Karaçaylılar Sürgün’ü andı
Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti’nde bugün düzenlenen bir törenlerle 1943’te yük trenleriyle Orta Asya ve Kazakistan’a sürgün edilmiş Karaçaylılar anıldı. Sürgünün 63. yıldönümü dolayısıyla başta başkent Çerkesk olmak üzere Karaçaylıların yoğun yaşadığı Karaçayevsk gibi kentlerde yas törenleri düzenlendi. Karaçaylılar, İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman ordularına yardım ettikleri iddiasıyla Stalin’in emriyle 2 Kasım 1943’te zorla yük vagonlarına bindirilip anavatanlarından Orta Asya ve Kazakistan’a gönderilen halkların ilkiydi. Daha sonra Çeçen-İnguşlar ve Balkarlılar sürüldü. Sürgün sırasında toplam nüfusları 70 bin olan Karaçaylıların, 22 bini çocuk olmak yarısı yaşamlarını yitirdi. 14 yıl sürgünde yaşadıktan sonra itibarları iade edilen Karaçaylılar, 3 Mayıs 1957’den itibaren dönüş yapmaya başladı. 3 Mayıs Karaçaylıların yeniden doğuş tarihi olarak her yıl cumhuriyette törenlerle kutlanıyor.
Maykoplular Slav Birliği yürüyüşüne yüz vermedi
Rusya genelinde 4 Kasım Ulusal Birlik Günü nedeniyle düzenlenen Rus yürüyüşü Adıgey’de sönük geçti. Adıgey Slav Birliği’nin çağrıları üzerine başkent Maykop’ta yapılan yürüyüşe yaklaşık 30 kişi katıldı. Slav Birliği’nin gazetesi Zakubanya’nın en az 300 kişinin katılacağını yazarak Rusları teşvik etmesine karşın, yürüyüş beklenen ilgiyi görmedi. Önceki gün Adıge sivil toplum örgütleri Adıge Khase ve Çerkes Kongresi, Adıgey yönetimine yürüyüşün engellenmesi için müracaat etmiş, provakatif olaylara karşı uyarıda bulunmuştu. Adıgey Cumhuriyeti’nin statüsünün ortadan kaldırılarak Krasnodar Kray’a bağlanması kampanyalarında başı çeken Adıgey Slav Birliği günlerdir yaptığı çağrılara rağmen Lenin Meydanı’na 30 kişi toplayabildi.
Rusya, ‘Basayev’in cesediyle’ baş etmeye çalışıyor
Rusya Adli Tıp Merkezi, 10 Temmuz’dan beri Çeçenya’nın direniş lideri Şamil Basayev’e ait olduğu belirtilen ceset üzerinde çalıştığı halde henüz bir teşhis koyamadı. Adli Tıp Merkezi Başkanı Prof. Pavel İvanov, bütün zorluklara rağmen ceset kalıntılarının Şamil Basayev’e ait olup olmadığını muhakkak belirleyeceklerini belirterek,”Bu konuda kesin bir cevap verebileceğimize eminim. Bu bir zaman alacaktır, ancak kesinlikle çözülecektir” dedi. İvanov “Elimizde Basayev’e ait kan örneği yok. Kimde olabileceğini de bilmiyorum. Sanırım, zaten o da kimsede olmaması için uğraşmıştır” dedi. Basayev’in, İnguşetya’da mühimmat dolu bir aracın infilak etmesi sonucu yaşamını yitirdiği açıklanmıştı. Rusya’ya göre, bu bir operasyon, Çeçen kaynaklara göre ise kaza sonucu bir patlamaydı.
Kuzey Osetya Devlet Başkanı Taymuraz Mamsurov, Güney Osetya vatandaşı oldu.
Güney Osetya’da 12 Kasım referandumu ve devlet başkanlığı seçimlerinde oy kullanmak isteyen Osetlere vatandaşlık belgesi verilmesi kampanyasından Rusya Federasyonu bünyesindeki Kuzey Osetya’nın lideri de katıldı. Mamsurov vatandaşlık belgesini, 5 Kasım Pazar günü başkent Tshinval’de düzenlenen törende Güney Osetya Devlet Başkanı Eduard Kokoyti’nin elinden aldı. Öte yandan Kuzey Osetya’da Güney vatandaşlığı verilmesi ile süreç de tamamlandı. 15 binden fazla kişinin Güney Osetya vatandaşlık belgesi aldığı öğrenildi.
Şapsıhya’da Dans Festivali
Adıgelerin tarihi anavatanı kıyı boyu Şapsığ bölgesinde halklar arası Adıge Dans Festivali yapıldı. Şu an Krasnodar Kray’a bağlı olan Lazarevski kentinde 5 Kasım’da gerçekleştirilen festival, Şapsığ Adıge Khasesi ve Lazarevski Adıge Kültür Merkezi tarafından organize edildi. Şapsığ gazetesi editörü Anzor Nibo’nun verdiği bilgilere göre, festivale Moskova, Adıgey, Kabardey-Balkar, Çeçenya ve Soçi’den genç dansçılar ve sanat toplulukları katıldı. Festivalde Adıgeler dışında diğer halkların dans toplulukları da yer aldı. Abaza dans ekibi koreografı Aleksey Arşba festival hakkındaki gözlemlerini, “Festival, dostluk, iyi komşuluk gibi atmosferi ile farklı milletlerden insanların manevi birlikteliğini sağladı. Bakınız, ortak sahnede Adıge, Abhaz, Rus, Kazak, Yunan ve Ermeni kültürü nasıl da ahenk içinde karışıp kaynaştı. Burada söze gerek yok, her şey zaten anlaşılıyor, biz gerçekten dedelerimizin bize vasiyet ettiği gibi büyük bir aile olduk” diye aktırdı.
Kabardey Nine Putin’den Torununun Cenazesini İstedi
Kabardey-Balkar Cumhuriyeti’nde eşini 1943’te Rus-Alman savaşına kurban verdiği eşinin cesedini bulmak için yıllarca cephe cephe dolaşmış olan 92’lik bir nine olan Lüh Hagova’nın şimdi tek derdi, Nalçik olaylarında öldürülen torununun cesedine ulaşmak. 1943’de Rus-Alman savaşında eşini Ukrayna’da kaybetmiş olan Lüh Hagova, son çare olarak talebini ‘teröristlerin cesetlerinin ailelerine iade edilmemesi’ni öngören yasanın sahibi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kapısını çaldı. Hagova, “Uzun ömrüm boyunca çok şey gördüm, ancak beni torunumdan ayıran acıyı kelimelerle ifade edemem. Onun ölümü bir acı, birini öldürmüş olabileceği daha başka bir acı. Bu bir yıl içinde döktüğüm gözyaşından gözlerim kör oldu” dedi. Torununun sadece namaz kıldığı için polisler tarafından evinden alınıp götürüldüğünü, dövüldüğünü ve tahkir edildiğini yazan Hagova, mektubunu şöyle bitirdi: “Sizden acıma istiyorum. Ne kadar zor durumda olursam olayım hiçbir zaman devletten yardım istemedim. Ben savaşa katılanların dul eşlerine verilen emekliliğimden ve devletten gelen her türlü maddi yardımdan vazgeçmeye hazırım. Eğer ülkem benim için bir şey yapabilecekse bu torunumun cesedini vermek olsun…“
(*) Kaynak: Ajans Kafkas
Sayı : 2006 12
