TEMMUZ
Diğer ismi; “гъэмэфэку-yaz ortası” (Нэгумэ Шор)
Hantseguaşe
Yılın kurak geçip, ekinlerin kavrulmaya başladığı zamanlarda “Hantseguaşe” yaparlardı. Hantseguşe geleneği Pcığoguşe’ye (Псыхъогуашэ- akarsuların tanrıçası) kadar dayanır. Pcığoguşe, Çerkeslerin yağmur tanrıçası olmalı. Bunu, Şapsığların Hantseguaşe için psıgoşah demelerinden anlıyoruz. (Psı:su, guaşe:tanrıça, hı: götüren/getiren/taşıyan ) (Псыгошахь-Псы: su, гуашэ: tanrıça, хьы: götür/getir/taşı)
Hantseguaşe’yi, küreğin tahta sapından yaparlardı. Kalın tarafını aşağıya indirip ucuna uzun tahta geçirirlerdi. İnsan kafasına benzettikleri bölümü her iki tarafa da yönelmiş gibi görünecek şekilde çakarlardı. Eski elbise giydirirler, başına örtü bağlar, belini de kemerle sıktırırlardı.
Hantseguaşe’yi çocuklar ve kadınlar gezdirirdi. Hantseguaşe’yi, yalınayak iki genç kız gezdirirdi. Şarkılar söyleyerek kapı kapı gezerlerdi. Girdikleri avlularda ev sahipleri Hantseguaşe’nin üstüne su serperler, Hantseguaşe’yi gezdirenlere de yiyecek verirlerdi.
Hantseguaşe’yi gören kadınlar ve çocuklar da onlara katılır, böylece gittikçe kalabalıklaşırlardı. Akşama doğru hep birlikte dereye giderlerdi. Yağmur duası ederler, topladıkları yiyecekleri yedikten sonra Hantseguaşe’ye su dökerler ve birbirlerini suya atarlardı.
TARİHTE BU AY
1557’de Kanıko Kanklış’ın başkanlığında Yİdar Temruko Tezrat adına Moskova’ya elçi olarak gitti
28 Temmuz 1828’de Çerkes tarihiyle ilgili çok önemli çalışmalar yapan A. Berje, St. Petersburg’da doğdu. 1886 yılında öldü. Eserleri: КЪохьап1э Кавказыр Зэраштагъэр (Batı Kafkasya’nın İşgali), Кавказ КЪушъхьэч1эсхэм Афэгъэхьыгъэ Обзорк1эк1 (Kafkas Dağlılarına Genel Bir Bakış)
11 Temmuz 1829’da, saat 11:00’de Haşır Killar, Oşhamafe’nin zirvesine çıktı. Daha önce Oşhamafe’ye çıkan olmamıştı.
9 Temmuz 1846’da Berzec Degumuko İsmail Hacer 83 yaşında öldü. Kahramanlığından dolayı batıda ona Чэркэсскэ Вашингтонк1э (Çerkes Washington) adını vermişlerdi.
27 Temmuz 1922’de ВЦИК Adıge Otonom Bölgesi kararını çıkardı.
3 Temmuz 1991’de RSFSR, Adıgey Otonom Bölgesi’nin Adıgey Cumhuriyeti, Karaçay- Çerkes Otonom Bölgesi’nin Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti olmasını kararlaştırdı.
20-24 Temmuz 1993’te DÇB, ikinci kongresini Maykop’ta yaptı.
24-26 1996’da DÇB (Adıge-Abaza) üçüncü kongresini Çerkesk’te yaptı.
Hantseguaşe’yi Gezdiriyoruz
Hantseguaşe’yi
gezdiriyoruz
yağmur yağsa
…………
gök gürlüyor
yağmur yağsa
……….
yağsa
yağmur yağsa
Yayıklara
peynir suyu veriyorlar mı?
Psiguaşe Wored
baykuş
susuzluktan ölüyor
ulu tanrım
yağmur yağsa
Çavdarlar
susuzluktan ölüyor
ulu tanrım
yağmur yağsa
Darılar
susuzluktan ölüyor
ulu tanrım
yağmur yağsa
