‘Eylem planı kâğıtta, insan hakları rafta kaldı’

0
274

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), 2021 Türkiye İnsan Hakları Raporu’nu yayımladı. Rapora göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2 Mart 2021’de “Daha demokratik bir Türkiye” vaadiyle açıkladığı “İnsan Hakları Eylem Planı” kâğıt üzerinde kaldı. 

  

Kadın cinayetleri  

Türkiye, 2021 yılında Erdoğan’ın imzasıyla kadınları ve kız çocuklarını şiddetten korumayı amaçlayan İstanbul Sözleşmesi’nden çıktı. O günden bu yana erkekler, en az 339 kadını öldürdü. Fiili OHAL uygulamaları sürdü, insan hakları savunucuları, gazeteciler, siyasetçiler yargılandı ve tutuklandı.  

  

Yaşam hakkı ihlalleri 

TİHV Dokümantasyon Merkezi’nin verilerine göre, 2021 yılında 2 bin 991 kişi yaşam hakkı ihlalleri sonucunda öldü. Yaşam hakkı ihlallerinin başında iş cinayetleri geldi. 2 bin 170 kişi çalışırken hayatını kaybetti.  

2021 yılı içinde 19 ayrı olayda yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma sonucu 1’i çocuk, 4’ü başka ülke vatandaşı veya mülteci 9 kişinin yaşamını yitirdiği, 2’si çocuk, 13’ü başka ülke vatandaşı veya mülteci 23 kişinin ise yaralandığı tespit edildi. Rapora göre 2021 yılında en az 14 kişi askerlik hizmetini yaparken şüpheli biçimde hayatını kaybetti. 

  

Irkçılık 

Rapordaki verilerin, 2021’in Kürt sorunu bağlamında ağır ve ciddi insan hakları ihlallerinin yoğun yaşandığı bir yıl olduğunu gösterdiği ifade edildi. Raporda, operasyon ve saldırılardaki yaşanan ölümlerden diğer işkence ve kötü muamele olaylarının dağılımına, yasak ve engellemelerden ırkçı saldırılara, seçilmişlerin tutuklanmasından HDP hakkında açılan kapatma davasına kadar pek çok başlığın, Kürt sorununda gelinen kaygı verici duruma işaret ettiği belirtildi. 

  

Örgütlenme özgürlüğü 

1 belediye eşbaşkanı, 1 belediye eski eşbaşkanı, 7 belediye meclisi üyesi olmak üzere 9 kişi tutuklandı. Çeşitli siyasi partilere üye 655 kişi gözaltına alındı. 65’i HDP’li, 78 kişi tutuklandı. Dernek, vakıf, sendika, meslek örgütü, inisiyatif ve platformların üye ve yöneticisi olan en az 281 kişi gözaltına alındı, 74 kişi tutuklanırken 88 kişi adli kontrol şartıyla, 10 kişi ise ev hapsi tedbiriyle serbest bırakıldı. 49’u HDP’li, 15’i CHP’li, toplam 75 milletvekili hakkında dokunulmazlıklarının kaldırılması talebiyle toplam 212 fezleke hazırlandı. 

  

İşkence ve kötü muamele 

Rapora göre, 2021 yılı içinde tespit edilebilen en az 152 ayrı olayda 19’u çocuk, 14’ü mülteci, en az 449 kişi işkence ve kötü muameleye maruz bırakıldı. Tespit edilebilen bu 152 olayın 19’u ev baskınları sırasında, 87’si açık alanlarda, 44’ü ise resmi gözaltı merkezlerinde oldu. İnsan hakkı ihlaliyle sonuçlanan iki ayrı olayda ise zorunlu askerlik görevini yapan iki kişi işkence ve diğer kötü muameleye maruz bırakıldı. Kayıtlara geçen 152 olayın 112’sinde işkence ve diğer kötü muamelenin failinin polis olduğu tespit edildi. Faillerin, 19 olayda asker, 10 olayda bekçi, 11 olayda ise zabıta/özel güvenlik birimleri olduğu belirlendi. En az 30 olayda ise 32 kişi, polisin veya kendini polis/istihbaratçı olarak tanıtan kişilerin ajan olmaları yönünde baskılarına ve tehditlerine maruz bırakıldı. 

  

Rapordaki veriler  

En az 2 bin 991 kişi yaşam hakkı ihlalleri sonucu öldü. 

En az 449 kişi işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldı. 

En az 54 gazeteci ve basın çalışanı gözaltına alındı. 1 gazeteci şüpheli biçimde ölü bulundu. 1’i Almanya’daki evinde olmak üzere 14 gazeteci saldırıya maruz kaldı. 3’ü polis tarafından olmak üzere 5 gazeteci tehdit edildi. 1 gazeteci kendilerini istihbaratçı olarak tanıtan kişilerce alıkonuldu. 2 gazetecinin evlerine, 2 gazetecinin ise çalışma ofislerine polis tarafından baskın düzenlendi. 

En az 303 eyleme polis müdahale etti, 91 toplantı ve gösteri kolluk güçleri tarafından engellendi. Bu müdahalelerde en az 3 bin 701 kişi fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındı, 55 kişi yaralandı. 

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz