21 Şubat Dünya Anadil Günü kutlandı

0
602

“Nefret Sizin İnsanlık Bizim”

Anadil Günü’nde Irkçılığa Geçit Yok İnisiyatifi çağrısıyla bir yürüyüş ve basın açıklaması gerçekleştirildi.
21 Şubat günü Kadıköy Boğa’da toplanan kitle sloganlarla Khalkedon Meydanı’na doğru yürüyüşe geçti. Çevik Kuvvet ekiplerinin her sokak başını tuttuğu yürüyüşte, “Nefret Sizin İnsanlık Bizim”, “Yaşasın Halkların Kardeşliği” sloganlarının yanı sıra Arapça, Kürtçe ve Ermenice sloganlar öne çıktı.
Khalkedon Meydanı’na gelindiğinde Irkçılığa Geçit Yok İnisiyatifi adına bir basın açıklaması gerçekleştirildi.
Açıklamada ırkçı bir grubun Hocalı Katliamı’nı bahane ederek, Kadıköy sokaklarında Ermeni halkına yönelik küfür içeren yazılamalar yaparak Hıristiyan halkı taciz ettikleri ifade edilirken, “Irkçı-milliyetçi zehri, tarih boyunca topraklarımızı halklar için bir cehenneme dönüştürmüş, arkadan vuran beyaz berelileri, halklara düşman linç güruhları, sürgün, yağma ve katliam politikalarıyla toplumsal hafızamızda onarılması güç izler bırakmıştır” denildi.
Ulus devletlerin katliamcı asimilasyoncu politikaları nedeniyle sayısız halk, dil ve kültürün yok olduğu, yüzlercesinin yok olma tehdidiyle karşı karşıya olduğu belirtilirken, yaşadığımız topraklarda “resmi dil” Türkçe dışında konuşulan 34 dilden 18’inin yakın gelecekte yok olma tehlikesi altında olduğu vurgulandı.
“Çocuklarımıza kendi dilimizde sevgi sözcükleri söylediğimiz, kendi dilimizde şarkılar söylediğimiz, masallar okuduğumuz bir dünya bırakmak istiyoruz” denilen açıklama da talepler şu şekilde sıralandı:
1- Tüm dillere eşit anadil statüsü verilmelidir.
2- Özel yada kamusal tüm alanlarda anadil kullanımı haktır, hiçbir şekilde sınırlandırılamaz.
3- Herkese kendi anadilinde özgür, bilimsel, eşit eğitim sağlanmalıdır.
4- Anadillerdeki tüm yer adları iade edilmelidir.
Basın açıklamasından sonra Ermeni, Arap, Kürt ve Laz halklarını temsilen yapılan konuşmaların ardından eylem sloganlarla sona erdi.

“Anadil Yüreğin Kapısıdır”

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul İl Örgütü, 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla Galasataray Lisesi önünde eylem gerçekleştirdi. HDP üyelerine Mersin Milletvekili ve HDK Eş Sözcüsü Ertuğrul Kürkçü de destek verdi.
MKM’li müzisyenlerin erbaneler eşliğinde Kürtçe ezgiler seslendirdiği eylem; Adıgece, Çeçence, Hemşince, Ermenice, Lazca, Arapça, Kürtçe, Boşnakça ve daha pek çok dilde yapılan selamlama ile başladı. Konuşmaların ardından, “Yaşasın halkların kardeşliği” ve “Be ziman jiyan na be” sloganları atıldı.
Eylemde Kürtçe ve Türkçe yapılan açıklamada, bütün dil ve kültürlerin insanlık tarihinin ortak değeri olduğu belirtildi. “Diller, insanlığın kültür mirasının ve belleğinin korunmasının, kültürler arası köprüler kurulmasının en güçlü araçlarıdır. Bir dilin yok olması, insanlığın kültürel mirasının bir kısmının da ölmesi anlamına gelir” denildi.
Açıklamada sosyal, ekonomik ve siyasal nedenlerle binlerce dil ve kültürün yol edildiği belirtildi, binlercesinin de yok olma tehlikesi altında olduğuna dikkat çekildi. Türkiye’de Türkçe dışında 34 dilin konuşulmakta olduğu ifade edilen konuşmada, bunların 18’inin yakın gelecekte yok olma tehdidi altında olduğu ifade edildi.
İnsanın en temel haklarından biri olan anadilde eğitim hakkının tanınmadığı belirtilen açıklamada, anadilde eğitim hakkının ‘bölücülükle’ itham edildiğine dikkat çekildi. Açıklamada, HDP’nin başta anadilde eğitim hakkı olmak üzere eğitim ve kültür politikalarının hazırlanması, uygulanması ve hayata geçirilmesi için mücadeleye devam edeceği belirtildi.
Açıklamanın ardından söz alan HDP Mersin Milletvekili Kürkçü, Türkiye’de yok olmaya yüz tutan dillere dikkat çekti, “Bu dilleri bastırmak için gösterilen 90 yıllık gayret Türkiye’deki baskıcı düzenin asıl kaynağıdır. Türkiye hala bir demokratik devlet ve demokratik ulus ortaya çıkaramadıysa, dine, dile, göre değil insanların yurttaşlık hakkına göre bir toplumun kurulamamış olmasındandır” şeklinde konuştu.
Kürkçü’nün konuşmasının ardından eylem, çekilen halaylar eşliğinde sona erdi. (etha)

