10. Oset Halk Kongresi
10. Oset Halk Kongresi, Oset büyüklerinin oluşturduğu İrı Iştır Nıxaş’ın öncülüğünde Güney Osetya’nın başkenti Tskhinval’de toplandı.
Önemli kararları almak amacıyla toplanan Oset Halk Kongreleri’nin ilki 1931’de Vladikafkas’da toplanmıştı.
2022 yılında tekrar bir araya gelecek olan kongreye Kuzey ve Güney Osetya’dan 120’şer delegenin yanı sıra Rusya Federasyonu’ndan (RF) ve dünyanın dört bir yanındaki, arasında Türkiye’nin de olduğu Diasporanın 27’sini temsil eden yaklaşık 60 delege ve davetlilerle beraber toplam 460 kişi katıldı. 
Toplantı 2005’te geçirdiği yangın sonrası hasar görüp yeniden inşası biten Güney Osetya Devlet Drama Tiyatro’sunda gerçekleşti. Kongre, Güney Osetya’nın bağımsızlığının RF tarafından tanınmasının 10. yıldönümü olan 26 Ağustos’un arifesinde her iki Osetya’nın Devlet Başkanları V. Bitarov ve A. Bibilov’un da katılımıyla yapıldı.
Rusya Federasyonu, Kuzey Kafkasya-Alanya (KO-A) ve Güney Osetya ulusal marşlarının ardından Kongre’nin açılış konuşmasını yapan İrı Iştır Nıxaş (Yüksek Oset Konseyi) Başkanı Kuçitı Ruslan, Osetlerin birliklerini korumak için anadillerine, kültürel değerlerine ve geleneklerine sıkı sıkıya sarılmaları gerektiğini belirtip, bunun için özellikle gençlere eğilmek gerektiğini ve bunun da onları anlayarak karşılıklı iletişim ile mümkün olduğunu söyledi.
Güney Osetya Devlet Başkanı Bibilov ise her iki Osetya’nın tek bir devlet olarak RF çatısı altında birleşmesi gerektiğini söyleyip, Gürcistan ziyareti sırasında “Güney Osetya, Gürcistan’ın işgal altındaki parçasıdır” diyen Almanya Şansölyesi A. Merkel’i Güney Osetya’ya gelip gerçekleri görmeye davet etti.
KO-A Devlet Başkanı Bitarov ise Alanya Krallığı’nın Moğol işgalleri sonrasında yıkılmasından bu yana Alanların ilk kez bağımsız bir devletleri olduğunu belirtti.
Kongrede dağıtılan belgeler hem Osetçe hem Rusça olsa da konuşmalarda sadece Osetçe kullanıldı ve önceden kurulan 20’den fazla çalışma grubunun emekleriyle olgunlaştırılan anadil sorunu; Osetlerin birliğinin güçlendirilmesi; ulusal kimliğin ve geleneklerin korunması; geleneksel Oset inancının kutsal alanlarının kaydı ve buralardaki yapıların korunması ile bayram günleri takviminin belirlenmesi; gençler için ulusal bir organizasyon kurulması; Gürcistan işgali altındaki Doğu Osetya’daki etnik temizlik sorunu; 1918-20, 1989-92 ve 2008 yıllarındaki Gürcülerin yaptığı soykırımların BM tarafından tanınması ve suçluların cezalandırılması gibi konular ele alındı ve tüm Kafkasya Halklarına “Kafkasya Bizim Ortak Evimizdir” şiarı altında ortak bir forum oluşturma çağrısı yapıldı.
***
Diaspora Haberleri
Oset Kültür Günü ve İron Bægænı Bayramı kutlandı
Oset Kültür Günü ve İron Bægænı Bayramı, İstanbul’da gerçekleştirildi.
4 Ağustos’ta İstanbul’un en prestijli konser salonlarından biri olan Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda gerçekleştirilen programda Oset Birası (Bægænı) yarışması, Oset plastik sanatçılarının (Magrez Kelekhsaev, Akhsar Esenov, Lavrentiy Kasoev, Yuri Abisalov, Vadim Puxaev, Arkadiy Kumaritov, Vladimir Aylarov, Boris Gabaraev) büyük bir sergisi, Oset yemekleri tadımı, Oset kostüm tarihi sunumu ve muhteşem bir konser-dans gösterisi yapıldı.
Gösteride Devlet Dans Topluluğu “Alan”, Nærton Geleneksel Müzik Toluluğu, sanatçılar Aslan Şavtvalov İbrahim Xugayev, Alla Xadikova, Soslan Kotslov, Tugan Dulaev ve Türkiye Oset Diasporasının “Bars” Gençlik Dans Topluluğu vardı.
Salonda KO-A Milletler Bakanı Aslan Tsutsiev, Türkiye Oset ve diğer Kafkas Diasporası’nın temsilcileri, Türkiye Cumhuriyeti milletvekilleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi temsilcisi, iş adamları, Rusya Federasyonu İstanbul Konsolosu ile temsil sonunda ayakta alkışlayan bin kadar seyirci vardı.
Uluslararası Oset Bægænı Yarışması – 2018
Uluslararası Oset Bægænı Yarışması-2018’in on bölgesel finalinden ilki Türkiye’de, 4 Ağustos’ta Oset Kültür Günü’nde gerçekleştirildi. 8 yarışmacının arasından birinciliği Ælbægtı Nurten Şahbudak kazandı.
Jüride, Bavaria Bira Fabrikası’nın baş eksperinin yanı sıra KO-A Milletler Bakanı Aslan Tsutsiev ve Alan Vakfı’nın eski başkanlarından Remzi Yıldırım da vardı.
