Çerkes yazar Asker Yevtıh, doğumunun 100. yıldönümü olan 25 Eylül’de anıldı. Yevtıh hem anadilinde hem de Rusça kitaplar yazıyordu.
Kuban bölgesi Hatukay köyünde, çiftçi bir ailesinin çocuğu olarak doğan Yevtıh, yazılarını 30 yaşında yayımlamaya başladı. Şöhret kazanması ise daha sonraki yıllarda, yazmış olduğu romanları ile oldu. Asker Yevtıh’ın en iyi hikaye ve denemeleri yabancı dillere çevrildi ve yurtdışında yayınlandı.
Adıge köyü yaşamı, gelenekler ve köy insanları, Asker Yevtıh’ın ilham kaynağı oldu. Hemen hemen tüm eserleri bunlarla ilgili. Asker Yevtıh’ın ilk şiir kitabı “Bizim Günlerimiz” 1939’da yayımlandı, ardından “Büyük Güç” isimli hikaye kitabı çıktı.
Bu süre içinde genç yazar, Yazarlar Birliği’ne kabul edildi. 1941’de “Büyük Ağabeyim” isimli öyküsü yayımlandı. Kitap yazmanın yanında, Asker Yevtıh, Moskova’da Devlet Tiyatro Enstitüsü bünyesindeki Adıge stüdyosunda danışman öğretmen olarak çalıştı.
Başlayan Büyük Vatan Savaşı, yazarın yaşamı ve sanat hayatında ciddi değişikliklere sebep oldu. Ağustos 1942’de, Sovyet Yazarlar Birliği üyesi Asker Yevtıh gönüllü olarak Karadeniz Filosu’na katıldı. Kızıl filo gazetesi için çok sayıda deneme, makale ve Karadeniz filosu askerleri hakkında, çoğunlukla da deniz-havacılık pilotları hakkında yazılar yazdı.
26 Aralık 1944’de Karadeniz Filosu Komutanı talimatıyla, “Alman işgalciler ile cephede verdiği mücadele ve cesaretinden ötürü SSCB Yüksek Konseyi adına” 2. derece Vatan savaşı nişanına layık görüldü.
Yakından bildiği cephe yaşamı uzun yıllar onun sanat hayatının bir parçası oldu. Savaştan döndükten sonra, Yevtıh gazileri ve yaşamı hakkında çok şeyler yazdı. “Mükemmel Görev” (1948), “Psıbe Köyü” (1950), “Güneş Üzerimizde”, “Köyümüzde” (1953). Bunlar genellikle savaş sonrası yıkılan ülkede, cephede savaşanların ülkenin yeniden inşasında da gösterdiği faydaları anlatan romanlar.
Sonraki yıllarda “Kapılar Ardına Kadar Açık” (1973), “Kaynak Sudan Yudum” (1977), “Barja” (1983) ve son romanı “Kalbin Patlaması”nın yazarı oldu.
Gorets Media’nın verdiği bilgilere göre, Asker Yevtıh, önemli Rus yazar ve şairlerin eserlerini çevirmesiyle de tanınıyor. M.Y. Lermontov’un “Mtsıri” ve N.V. Gogol’ün “Taras Bulba” isimleri eserlerini Adıgece’ye kazandırdı. (ajanskafkas)
Yazar Asker Yevtıh anıldı