‘’Anadil Haktır Engellenemez’’

21 Şubat Dünya Anadil Günü, Ankara’da düzenlenen bir eylemle kutlanırken, sivil toplum kuruluşları Türkiye’de farklı anadil ve kültürlerin özgürce yaşanması ve gelişmesi için bütün yasal ve fiili engellerin kaldırılmasını talep etti.
Anadil Günü için Eğitim-Sen Merkez Yürütme Kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada, UNESCO verilerine göre dünya üzerinde 2 bin 500 dilin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu vurgulandı. Eğitim-Sen’e göre Türkiye’de de tam 18 anadil tehlikede.
Derhal anadilde eğitim ile ilgili düzenlemelerin yasalaşması çağrısı yapılan açıklamada, “Anadilin kullanımının engellenmesi ilgili toplumun bütün bireylerini değişik boyutta etkilese de tartışmasız en fazla çevresi ile iletişimini anadili ile sağlayan çocukları etkiliyor. Eğitim biliminin temel ilkesini oluşturan ‘Anadilinde eğitim’ taleplerinin her dönem ırkçı-şoven duygu ve tepkilerle karşılandığı bir ortamda, Türkçe dışındaki anadillerinin varlığına ve öğrenilmesine karşı çıkmak, bir yönüyle eğitim biliminin en temel ilkesine karşı çıkmak anlamına geliyor” ifadelerine yer verildi.
Ankara’da İHD Halklar Komisyonu’nun çağrısıyla Sakarya Caddesinde bir araya gelen çeşitli sivil toplum kuruluşları 21 Şubat Dünya Anadil Günü için ortak bir basın açıklaması yaptı. Açıklama Türkçe okunurken, değişik dillerdeki çevirileri de dağıtıldı.
Eylemde ‘’Anadil Haktır Engellenemez’’, ‘’Eşit, Bilimsel, Laik, Anadilde Eğitim’’, ‘’Anadil Yüreğin Kapısıdır’’, ‘’Yaşasın Dillerin Özgürlüğü, Halkların Eşitliği’’ sloganları atılırken, Kürtçe, Ermenice, Süryanice, Çerkesce, Lazca, Gürcüce ve Arapça konuşmalar yapıldı. Kitle ayrıca tüm bu dillerden şarkılar söyleyerek horon gösterisi sergiledi.

