Kabardey-Balkar Cumhuriyeti’nde (KBC) yaklaşık 600 gençten oluşan bir grup Nalçik’le Stavropol’ü birleştiren köprüyü trafiğe kapatarak yargısız infazları protesto etti. Bölgedeki yargısız infazların durdurulması için KBC Başkanı Arsen Kanokov’la görüşmek istediklerini belirten gençler, Rus güvenlik güçlerince havaya ateş açılarak dağıtılmaya çalışıldı. Görgü şahitlerinin belirttiğine göre göstericilerin üzerinde silah yoktu.
Gençleri protestoya götüren neden 24 yaşındaki Beslan Zeushev Baksan’ın 6 Temmuz’da militanlara yardım ettiği gerekçesiyle tutuklanırken öldürülmesiydi. Zeushev tutuklanma sırasında direnip ateş açınca ölü ele geçmişti. Bazı görgü tanıkları Zueshev’in elinde silah olmadığını, annesinin gözlerinin önünde öldürülen gencin eline sonradan silah tutuşturulduğunu iddia etti.
Gençlerin ayaklanması hükümetin kan kaybettiğinin bir göstergesi olarak algılanıyor. Çerkes milliyetçilerle radikal İslamcı gruplar arasında bir çatışma yaşanacağı düşünülüyordu.
Gelişmelere bakılırsa iki grup arasında çatışma çıkması için pek bir neden yok ve bu iki grup KBC’deki değişimin öncüleri olacak gibi görünüyor.
KBC Adige Khase Başkanı İbrahim Yağan durumu şöyle değerlendirdi: “Hükümet halkı güveni sağlamak için terör ve illegal misilleme uygulayan güvenlik güçlerine teslim etti. İnsanlar yargılanmadan bir köpek gibi sokaklarda öldürülüyor. Halk artık dayanamıyor ve durumu değiştirmek için radikal adımlar atmaya hazır.” İbrahim Yağan KBC’de son 5 yıl içinde yaklaşık 1000 gencin öldürüldüğüne dikkat çekti.
KBC Adıge Kh(X)ase Başkan Yardımcısı Zamir Şıkho’nun konuyla ilgili görüşlerini aldık:
“KBC’de yaşanan bu olaylara uygulanan politikalar neden olmuştur. İsyancılarla ilişkisi olduğu düşünülen insanların yargılanmadan öldürülmesi kanunsuzluktur. İnsanlar bir av gibi vurulmamalı, yargılanmalıdır. Her gün gençler öldürülüyor, bu duruma kimse tepkisiz kalamaz.
Bölgeyi tanımayan ve yerel halkı önemsemeyen birtakım birlikler bölgeye sızdırıldı. Bu birlikler akan kanı durdurmak için değil infaz için gelmişlerdi. Bu durumdan kurtulmanın tek yolu cinayetlere son verip kanun ve anayasaya uyulmasının sağlanmasıdır. İnsanların adilce yargılanmasına izin verilmelidir.”
Bu acımasız müdahaleler isyan hareketini azaltmamıştır. Tam aksine nefreti ve acıyı; polis ya da askeri makamların kötü davranışlarına, dayağına ya da aşağılamalarına maruz kalan insanlarda intikam duygusunu körüklemektedir.
KBC hükümeti sivil toplum kuruluşlarına baskı uygulamak yerine ayaklananlarla uzlaşma sağlama konusunda onlarla işbirliği yapmalıdır. Bu kargaşanın durdurulması ve insanların ölmemesi için işbirliği şarttır.”
Derleme Çeviri: Serap Canbek
Sayı : 2011 07