P.T. Barnum’dan John Greenwood’a Mektup, 1864
P.T. Barnum bu mektubu 1864 yılında Kıbrıs’a güzel bir Çerkes kızı bulmak için giden elemanı John Greenwood’a yazmıştır. Barnum’un direktifleri, şovmenin halkın algılarını yanıltma konusunda en ince detaylara bile ne kadar dikkat ettiğini yansıtmaktadır. Barnum bu en yeni “hediyelik insan”ın soyuna aldırmaksızın egzotik görünmesini sağlayacak ögeleri vurguluyordu. 1865 yılında Barnum, Zalumma Agra (Doğu’nun Yıldızı) ‘yı Amerikan müzesinde beyaz ırkın en saf (arı) örneği diye tanıtarak sergilemiştir.
Müze, 14 Mayıs 1864
Sevgili G,
Eğer çok güzel bir tanesini bulursan benim hala güzel Çerkes kızına inancım var. Ama eğer her biri için 4000 dolar isterlerse 2 tane yerine bir tane almak muhtemelen daha iyi olacaktır, 8000 dolar altın olarak 14.500 dolar nakit değerindedir. Dolayısıyla en güzel olanlarından bir tanesi olabilir ama emin olmalısın, 16 yaş ya da üzeri nazik görünümlü bir delikanlı satın al. Eğer yapabilirsen ayrıca 2000 dolara güzel bir Çerkes kadını daha al, en iyisi olduğunu düşünüyorsan böyle yap; eğer güzel olduklarını ya da Çerkes köleler olarak kabul edilebileceklerini düşünürsen 1-2 tanesini makul fiyatlarla kiralayabilirsin. Altın olarak 4000 ya da 5000 dolara mal olsa bile her halukarda bulabildiğin en güzel bir ya da iki tanesini al.
Kız ve hadım (oğlan) için zengin görünümlü giysiler almayı ihmal etme, eğer ödemeye değecek kadar cazip olduğunu düşünürsen oğlanla tek bir kız getir. Ama eğer uygun olarak kiralanabilirse ve güzellerse bir ya da iki kızın daha eklenmesi de faydalı olur; özellikle Yunanlı diye kabul edilebilecek biri varsa iyi olur. Ama arama işi bittikten sonra eğer dikkati çeken güzelliğe sahip olan birini bulamazsan ya da ilgi çekecek biri olmazsa vazgeç ve hiçbirini getirme çünkü cazibeli ya da ilgi çekici bir yanları olmadığı zaman bu zarar anlamına gelir. Ama eğer güzelse Paris veya Londra’da ya da büyük ihtimalle ikisinde de hasılat getirebilir. Ama Paris’te yasayı uygulamadıklarına ve onu rahat bırakacaklarına dikkat et. Kızın özgür olduğu bilinmeli.Saygılarımla,
P.T. Barnum
Çeviri: Serap Canbek / Jıneps
(Çevirenin notu: P.T. Barnum bir şovmen. Göz boyayan gösterileriyle ünlü. Bir sirk kurmuş. İşi eğlence sektörü olan bir işadamı ve belki de show işinden milyoner olan ilk kişi.)
Zalumma Agra (http://chnm.gmu.edu/lostmuseum/lm/344/)
Barnum, ilk Çerkes Güzeli Zalumma Agra (Doğu’nun Yıldızı) ‘yı 1865’te sergiye koydu ve onu ırksal saflık örneği olarak tanıttı. Sergilerinin çoğunda olduğu gibi Zalumma Agra’nın hikayesinin tanıtımını yaptı. Harem hayatının iç gıcıklayıcı durumları, kaçınılmaz kölelikten kahramanca kurtuluş ve Kafkas ırkının orijinleri hakkında bilimsel teorileri birbirine karıştırdı. Muhtemelen Barnum yerel bir artisti Çerkes kadını rolünü oynaması için ücretle tutmuştu ve Zalumma Agra dizisi bu tip oyuncularla takip etmiştir.
Sayı : 2009 05
