Adıge dilini öğrenmek isteyenler için kılavuz.
Adıge dilini öğrenmek isteyenler için İlhan Aydemir tarafından hazırlanmış bir el kitabı. Kendi imkan ve çabalarıyla hazırlayıp bastırdığı kitap, 2009 yılında basılmış
Arka kapağından alıntı;
ADIGE DİLİNİ ÖĞRENMEYE DAVET.
Adıge dilini öğrenmeAdıge dilini öğrenmek isteyenler için İlhan Aydemir tarden Adığağa denilen insan olma ve insani davranış gösterme felsefesinin mantığını tam olarak öğrenmek mümkün olamayabilir. Her ne kadar dili bilmeden de o yaşam tarzı anlaşılabilir diye düşünülse de dilin kendine has ifade şekli anlaşılmadan bu mümkün değildir. Bu düşünce biçimi de bilgisayarınıza atılan format, sizin beyninize atılan bir format gibi kişiyi etkiler ve insani erdemleri davranışa yansıtmayı da zorunlu kılar. Adıge dilini öğrenmede yöntem ise seslerin iyi öğrenilmesi ve anlamlandırılmasından geçer. Bizler sayıları saymayı ve yazmayı öğrenirken izlediğimiz yol ve yöntemi düşünelim. Önce bir iki üç ve dokuza kadar sayıları anlamlarını kavrayışımızdan sonra da onluk desteyi kavrarız. Sıfırı öğreniriz. Bir tane onluk deste yaparız. Bundan sonrası ise onluk sayma düzeneğinin kavranması ile saymayı ve sayıları yazmayı öğrenmemizle sonuçlanan bir süreç izleriz. On tane onluk bir yüzlük veya on tane yüzlük bir binlik şeklinde süreç gelişir. Artık sonsuza kadar sayıları saymak ve yazmak mümkündür. Artık her insana üçyüz yirmi altıyı biliyor ise üçyüz yirmi yediyi öğretmeye gerek yoktur onu insan kendisi bilir çıkarır. Adıge dilinin sözcük oluşum yapısı da tıpkı bunun gibidir. Sözcükler ses anlam temelinde ve doğal süreçte oluştuğu için seslerin kullanılan çaprazlamaları veya kullanılmayan fakat kullanılabilecek çaprazlamalarının bileşenidir ve aritmetiksel yapı arzeder kullanımı sonsuza uzanır. Kök kelime dillerde öğretilen yüz sözcük kullanılır yüzbirinci sözcük de öğretilmeden kullanıma girmez. Bu dilde ilk üretilen sözcük ses anlam temelinde sisteme uygun türetilmiş ise Aıge dilini bilen herkesçe anlaşılır konumdadır. Buradaki zorluk Dünyanın geçerli önemli dillerinde kullanılan ses aralığı otuz otuzbeş ses olarak düşünülür ise Aıge dilinde ise bu ses aralığı altmışı geçer. Diğer dillerde bulunmayan doğada olan bu seslerin kavranımı ve işletiminde bir miktar güçlük olduğu açıktır. Buradaki seslerin ve genel kabullerin öğrenilmesinden sonrasında ise artık sonsuz kullanım alanı yolu açılır. Dilinin açılımı ise ilk sözcüklerden oluşan cümle veya şiir şarkı veya diğer söylemleri ifade etmekle başlar ve artık sözcükleri kendimiz üretmeye başlarız. Biraz cesaret, biraz istek ve neler kazanacağının farkına varmak yeterlidir. Bu kazanım ise ekonomik girdi olarak değil insani davranışlar gösterme olarak düşünülmelidir. Dilin söylemleri insanı sadece ona yöneltir. Bu dili öğrenme daveti ise dünyayı savaş, boğuşma, talan ve güvensizlik ortamı olarak görmeyip medeni davranış, sevgi, barış, güven ortamı olarak görmek isteyenleredir. Umulur ki belki öyle bir dünya özlemi içerisinde olanların dilekleri gerçekleşir. 15.12.2008 — Ilhan Aydemir.
Sayı :
Yayınlanma Tarihi: 2014-09-14 00:00:00
