevgili Victoria, size Türkiye’de yaşayan Kafkasyalıların aylık yayımlanan gazetesi Jineps adına yazıyorum. [Gazette] Аланты Хъæлæс’in Osetçe bölümünden sorumluyum. Bize kendinizden, temel biyografinizden ve sanatta örgün eğitiminizden bahseder misiniz?
-Vladikavkaz’da doğdum ve 11’inci sınıfa kadar orada yaşadım, daha sonra Moskova’ya taşındım. 7. sınıftan itibaren sanat dersleri ağırlıklı okula devam ettim. Geçen yıl Rusya Federasyonu Devlet Gerasimov Sinematografi Enstitüsü’nden mezun oldum. Şimdi Soyuzmultfilm’de 2D animatör olarak çalışıyorum.
-Yetiştirilme tarzınızda, artık bir yetişkin olarak Nart Destanı’nın da içinde yer aldığı geleneksel kültüre ne kadar yakınsınız? Nart Destanı’yla ilgili ilk anılarınız nelerdir?
-5. sınıfa kadar Kuzey Osetya’da büyükanne ve büyükbabamla yaşadım. Osetçe büyük bir “Nart Destanı” kitabımız vardı. Anneannem sık sık benim için okur ve Rusçaya çevirirdi, çünkü Oset dilini anlamak benim için zordu. Tuganov’un çizimlerini gerçekten çok beğenirdim. Ayrıca okulda Oset kültürü üzerine özel bir dersimiz de vardı. Çocukluğumda Şırdon’un hikâyesi beni çok etkiledi. Alışılmadık bir şekilde üzücüydü…
-Nartlar hakkında Türkiye’de düzenlenen dijital sanat yarışmasını nasıl öğrendiniz?
-Çalışmamı Instagram’da yayımladığımda biri bana Nartlarla ilgili bir resim yarışması olduğunu yazdı, bu şekilde haberim oldu.
-Yarışmaya katıldığınız resmin sanat okulundaki diploma projeniz animasyon filminden olduğunu öğrendik. Bize bu filmden bahseder misiniz?
-Anneannem çocukken bana masal okurdu. Uzun zamandır bu çerçevede neler yapılabilir diye düşünerek Nart efsaneleri için eskizler yapıyorum. Başlangıçta dikkatimi “zuar”lara (kutsal yerlere) çevirmek istedim, ancak çalışmada edebi bir temele ihtiyaç duyulduğundan diplomam için Soslan hakkında bir hikâyeyi temel almaya karar verdim.
Diploma için Soslan hakkındaki orijinal hikâyeleri biraz değiştirerek “büyümek ve kendini aramak”la ilgili uzun bir hikâye yaptım. Şatana onu taştan ve güneşten yarattı, bu yüzden insanlar arasında da tanrılar arasında da yaşamakta zorlanıyordu. O ne insan ne de tanrı… Kendi yerini bulmak, kim olduğunu anlamak istiyor. VGIK diploması için ana planım buydu.
12 resim çizdim ve kısa bir animasyon fragmanı yaptım. Zor kısımlardan biri müzik bulmaktı çünkü günümüzde geleneksel enstrümanlar nadiren kullanılmaktadır. Sonra birden Sheibler Truvor’un (Шейблер Трувор) eski bir opera-balesi olan “Nartlar” eserini buldum.
Yeterli zamanım olmadığı için fragman bitmedi. Çünkü bizim bölümümüz için çizimler animasyondan daha önemliydi. Enstitüm çerçevesinde de olsa konuya uzak kişilere destanı tanıtma fırsatı oldu. Birkaç hikâye aldım, onları bir kahramanın oluşumu hakkında tek bir olay etrafında birleştirmek için olay örgüsünü biraz değiştirdim. Bu fragmanı tamamlamayı ve ileride finansman bulabilirsem uzun bir filme dönüştürmeyi düşünüyorum.
-Bu resimde anlatılan hikâye nedir, kısaca bahseder misiniz ve Nart Destanı’ndan bu hikâyeyi seçmenize sebep olan nedir?
-Soslan’ı, Nart Destanları’nda Osetler ve diğer Kafkas halkları için ortak bir karakter olması nedeniyle ana karakter olarak seçtim. Ve iki güneşin bu sembollerine bayıldım [eski güneş – Soslan ve yeni (Hıristiyan güneşi) – Balsag’ın çarkı (Ioan’ın çarkı)]…
-Yarışmada ikinciliği almakla ilgili ne düşünüyorsunuz, Nart Destanı’ndan konular üzerinde çalışmaya devam edecek misiniz?
-Gerçekten şaşırdım ve mutlu oldum. Yavaş yavaş yeni çalışma düzenime alışınca başka çalışmalarım da olacak.
-Başarınızla gurur duyan, Türkiye’de yaşayan Oset diasporasına mesajınız nedir?
-Kendilerine birlik, beraberlik ve bu kültürü ve dili yaşatmalarını diliyorum. Nart Destanı’nın sevilmeye başlandığını bilmek beni mutlu etti. Umarım daha fazla yetenekli insanlar bu konuya eğilirler.
Son deprem haberlerinden sonra, size her zaman güç diliyorum ve tüm mağdurlara esenlikler diliyorum.
İşbirliğiniz için gerçekten minnettarız, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.
https://www.youtube.com/watch?v=-jYILSSQF_M adresinden sanatçımızın yarışmaya katıldığı resmin alındığı diploma projesi olan SOSLAN animasyonunu izleyebilirsiniz.
