Чанкая Хьаблэ и Гъэlорышlапlэ, Анкара Черкес Хасэм Социалнэ фэlо фашlэхэм афэlорышlэнэу Яшам Кент зыфиlоу ежь ышlыгъэ Бгъагъэр къаунэкlынэу афэтхагъ. Хасэм иунэшъошlыхэм мыдэныгъэ къаlэтыгъ ыкlи судым зыфагъэзагъ, унашъор мэфэ 30-м зэтеуцуагъ.
Черкес Хасэр Анкара щылажьэрэ Шlушlэ Ннэр къаунэкlынэу Чанкая Хьаблэу и Унэшъошlыхэм къаlэтыгъэм lофыгъом бырсыр къыпыкlыгъ. Бгъагъэр шlушlэ lэпэlэгъу зэхахьэкlэ зэрашlыгъэм фэшl Хасэм изещакlохэм судым зыфагъэзагъ. Унэр зытет чlыгур ыпэкlэ, Чайиолу Енимахалле зыфиlоэрэ раионым хахьэщтыгъ. Чlыгур ащ дэжьым, Енимахалле и Мер, Хасэм ыгъэlорышlэнэу къариlуагъ. Ащ фэгъахьыгъэ унашъом лlыкlохэм я совет дырагъэштагъ ыкlи 2012-рэ илъэсым кlэтхагъэх. 2015-рэ илъэсым бысым зэблихъугъ, Чайиолу раионыр Чанкая Хьаблэм и Гъэlорышlапэ хагъэхьажьыгъ. Шlушlэ lэпэlэгъу Гупчэр Черкесхэм зэхалъхьэгъэ lахьщэмкlэ ашlыгъагъ. А лъэхьаным Чанкая и Мерыгъэу Алпер Ташделен «Мы Бгъагъэр Черкесхэм яй ыкlи Черкесхэм яещт. Мы унэм Черкесхэм я Културэ тызэгъусэу тыщдэлэжьэщт. Ти къэралыгъо игъэпсын шхэпсэу иlагъэ Черкесхэм, Чанкая Хьаблэ и Гъэlорышlапlэ къыбгъодэкlэу зышlуфэс цlыкlоу орэхъу. Тэри къыттефэрэ щыlэм къызтедгъэнэщтэп» ыlуагъ, Черкес Хасэм и Унэ илъэси 10-кlэ фэтэрэу къаритыгъагъ. Пlалъэр къеублэгъы зэхъум Адвокатэу Селчук lулыташ, Чанкая Хьаблэ и Унэшъошlы зыlокlэм «Бгъагъэм ышъхьагъырэ унэхэр ежьхэм фэтэрэу атынэу, икlэхэрэ унэхэр хасэм ыгъэпсэольэнхэу къыриlуагъ. Ыпкlэ хэмылъэу тэ къытфагъэкlотэныр тыдагъэп, «Зэпео зэхахьэ щlи, тэри ащ тыхэлэжьэн» тlуагъэ ау, ари ежь ыдагъэп-ыlуагъ.
Чанкая Хьаблэ и Унэшъошlы ушъхьгъоу ышlырэр
Чанкая Хьаблэ Гъэlорышlапlэ ушъхьагъоу къыlэтырэр, Шlушlэ Унэм изыкlэлъэныкъо нахьыбэр Хасэм иlофыгъохэм афэшъхьафэу щэн щэфэн lофхэм афагъэlорыlшэ, тэ фэгъэкlотэнэу афэтшlыхэрэм еуцуалlэхэрэп – зыфиlу. Гъэзэтэу Дувар иlофышlэу Джерен Баяр, Адвокатэу Селчук lулуташ ушъхьагъом пиlуахьыгъэр къетхы:
«Бгъагъэр зыфэlорышlэн фаем зэрафэтымгъэlорышlэрэр пцlы. Ар фэтэрэоу ттынэу тыфитэу зэзэгъыныгъэм итхагъ, егъэлыягъэу тызекlорэп. Бгъагъэм ехьылlагъэ зэзэгъыныгъэр зызэхагъэуцом лъэхьаным. Енимахалле Раионым и Унэшъошlы ыпкlэ хэлъэу унэхэр ттыми хьунэу, ащ къыхэкlырэ lахьщэр шlушlэ фэlо фашlэхэм апэlудгъэхьанэу къытиlогъагъ. Джы ащ къыхэкlырэ lахьщэмкlэ еджэкlо нэбгыри 100 lэпэlэгъу тафэхъу, раион унэшъошlым ащ фэгъахьыгъэу итхыгъэр тиl.»
