Adıge Xase kongresi yapıldı

Sivil toplum hareketi “Adığe Hase (Xase)” örgütünün 15. Genel Kurul’u 12 aralıkta Maykop’ta AC Devlet Filarmonisi Konferans Salonu’nda yapıldı. Toplantıya AC Başbakanı Kumpıl Murat, Parlamento ve Hükümet Üyeleri, Dünya Çerkes Birliği üst yönetimi, kardeş cumhuriyetler, Krasnodar Kray ve rayonlar temsilcileri, dış ülkelerden gelen soydaşlarımız ve kongre delegeleri katıldı.

AC Başbakanı Kumpıl Murat; önce Adıgece ardından Rusça konuştu ve ulusal sorunu sadece günümüzün değil, geleceğin de bir sorunu olarak gördüğünü söyledi. Kumpıl Murat, AC (Adıge Cumhuriyeti) Başkanı Thakuşın Aslan’ın başarı dileklerini iletti.

Kongre konuşmacıları rayonlarla köylerde Adığe Hase (Xase) şubeleri kurulmaya başlanmış olmasını memnuniyetle karşıladıklarını vurguladılar. Örgütlenme çalışmalarında köylülerden yardım önerileri geldiği de söylendi.

Adığe Xase Başkanı Hapaye Arambıy, konuşmasında; “Toplantıya 30 ya da 50 kişi değil, gördüğünüz gibi yüzlerce üyemiz geldi, köylerde de böyle toplanıyoruz” dedi. Güçlenen sivil toplum hareketi Adığe Xase’nin isteklerinin, yönetim tarafından giderek daha fazla dikkate alınmaya başlandığı,sadece Arambıy tarafından değil diğer konuşmacılar tarafından da dile getirildi. Adığe Xase istediğimiz boyutta ileri adımlar atamıyor olabilir, ama umut verici bir gelişmeyi de sürdürüyor.

Değişik yüzyıllarda Adıge Ülkesi’ni korumuş olan kahramanlarımızın anısına Maykop’ta bir anıtın dikilmesi çalışması var. Hapaye Arambıy; “Bundan önceki genel kurul toplantımızda anıtı dikmek için Adığe Xase’nin maddi olanaklarının yetmediğini, anıtı dikme işinin devlete düşen bir görev olduğunu söylemiştim. Bu konuda devlet yetkilileriyle bir uzlaşma sağladık. Bu ulusal anıt, geçmişi yaşatacak ve bize öğretecek değerli bir anıt olacak, bundan gurur duyuyoruz” dedi.

“Adıge başkenti Maykop’un tarihini 1857 yılı ile başlatmak isteyen görüşlere çok güçlü bir biçimde karşı çıktık. Rus askerlerinin köylerimizi ateşe vermesi, ardından onların mezarlıkları üzerinde bir askeri kale kurmaları olayıyla kentimizin tarihinin başladığını söylemek doğru bir iddia olamaz. Bu nedenle Maykop kenti kutlama günü seçimi için, 1857 yılının esas alınmaması konusunda Belediye Başkanlığı ile anlaştık” dedi Adığe Xase Başkanı.

Adığe Xase’de bu soru çok soruluyor. Dinsel simgeler cumhuriyetimizin yerleşim yerlerine, dağlarımızın doruklarına dikiliyor. Adığe toprağının haçlarla kaplanması tehlikesi yaşanıyor. Rus general ve amirallerinin büstleri komşu Krasnodar Kray’a dikilmişti, böylesine üzüntüleri daha atlatamamışken, Rus İmparatorluk Ordusu Komutanı olan Mikhail Romanov’un anıt büstünün izinsiz olarak Maykop rayonunda dikildiğini gördük.

Bunun kabul edilemeyeceği, Maykop’ta bir gençlik merkezinin kurulaması gerektiği, AC devlet sisteminin sağlamlaştırılmasının zorunlu olduğu, AC’nin Krasnodar Kray’a ilhakının Kabul edilemeyeceği, ulusal sorunlarla ilgilenecek bir komite kurulması, basın – televizyon ve radyonun Adığe Xase ile ilişkilerinin iyileştirilmesi ve diğer konular görüşüldü.

Adığe Xase Meclisi üyeliğine 37 kişi seçildi. (Yemt’ıtl Nurbıy, Adıge maq,14 Aralık 2010)