İHD’den anadil çağrısı

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi 21 Şubat Uluslararası Anadil Günü’ne ilişkin açıklama yaptı. İHD, AKP hükümetinin ‘anadil’ kavramını bile tehlikeli bulduğunu belirterek Diyarbakır ve diğer kentlerde inşa edilen Kürtçe eğitim merkezlerinin mühürlendiğini hatırlattı.
İHD tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Her yabancıya ücretsiz anadilde savunma hakkı tanınırken Kürtlere ‘para karşılığı Kürtçe anadilde savunma hakkı’ olarak Ceza Usul Yasası’nda yer verilmiş durumda. Kendi dillerini kullanmaları engellenen vatandaşların hakları Lozan’dan beri ihlal edilmeye devam edilmektedir.”
“İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Ek Protokolleri, Çocuk Hakları Sözleşmesi, Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi, Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi gibi en temel belgeler uyarınca anadil hakkının tanıması ve uygulamaya (eğitim ve öğretim) geçirilmesi gerekliliğini emretmektedir.”
“Türkiye’deki ya diğer diler? Onların adı bile telaffuz edilmiyor. Zazaca, Çerkesce, Lazca, Ermenice, Rumca, Pomakça, Arapça, İbranice, Romanca, Gürcüce, Süryanice, Boşnakça, Arnavutça, Abhazca… ve diğerleri. 21’inci yüzyılda ‘ana dillerle kavgalı’ Türkiye’yi yöneten siyasal iktidara sesleniyoruz.”
“Anadilleri serbest bırakın, hereksin kendi anadilinde eğitim ve öğretim yapması hakkını derhal tanıyın. Bu utancı sona erdirin. Irkçı, asimilasyoncu yaklaşımdan vazgeçin. En temel insani hak olan Anadillerin varlığını koruması için yasal ve etkin idari kurum ve kuralların inşa edilmesi, güçlendirilmesini sağlayıcı her türlü desteğin sağlanması ve olanakların yaratılması için derhal harekete geçin.”

Anadil Gününde “Son Sesler”

21 Şubat Dünya Anadil Günü, Hendek Kafkas Kültür Derneği’nin öncülüğü; Sakarya Kafkas Kültür Derneği ve Kocaeli Kafkas Kültür Derneklerinin katkıları ile Hendek Ticaret Merkezi Konferans Salonu’nda düzenlenen bir etkinlik ile kutlandı. Şu ana kadar resmi devlet okulunda ilk ve tek Abazaca sınıfının açıldığı Hendek’te bu etkinliğin yapılması ayrı bir önem taşımıştır.
Açılış konuşmasını yapan Hendek Kafkas Kültür Derneği başkanı Atrışba Kamil “Abazacanın resmi olarak öğretildiği bir sınıf açarak ilke imza atmaktan büyük memnunluk duyduklarını; başta çocuklarını anadil öğrenmeye teşvik eden ailelerine, anadil öğretmenimiz İrfan Okuyucu’ya, Abazaca eğitimi müfredatını Milli Eğitim Bakanlığı’na kabul ettirerek bize materyal desteği sağlayan KAFFED’e teşekkür ediyorum” dedi.
KAFFED Genel Başkanı Yaşar Aslankaya’da yaptığı konuşmada “bir ilki gerçekleştiren Hendek Kafkas Kültür Derneğine, anadil öğretmenlerine, ailelere ve emeği geçen herkese teşekkür ettiğini” söyledi. Abhazya’nın Türkiye tam yetkili temsilcisi İnar Gitsba ise Abhazca yaptığı konuşmada “anadilin önemini, unutulmaması için üzerimizi düşen görevleri ve yaşatılması için” yapılması gerekenleri anlattı Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim görevlisi Dr. Setenay Nil Doğan Anadil konusunda bir sunum yaptı.
Genel olarak Dünya’da ki dillerin durumunu analiz eden Nil Doğan; Adıgece ve Abazacanın durumu ile ilgili somut tespitler ortaya koydu. Dr. Setenay Nil Doğan’ın sunumu katılımcılarca ilgi ile izlendi. Abhazya savaşına katılan Adıge savaşçılarının söylediği ve Eric Mikaa’nın hem Adıgece hem de Abaza’ca seslendirdiği “Adıge Nısa” şarkısı görüntüler eşliğinde dinlettirildi. Şarkının peş peşe söylenen Adıgece ve Abazaca versiyonuna izleyicilerde eşlik ettiler. ”Son Sesler” belgeselinin de gösterildiği program, Azar Grubu’nun tempolu ve coşkulu mahalli dans gösterisiyle son buldu. (kaffed.org)

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz