5 Ekim, Adigey Cumhuriyeti’nin (AC) kuruluş günüdür. Adigey, 5 Ekim 1990’da cumhuriyet kurma kararı almıştı. Bu mutlu gün, başkent Maykop’taki Filarmoni Salonu’nda düzenlenen bir törenle kutlandı. Kutlamaya AC Devlet Başkanı Aslan Thak’uşın, Khase (Adigey Parlamentosu) Başkanı Anatoli İvanov, Federal Baş Müfettiş Adam Tliuj(Л1ы1ужъу Адам), cumhuriyetin kuruluşunda emeği geçen bazı kişiler ve yurttaşlar katıldı.
Devlet Başkanı Aslan Thak’uşın AC’nin 17 yılını başarılı bir biçimde tamamladığını, bundan gurur duyduğunu belirtti. Devlet statüsü kazanmakla, Adigey’in mutlu bir gelecek adına sağlam bir adım atılmış olduğunu ve önemli kazanımlar elde edildiğini açıklayarak sözlerini şöyle sürdürdü:
“Adigey, 1991 yılında* egemen bir devlet olarak Rusya Federasyonu (RF) içindeki devlet birimlerinden biri oldu. Bu da beraberinde birçok sorumluluk getirdi. Bugün cumhuriyetimiz sağlam ekonomik ve politik temellere kavuşmuş bulunmaktadır. Adigey’e dış yatırımcılar ve yabancı sermaye gelmeye başladı. Örneğin şu sıralarda Tahtamukay rayonunda ‘Mega-İkea’ adlı bir ticari kompleks kurulmuş durumda, ‘Aşan-Adıgeya’ adlı bir hipermarket de açıldı, Adıgekale kentimizde de bir pirinç kabuğu soyma ve pirinç işleme fabrikası kuruldu. Cumhuriyetimiz sınırları içinde barış içinde yaşayan değişik kökenli insanlar arasında dostça ve kardeşçe ilişkiler bulunduğunu belirtmeliyim”.
Khase Başkanı Anatoli İvanov ve Baş Müfettiş** Adam Tliuj da birer konuşma yaparak, Adigey’in egemen bir devlet olması amacıyla çaba harcamış olan herkese teşekkür ve şükranlarını belirttiler.
Kutlamalara katılmak için İsrail’den kalabalık bir konuk heyet de geldi. Heyet başkanı ve aynı zamanda AC Dışişleri Bakan yardımcısı da olan Macli Vahbi yaptığı konuşmada, ‘İsrail Adigeleri olarak AC’ni selamlamaktan onur duyduklarını’ açıkladı ve Adigey ile İsrail Adigeleri arasındaki ilişkilerin gelişmesinde katkılarını esirgemeyen AC Devlet Başkanı Aslan Thak’uşın’a şükranlarını bildirdi.
Tören konuşmalardan sonra sunulan bir konserle sona erdi.
Kaynak: Adige Mak, 5.10.2008, Çev: Hapi Cevdet Yıldız
*Adigey, Krasnodar Kray’a bağlı düşük statüde bir özerk oblast (il) iken, Adige Özerk Oblastı Parlamentosu, Adige halkının temel ulusal örgütlenmesi olan “Adige Halk Kongresi”nin çağrısı doğrultusunda önce Krasnodar Kray’dan ayrıldı, ardından cumhuriyet kurma kararı aldı; karar onanma isteğiyle bir üst egemen kuruluş olan Rus Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) Parlamentosu’na sunuldu, 3 Temmuz 1991 tarihli Rus SFSC Parlamentosu kararıyla, 3 Temmuz 1991’de Adige Özerk Oblastı, resmen il statüsünden cumhuriyet statüsüne yükseltilmiş oldu. HCY
**Baş Müfettiş – RF Devlet Başkanı’nın Rostov’daki Güney Federal Okrugu Valisi tarafından atanır, okrug ve okrug valisi adına, atandığı regiondaki çalışmaları izler, bağlı olduğu birime bilgi ve rapor verir. Güney Federal Okrugu’na AC dahil 13 region (cumhuriyet, kray ve oblast) bağlıdır. Adam Tliuj bir Adige olup bir ara AC Khase (Parlamento) Başkanı idi. HCY
Sayı : 2008 10
