Akpınar Köyü (Lowkıt) – Adana

Adana’nın Tufanbeyli ilçesine bağlı bir Abaza köyü olan Akpınar’ın ilçe merkezine uzaklığı 5 kilometredir.

Köyün resmi kuruluş tarihi 1877’dir. Köyün yerleşimcileri, 1864 Büyük Kafkas Sürgünü sürecinde Kafkasya’daki Gum Lowkıt adlı Abaza köyünden ayrılmışlardır. Bu yolla göç eden kafilenin bir bölümü Yozgat’ın Sorgun ilçesine bağlı Osmaniye köyünü, oradan da Çekerek ilçesindeki Fuadiye ve Çayırözü köyleriyle Aydıncık ilçesine bağlı Ağıllı köylerini kurmuş; kalanların bir bölümü Kayseri’nin Pınarbaşı ilçesine bağlı Altıkesek köyünün temellerini atarken yoluna devam edenler ise Akpınar köyünün kurucuları olmuşlardır. Akpınar köyünün ilk yerleşimcilerinin Kafkasya’dan çıkıp Akpınar’a gelmeleri yaklaşık beş yıllık bir süreçte gerçekleşmiştir.

Akpınar’ın kuruluşuna öncülük eden aileler Habat, Kopsirgen, Canımbey ve Laklardır. Köy, daha önce Aşağı mahalle (Anlakıt) ve Yukarı mahalle (Arlakıt) olmak üzere iki kısımdan oluşmaktaydı. Ancak yapılaşma sonucu bu iki mahalle bugün birleşmiştir. Akpınar’da Abaza ailelerin yanı sıra Hatkoy kökenli bir aile de yer almaktadır.

Akpınar köyünde ‘anadil’ günümüze kadar getirilmiştir. Köyde Abazacanın Aşuwa aksanı büyük oranda konuşulmaktadır. Düğünler Abaza örf ve adetlerine göre yapılmaktadır.

Son zamanlarda gerek ana dilde gerekse örf ver adetler alanında asimilasyonun etkisi görülmeye başlamıştır. Baskı ve eziyet nedeniyle uzun ve yorucu bir süreçte gerçekleşen bir sürgünden sonra anayurtlarına elveda diyerek bu topraklara gelen ve burada da adeta bir süre ölüm-kalım savaşı veren insanların adaptasyon sorunlarının doğal bir sonucu olan asimilasyon ortamında öz kültürü devam ettirmek her geçen gün zorlaşmaktadır.

Sözkonusu olumsuz gidişatın etkisini kırmak için elbirliğiyle gayret göstermek, kendisini sorumluluk üstlenmeye hazır hisseden herkes tarafından bir görev olarak algılanmalıdır.

Ana geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Tarım ürünleri olarak çoğunlukla buğday, arpa, nohut, fasulye ve pancar ekimi yapılmaktadır. Bunların dışında özellikle son dönemlerde patates ekimi ve meyve yetiştiriciliği de önem kazanmıştır. Sulama amaçlı yapılmış bir göletten yararlanılarak Akpınar arazilerinin büyük bölümünde sulu tarım yapılabilmektedir. Köyde yaklaşık 10 yıl öncesine kadar Bünyan tarzı ipek halı dokumacılığı da bir diğer geçim vasıtası olarak değerlendirilmekteydi.

Köyün yol, su, elektrik ve sağlık gibi altyapı sorunları yok denebilecek düzeyde olmasına rağmen çeşitli nedenlerle köyden kente göç etme dalgasından Akpınar köyü de nasibini almıştır.

Aşağı Mahalle: Kopsirgen, Habat, Kas, Acbek, Lak, Gırcın, Canımbey, Psınan, Candar, Napşı Yukarı Mahalle: Tseykhua, Aysan, Muradın, Cguat, Yaş, Uçğuna, Taban, Kalmık, Şak, Guma, Gıda, Jiba, Mata, Hata.