Adıge demir ve gümüş işi ustalarının seçme ürünlerinden oluşan bir sergi Adıge Cumhuriyeti Ulusal Müzesi’nde gösterime sunuldu.Ulusal nostalji,geçmişe duyarlı olma ve gençlerimizi bilgilendirme bağlamında bu tür düzenleme ve tanıtımlara büyük gereksinimimiz var.
Serginin açılışı öncesinde AC Ulusal Müzesi Müdürü Cıgun Fatim, ünlü Adıge arkeologu Levpeç’e Nurbıy ve müzecilik uzmanı Pşıpıy Fatim birer konuşma yaptılar. Cıgun Fatim ve diğerleri, konuşmalarında sözkonusu sergi sayesinde Çerkes tarihinin derinliklerine inmenin olanaklı hale geldiğini söylediler.
Pşıpıy Fatim, izleyicileri bilgilendirme amacıyla, geçmişe ilişkin bazı ilginç olayları da anlattı. Demirden üretilmiş yapıtlar eskimiş ve kullanımdan kaldırılmış durumdalar, ama her bakıldığında insanı etkileyen yapıtlar oldukları da yadsınamaz. Maykop Kültürü’ne ilişkin yapıtlara,ayrıca Tevçoj ve Maykop rayonlarındaki kazılar yoluyla açığa çıkarılmış olan arkeolojik bulgulara baktığınızda karşınızda tastamam Nart destanı canlanıyor.
“Yüzükler altından ve değerli taşlardan üretilme” diye anlatıyor ünlü arkeologlarımız Levpeç’e Nurbıy ile Tev Aslan. “Parıldayan bu tür takılar çekici, çok güzel, ulusumuzun tarihini bize anlatıyorlar gibiler sanki. Ok ve yay takımları, küpeler ve kadın süs eşyaları ilgi çekici.”
Pşıpıy Fatim, demirciler tarafın üretilmiş olan silahlar, evlerde kullanılan eşyalar ve bunların üretilme tekniklerini anlattı ve ilginç karşılaştırma örnekleri de sundu. Adıgelerin demirin eritildiği ve işlemden geçirildiği modern fabrikaları yoktu, ancak ilginç demirci atölyeleri vardı. Tarihsel olarak belirlendiği üzere,demiri ilk kullanan uluslardan biri de Adıgelerdi, Adıge üretiminin yüksek kalitesi ülkeler arası düzeyde tanınıyordu. Silahların, asker giysileri ile zırhların ve ev gereksinimlerinin demirciler tarafından nasıl üretildiklerini yerinde görmek ve incelemek istiyorsanız Adıge Müzesi’ne gitmelisiniz.
MÖ.XV-III. yüzyıllardan başlayarak günümüzden beşyüz yıl öncesine uzanan zaman kesiti boyunca Adıge ulusuna ait demir, altın ve diğer metallerden üretilen ve sayıları hiç de az olmayan eşyaları Adıge Ulusal Müzesinde canlıymış gibi karşınızda görüyor ve onlarla konuşmak istiyorsunuz. (Adıge maq , 6 Şubat 2011) Yemt’ıtl Nurbıy
Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız
Sayı : 2011 04