Yarışmanın birincisi Ælbægtı Nurten geleneksel bira tarifini zamanında babaannesinden dinlediğini ama ilk kez bu yarışma için bira pişirdiğini söyleyip, 4 Ekim’de, Vladikafkas Özgürlük Meydanı’nda gerçekleşecek finale katılmak üzere Osetya’ya gideceği için heyecan duyduğunu söyledi.
KO-A’daki finali kazanan yarışmacı hem 8.000 ruble ödül alacak hem de sponsor Bavaria firması,kazananın tarifiyle özel bir seri bægænı üretecek.
Poyrazlı Köy Günü
Yıllardır yaz aylarında dini bayramların son günlerine denk gelen Oset Köy Günleri kapsamında düzenlenen Boyalık Şenlikleri bu yıl vefatlar nedeniyle yapılamadı ancak 24 Ağustos Cuma günü Poyrazlı köyümüzün şenliği gerçekleşti. Her yıl olduğu gibi yurt içinden ve dışından köylülerimiz ile Alan Vakfı’nı temsilen başkan Sadrettin Kuşoğlu şenliklere katıldı.
***
Osetya’dan Haberler
10. yıl
Güney Osetya-Alanya bağımsızlığının RF tarafından tanınmasının ve güvenlik garantileri verilmesinin onuncu yılını 26 Ağustos’ta kutladı. Tsinval Devlet Stadyumu’ndaki “Güney Osetya – Alanya: Cesaret Tarihi” isimli dev gösteride yüzlerce kişi görev aldı ve vatandaşların yanı sıra yirmiden fazla ülkeden temsilciler ve 10. Oset Halk Kongresi için Tsinval’e gelen delegeler de katıldı. Gösteri kronolojik olarak Nart Destanlarından sahnelerin canlandırılmasıyla başladı, Alan Krallığı zamanından oyun ve yarışmaların yapılmasını takiben Moğol işgalinden Gürcü mezalimine kadar çekilen acılar ve nihayetinde bağımsızlık ile ulaşılan FARN (barış, esenlik) 300 çift ile yapılan Simd dansı sembolize edildi. Bundan sonra Devlet Dans Ekibi Simd’in oyunları ve müzik konserleri ile gösteriler tamamlandı. Devlet Başkanı konuşmasında RF Başkanı Putin’e GO-A’ya olan desteği dolayısıyla en yüksek nişan olan Watsamonga’yı verdiğini de açıkladı. Kutlamalar kapsamında 27 Ağustos’ta Tsinval’de Uluslararası İkinci Rock Festivali de gerçekleştirildi.
Tiyatro binası
Xetægatı Khoşta Devlet Drama Tiyatro binası Tsinval’de hizmete girdi. 1931 yılında kollektif çiftçiler kültür binası olarak inşa edilen sonradan devlet tiyatrosuna devredilen bina, 2005 yılındaki yangın sonucunda hizmet dışı kalmıştı. Eski binanın yerine, ulusal motifler kullanılarak, inşa edilen binada eski cephe korundu ama diğer her şey sıfırdan, Mariinsky Tiyatro binası ve onun teknik teçhizatı örnek alınarak, yeniden yapıldı. İlk kez 10. Oset Halk Kongresi’nde kullanıma açılan bina tüm Kuzey Kafkasya’nın en mükemmel tiyatro sahnesi oldu. 500 kişilik ana salonun tavanındaki 8 Nart Kahramanını gösteren duvar resimlerinden Zakhar Valiev ve Aslan Khetagurov’un Waştırci’yi canlandıran resmi dolayısıyla zamanında tartışma konusu olsa da bina görenleri büyüledi.
Halk inisiyatifi ile toplanan paraların yanı sıra bağımsızlık savaşı sonrası GO-A’nın yeniden inşaası için RF tarafından 2015-7 yıllarında ayrılan 9.1 milyar rublelik bütçenin yedide biri sadece bu prestij binası için harcandı. Burada ilk sanat gösterisi 15 Ekim’de Xetægatı Khoşta’nın eseri “Fatima” olacak, sahne genişliği 9 metreden 12 metreye çıkan salon Simd Ensemble’ın ana gösteri ve çalışma sahnesi de olacak aynı zamanda.
Anadil için çağrı
Çerkesler, Oset Filolog Tamerlan Kambolov’u destekledi ve BM’ye RF’deki anadillerin korunması için çağrı yaptı. T. Kambolov’un izinden Çerkesler de 28 Temmuz’da Duma’dan geçip 3 Ağustos’ta Putin’in imzalaması ile geçerlilik kazanan yeni Anadil Eğitimi Yasası’na karşı BM İnsan Hakları ve Azınlıkların Haklarının Korunması raportörü Victoria Tauli-Korpus’a başvurdular. Sosyal hizmet uzmanları ve dilcilerin başvurusunda anadil eğitimini seçmeli yapacak olan şövenist yeni yasanın RF’deki 145 azınlığın dilinin yaşama şansına dolayısıyla da Dünya Kültürel Mirası’na ciddi bir darbe vuracak olmasından dolayı BM ve özellikle UNESCO acil eyleme çağrıldı.
Alanya zirvesi
İki Oset Devletini ayıran sıradağlardaki isimsiz bir zirve “Alanya” olarak isimlendirildi. GO-A’nın onuncu bağımsızlık günü dolayısıyla bu zirveye ilk defa Kuzey ve Güney Osetyalı dağcılardan oluşan bir ekip tırmandı ve 3.532 metrelik, iki devletin topraklarını alabildiğine gören bu zirve, iki devletli bu halkın birleşme azmine istinaden “Alanya” olarak adlandırıldı.
