Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Türkiye’yi siyasi denetim altına alma kararı verdi.
“Türkiye’de Demokratik Kurumların İşleyişi” başlıklı raporun oylanmasının ardından Türkiye, 13 yıl sonra yeniden siyasi denetime alındı. Türkiye’ye 35 maddeden oluşan önerilerde bulunulan AKPM’nin bu kararı ile, Türkiye denetim sürecinden çıkartılıp yeniden alınan ilk Avrupa ülkesi oldu. Karar, 45’e karşı 113 oyla kabul edildi, 12 parlamenter ise çekimser kaldı.
AKPM Türkiye raportörleri Estonyalı Marianne Mikko ve Norveçli Ingebjorg Godskesen tarafından hazırlanan raporda, Türkiye’de özellikle terör örgütü Fetö’nün darbe girişiminden sonra ilan edilen olağanüstü hal uygulaması çerçevesinde alınan karar ve uygulamalar eleştiriliyor ve son dönemde yaşanan insan hakları ihlalleri, demokratik kurumların işleyişindeki sorunlar ve hukuk devleti normlarında yaşanan olumsuzluklar belirtiliyor.
Türkiye’nin 1949 yılında kurucu üye olarak dahil olduğu AKPM’de 1990’lı yıllarda oluşturulan “denetim süreci” üye ülkelerde demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) temel değerlerini tesis etmeyi amaçlıyor ve uygulanmasını denetliyor. 1996’da bu sürece dahil edilen Türkiye, yapılan yapısal değişiklikler ve düzenlemeler sonrası 2004’te süreçten çıkarılarak “denetim sonrası izleme sürecine” dahil edilmişti.
AKPM bünyesinde bugüne kadar denetim sürecinden çıkarıldıktan sonra yeniden bu sürece alınan başka bir ülke yok. Türkiye’nin bu süreçten çıkarılması AB ile üyelik müzakerelerine başlamasında önemli rol oynamıştı. Yani Türkiye’nin denetim sürecine dönmesi AB ile sürdürülen müzakerelere büyük darbe vuracak.
Müjde demişti
2004’te “denetim süreci” sona erdiğinde cumhurbaşkanı Ankara’da havai fişekli kutlama ile “Müjde, AB tam üyelik yolu açılmıştır” demişti.
Aynı konsey, aynı birlik şimdi diyor ki:
-OHAL uygulamasına derhal son verilmeli,
-KHK yayımlanması ve ihraçlar durdurulmalı,
-Suçları kanıtlanmamış tutuklu milletvekili ve gazeteciler serbest bırakılmalı,
-Adil yargı acilen güvence altına alınmalı,
-Medya ve ifade özgürlüğü geliştirilmeli.