google-site-verification: googled08f9e073553374e.html
Bağımsızlık Demokrasi Özgürlük Eşitlik Birlik

Adıgeler’de Aylar

TEMMUZ

Diğer ismi; “гъэмэфэку-yaz ortası” (Нэгумэ Шор)

Hantseguaşe

Yılın kurak geçip, ekinlerin kavrulmaya başladığı zamanlarda “Hantseguaşe” yaparlardı. Hantseguşe geleneği Pcığoguşe’ye (Псыхъогуашэ- akarsuların tanrıçası) kadar dayanır. Pcığoguşe, Çerkeslerin yağmur tanrıçası olmalı. Bunu, Şapsığların Hantseguaşe için psıgoşah demelerinden anlıyoruz. (Psı:su, guaşe:tanrıça, hı: götüren/getiren/taşıyan ) (Псыгошахь-Псы: su, гуашэ: tanrıça, хьы: götür/getir/taşı)
Hantseguaşe’yi, küreğin tahta sapından yaparlardı. Kalın tarafını aşağıya indirip ucuna uzun tahta geçirirlerdi. İnsan kafasına benzettikleri bölümü her iki tarafa da yönelmiş gibi görünecek şekilde çakarlardı. Eski elbise giydirirler, başına örtü bağlar, belini de kemerle sıktırırlardı.
Hantseguaşe’yi çocuklar ve kadınlar gezdirirdi. Hantseguaşe’yi, yalınayak iki genç kız gezdirirdi. Şarkılar söyleyerek kapı kapı gezerlerdi. Girdikleri avlularda ev sahipleri Hantseguaşe’nin üstüne su serperler, Hantseguaşe’yi gezdirenlere de yiyecek verirlerdi.
Hantseguaşe’yi gören kadınlar ve çocuklar da onlara katılır, böylece gittikçe kalabalıklaşırlardı. Akşama doğru hep birlikte dereye giderlerdi. Yağmur duası ederler, topladıkları yiyecekleri yedikten sonra Hantseguaşe’ye su dökerler ve birbirlerini suya atarlardı.


TARİHTE BU AY

1557’de Kanıko Kanklış’ın başkanlığında Yİdar Temruko Tezrat adına Moskova’ya elçi olarak gitti
28 Temmuz 1828’de Çerkes tarihiyle ilgili çok önemli çalışmalar yapan A. Berje, St. Petersburg’da doğdu. 1886 yılında öldü. Eserleri: КЪохьап1э Кавказыр Зэраштагъэр (Batı Kafkasya’nın İşgali), Кавказ КЪушъхьэч1эсхэм Афэгъэхьыгъэ Обзорк1эк1 (Kafkas Dağlılarına Genel Bir Bakış)
11 Temmuz 1829’da, saat 11:00’de Haşır Killar, Oşhamafe’nin zirvesine çıktı. Daha önce Oşhamafe’ye çıkan olmamıştı.
9 Temmuz 1846’da Berzec Degumuko İsmail Hacer 83 yaşında öldü. Kahramanlığından dolayı batıda ona Чэркэсскэ Вашингтонк1э (Çerkes Washington) adını vermişlerdi.
27 Temmuz 1922’de ВЦИК Adıge Otonom Bölgesi kararını çıkardı.
3 Temmuz 1991’de RSFSR, Adıgey Otonom Bölgesi’nin Adıgey Cumhuriyeti, Karaçay- Çerkes Otonom Bölgesi’nin Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti olmasını kararlaştırdı.
20-24 Temmuz 1993’te DÇB, ikinci kongresini Maykop’ta yaptı.
24-26 1996’da DÇB (Adıge-Abaza) üçüncü kongresini Çerkesk’te yaptı.


Hantseguaşe’yi Gezdiriyoruz

Hantseguaşe’yi
gezdiriyoruz
yağmur yağsa
…………
gök gürlüyor
yağmur yağsa
……….
yağsa
yağmur yağsa
Yayıklara
peynir suyu veriyorlar mı?

 

 

Psiguaşe Wored

baykuş
susuzluktan ölüyor
ulu tanrım
yağmur yağsa

Çavdarlar
susuzluktan ölüyor
ulu tanrım
yağmur yağsa

Darılar
susuzluktan ölüyor
ulu tanrım
yağmur yağsa

Önceki İçerik
Sonraki İçerik

Yazarın Diğer Yazıları

Abhazya cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kaldı

Abhazya’da 2025 Cumhurbaşkanlığı seçimi 15 Şubat’ta yapıldı. Abhazya’nın yanı sıra Moskova’da ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin başkenti Çerkesk’te sandıklar kurularak oy verildi. Abhazya Merkez Seçim Komisyonu...

Sayfaların arasından Ali Çurey…

Yaşamı soruyorlar, Doğum günümü ve yılını bilmiyorum, Sadece ölüm tarihini biliyorum, 21 Mayıs 1864 Uğursuz sayı Çünkü 1864'ün toplamı on dokuz Yani ölümünden Bir yıl sonra doğmuşum O günden bugüne Diriliş günüm...

Sakarya’da oy verilemeyecek

Abhazya Merkez Seçim Komisyonu 15 Şubat’ta yapılması planlanan Abhazya Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Türkiye’de ikamet eden Abhazya vatandaşlarının oy kullanması için Sakarya’da kurulan oy kullanma...

Sosyal Medyalarımız

4,890BeğenenlerBeğen
1,353TakipçilerTakip Et
4,000TakipçilerTakip Et

Son Yazılar

- Advertisement -spot_img