Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED) tarafından İstanbul’da düzenlenen 2. Ortak Akıl Toplantısı’nın sonuç bildirgesi geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Tabi ki, ortak akıl adına tespitler yapmanın kimseye bir yararı yok. Aynı zamanda o tespitleri hayata geçirebilecek iradeyi göstermek de tespitler kadar önemli. Yine de Çerkes kimliği konusundaki yanlışta ısrar etme tutumu bir yana bırakılacak olursa, bildirgede aklı başında birçok çözümlemeye yer verildiğini de dile getirmek gerekiyor. Hatta 2. Ortak Akıl Toplantısı bu yönü ile daha derli toplu bir çalışma görüntüsü sergiledi.
Özellikle Sonuç Bildirgesi’nde dile getirilen “Çerkes Meclisi” oluşturulması yönündeki yaklaşımın üzerinde titizlikle durulması gerekiyor. Sanırım, Çerkes Meclisi yaklaşımı bir süredir, KAFFED’in dile getirmeye başladığı “siyasallaşma” kavramının bir tezahürü olarak, yakın dönemde daha sıkça karşılaşacağımız bir söylemin ipuçlarını da kendi içinde barındırıyor. Bu anlamda Çerkes Meclisi isminin yarattığı heyecana kapılmadan önce KAFFED’in meclis kavramını anlamaya çalışmak gerekiyor. Ayrıca, Çerkes Meclisi’nin ismi telaffuz edilmesine karşın, onu toplamak için açıklanmış, ayrıntılı bir yol haritası da hali hazırda yok.
Çerkes Meclisi’nin nasıl bir şeye benzeyeceğini anlayabilmek için, onun asıl güç kaynağı olacak en önemli aktöre yani, Çerkes siyasal hareketlerinin de durumuna yakından bakmamız da gerekiyor. Çünkü milli iradeyi temsil etme yeteneğine sahip bir meclis, kendi ulusu içinde siyasal partiler aracılığıyla örgütlendiği gibi meşruiyetini de siyasal partileri çatısı altında birleştirmesinden alır.
Ne yazık ki, KAFFED dahil tüm kurumlarımız göz önüne alındığında siyasal bir hareketin özelliklerine sahip örgütlere henüz sahip değiliz. On yıllardır, Çerkes toplumu içinde vücut bulan düşünsel eğilimlerin Çerkes Meclisi’nin oluşturulması sürecinde örgütlenip, meclis çatısı altına girmeleri de mümkün. Ancak, bu meclisin nasıl bir zemin üzerinde yükseleceği ve varolan siyasal gruplaşmaların bu sürece nasıl yaklaşacakları ile yakından ilgili. Ve her iki durum hakkında da bugünden bir şeyler söylemek için çok erken.
Açıkçası KAFFED’in bu güne kadar sergilediği pratiği göz önünde bulundurursak; nasıl ki, ortak akıl toplantıları ‘kendi aklını toplamak’tan başka bir anlam taşımadıysa meclis yaklaşımı da kendine siyasal zemin inşa etmek anlamına gelme tehlikesi taşıyor.
Çerkes Meclisi için delege seçimi, meclisin temel dinamiklerinin neler olacağı, farklı grupların temsil biçimleri, karar organlarının seçimi, gibi konularda daha somut tartışmalara girilmediği sürece KAFFED’in önerisinin ne anlama geldiğini çözümlemek mümkün değil.
Her şeyi bir yana bırakacak olursak, tüm düşünce gruplarını çatısı altında birleştirmeyi hedefleyen, demokratik mücadele yöntemlerini benimseyen bir meclisin Türkiye Çerkeslerinin iradesini temsil edebilme yeteneğini gösterebileceği söylenebilir.
Açıkçası bir süredir, Çerkes aktivistleri arasında revaçta olan Çerkes Meclisi kavramının içi henüz doldurulmuş değil. Farklı çevreler tarafından dile getirilen meclisler arasında da oldukça ciddi farklılıkların olduğu da bir gerçek. Üstelik, bu güne kadar “Çerkes Meclisi toplanmalı” diyen hemen hiç kimse ayrıntılı bir yol haritası da açıklamadı.
Tüm muğlâklıkları bir yana Çerkes Meclisi’nin toplanması gerektiğine ilişkin değerlendirmeler KAFFED toplantılarında bile gündeme geliyor, hatta kamuoyuna ilan ediliyorsa bu talep Çerkesler için artık masadaki seçeneklerden biri, hatta en önemlisi demektir.
Aslında, demokratik bir zeminde örgütlenecek, Çerkes Meclisi’ni yaratmak için kolları sıvamak bile ortak bir irade etrafında hareket etmenin zeminini de yaratabileceği gibi Çerkeslerin kendi siyasal hareketlerinin şekillenmesine de ön ayak olabilir.
Uyanışa geçen Çerkeslerin ulusal kimliklerinin tanınması için verdikleri mücadeleye sahiplenebilecek, Çerkesleri birleştirebilecek, ortak irade şekillendirecek bir Çerkes Meclisi’ne ihtiyaç olduğu açık bir gerçek. Ancak, meclisin ulusal iradeyi temsil etme yeteneğine sahip olabilmesi için onun meşruiyetinden kimsenin kuşku duymayacağı bir zeminde örgütlenmesi gerektiği de onun kadar önemli bir başka gerçek. Bu yaratılmadığı sürece üzerinde Çerkes Meclisi yazan bir tabeladan başka bir şeye sahip olamayız.
Sayı: 2011 04