Журналистхэм апае шъхьаихыгъэ гущыl
Анкара Черкес Хасэр техакlоу зыумысырэ Чанкая и Унэшъошlыхэм Черкесхэр апэуцугъэх. Ежьхэм яlахьщэ зэхалхьэкlэ ашlыгъэ Шlушlэ Унэр атырахын, феде къэкlупlэ ашlынэу зэрэфаехэр ары мыдэныгъэ къызкlаlэтырэр. Черкесхэм Соц Сетым «Черкес Хасэм Пlа Тех» ыlоу джэпсалъэ рагъэуцуагъ, lэпэчlадзэ аугъои ыкlи прессым ыпашъхьэ ягукъао къыщаlуатэ, Чанкая и Мер иунашъо зэкlихьажьынэу къеджэх. Шlушlэ Унэм и щагу дэт Мыекъкопэ зыфаусыгъэ паркым Тыгъэгъазэм и 2-м зэхахьэ щызахащагъ, Черкес Хасэм и Тхьаматэу Хьатукъу Юсуф прессым факlоу джэпсалъэм къеджагъ. Ащ игущыlэхэр фигъэзагъэх Чанкая Хьаблэ Унэшъошlы: «Хамыдзы ыпэу Хьусэин Джан Гюнер ти Хасэ къызэкlом гумэкlыгъор зэрэзэшlуихынэу гущыlэ къытыгъагъ, зыхадзы ыуж тыlукlэнэу пчьагъэрэ тыфатхагъ ау, къытlукlэныр хэгъэкlи тхьамэ ыпэу зэшlуихынэу зыфиlуагъэхэми япцlыжьыгъ. КАФФЕД-м и Тхьаматэ Юнал lулучай тигъусэу Партиеу ДЖХП (Чанкая и Мер зыщыщыр) и Тхьамэтэ Ёзгюр Ёзел тызlокlэм гугъэшlухэр тlэу тыкъчlэкlыжьыгъэу тlозэ, бгъагъэр къэтыунэкlынэу зэрытхагъэр аlыгъэу, милициехэр ягъусэу къызэрэкlуагъэхэм тишъхьакlо нахь къызэкlигъэблагъ» къыlуагъ. Хьатукъу Юсуф, Черкесхэр ыкlи Черкесхэм яныбджэгъушlухэм, зэкlэхэри мы гумэкlыгъом къылъэплъэнхэу, зыпчы зыпчьэгъоу зэкъоуцонхэу къяджагъ.
Зэдэгущыlэгъухэр лъэкlутэх
Бгъагъэр къаунэкlыным фэшl унашъоу зэтеуцуагъэмрэ Шlушlэ lэпэlэгъу Унэмрэ афэгъахьыгъэу партие ДЖХП илlыкlохэм зэlукlэгъухэр адашlых. КАФФЕД-м илlыкlохэр, Черкес Засэм иунэшъошlыхэу Хьатукъу Юсуф, Жьэлогуа Бислан, Таймэз Эрол зэгъусэхэу партием игенералнэ секретарэу Селин Саек Бёке тыгъэгъазэм 2-м lукlагъэх. Зэlукlэм хэлэжьагъ партием итхьамэтэ гуадзэу Мэмрэщ Гюлщах Дениз Аталар, ар апэрэ мафэм щыублагъэу lофыгъом лъыплъэ. Селин Саек Бёке, партиер сыдыгъуи обшествынэ lофыгъохэм ишъыпкъэу зэрапылъыр къыхигъэщыгъ, мы гумэкlыгъом изэшlохын пае ищыкlагъэ пстэуми зэрадэлжьэщтыр, зипшъэрылъхэм зэраlукlэщтыр къыlуагъ. Мыщ ухьылlагъэу КАФФЕД-м и интернет нэкlубгъо хьытыум къэбар ригъэуцуагъ: «lофыгъом изэшlохын пае хэкlыпlэхэр къыдэлъытагъэу, Черкес културэм икъэухъумэн изегъэушъомгъун фэшl, унашъохэм арыгъозэрэ лъэпсэ пытэ гъэуцун ыкlи ар щыlэныгъэм щыпхырыщыгъэным дэлэжьэнхэу ары зэlукlэр зытегущыlагъэр.»
Хьатукъу Юсуф, Тыгъэгъазэм и 3-м КАФФЕД-м илlыкlохэр игъусэхэу гумэкlыгъом изэшlохын тегущыlэнхэу Чанкая Хьаблэм и Унэшъошlэу Хьусэин Джан Гюнер lукlагъ.
«Хасэ зэlукlагъ»
Черкес Хасэм, Чанкая Хьаблэ и Унэшьошlы дыряlэрэ зэlукlэр лъэкlуатэ ыкlи ащ зытегущыlэхэрэм зэкlэлъыкlуакlэу фэхъурэм шъхьаихыгъэу цlыфхэр щыгъэгъозэн Черкес лъэпкъым мыщ фэгъахьыгъэу игупшысэхэм ащыгъозэнхэм фэшl Тыгъэгъазэм и 7-м Шlушlэ Хасэм и Унэ «Хасэ» щызэхищагъ. Цlыфыбэ кекlуалlагъ зэlукэlм, унашъо гъэнэфагъэр щаштагъэх. Хасэм хэт лlыкlохэм Чанкая Хьаблэ и Унэшlошlы зэlукlэхэр зэкэlлъыкlоу дашlынэу зэдаштагъ. Хьатукъу Юсуф, Шlушlэ Унэр зыфэlорышlэрэ шlушlагъэр, културэм икъэухъумэн лъэпкъ lофыгъохэр щылъыкlотэнхэм пае сыд фэдэ лъэныкъоми хэкlыпlэ зэреусэщтхэр, хьыкумым зыфагъэзэн ыкlи льэпкъ зэфэсхэмкlэ ыуж зэримыкlыщтхэм кlигъэтхьыгъ.
Адыгабзэм езгъэкIугъэр: МэфшIукъо Щенгюл
