Чорум къалэм епхыгъэ Махьмудие (Хьажэмыкъохьаблэ) къуаджэм щищ Мэрэткъо Ферхьат «хэку гъэзэжъым» ехьылlагъэу тыдэгущыlагъ.
-Нэlуасэ зыкъытфэпшlына?
-Сцlэ ферхьат, Мэрэткъомэ сащыщ. Гурыт еджапlэм ыуж седжагъэп. Мэкъумэщышl lоф сэшlэ джырэкlэ. Зы пшъэшъэцlыкlу сиl. Чорум къалэ епхыгъэу тыркубзэкlэ Махьмудие адыгабзэкlэ Хьажэмыкъохьаблэ зицlэ къуаджэм сыдэс. Синыбжь 35.
-Уиныдэлъфыбзэ ошlа?
-Сэшlэ ау сэ сызфаем фэдизэу сшlэрэп.
-Уитэтэжъхэр хэкум сидыгъо ыкlи сыд фэдэу къикlыгъэх? Мы къуаджэм сыдэщтэу къыдэтlысхьагъэхэу хъугъэ?
-Къухьэкlэ къэкlожъыгъэхэу сэшlэ. Апэу непэ lертугърул зицlэ Чорум къалэм епхыгъэ нэмыкl къуаджэм дэтlысхьахи етlанэ мыкъуаджэм къыдэтlысхьажъыгъэхэу аlо. Нэмыкlэуи къызэдэкlуагъэ купым ыныкъорэр lертугърул къуаджэм ыныкъорэри мы къуаджэм къыдэтlысхьагъэхэу къаlо. Ишъыпкъагъэ джыри сшlэрэп.
-Непэ къуаджэм изытет къэпlотэна? Сыд фэдиз унагъо дэсыр? Сыдыкlэ яшъхьа яlыгъыжъырэ? Яныдэлъфыбзэ ашlа? Къуаджэм джэгухэр сыд фэдэу шъушlырэ?
-Непэ тикъуаджэ изытет къыосlон: Кlымафlэрэ унэгъо токl фэдиз гъэмафэрэ унэгъо шъэныкъо фэдиз дэсы. Ныдэлъфыбзэр зиныбжь 40 блэкlыгъэмэ ашlэ. Абзэхэ къуадж. Мэкъумэщышl lофым дыхэтэу къалэхэми нэмыкl lофхэр щашlэ. Гъэмафэм къакlохэрэмэ къоджэ lоф яlап. Загъэпсэфынэу къэкlох, пэнсионэр нэхьыбэр.
Илъэс 15-20 фэдиз узкlэlабэжъмэ нэхьыбэрэ адыгэ къащэщтыгъ ыкlи адыгэмэ адэкlощтыгъэх. Джы зэхэпхъагъэ хъугъэ. Ти джэгухэр Адыгэ хабзэ тшlэрэ тlэкlум тытетэу тшlынэ тыпылъ.
-Хэку зыпlокlэ сыд уигу къэкlырэр?
-Хэку зыпlокlэ сигу къэкlырэр: Тыпэчыжъэми ренэу тигу илъ. Хэку зыпlокlэ джыри адэжъыр ари апэрэмкlэ тигу къэкlырэр.
-Хэкур зэбгъэлъэгъунэу амал пфэхъугъа?
-Хэкур зэзгъэлъэгъунэу амал сфэхъугъэп джырэкlэ ау ренэ сигу илъ. Сыкlонэ зэзгъэлъэгъунэу сфай.
-Хэкум бгъэзэжъыныр зи уигу къэкlыгъа? «Згъэзэжхын» пlуи уегупшысагъа?
-Ары, ау амал сфэгъотыгъэп.
-Сыда амал зыфэмыгъотыгъэр?
-Гъэзэжъыным шъыпкъэкlэ сызегупшысэгъэ уахътэхэм а гушхоныгъэр зыхэслъэгъожъыгъэп сыд паеми. Сыкоу зэ сеплъынфэягъ.
-Укlожъын пае сыд фэныкъуагъэ уиlагъэр?
-Хэкум сизакъо сыкlожъыным пае симиlагъэ закъор гушхоныгъэр ары. Зы купы тыхъоу тызэкlыгъоу тыкlожъыгъагъэми хъуныгъ. Сизакъо згъэзэжъыным тlэкlу сигъэщынагъ шъыпкъэр пlощтмэ.
-Пшlэщт lофыра узэгупшысагъэр? Сыдкlэ пшъхьэ зэрэпlыгъыжъыщтыра узгъэшынагъэр?
-Пшlэщт lофым нэхьри сызпэlуфэщтыр зэрэсымышlэрэр ары нэхьыбэм сыкъэзгъэуцугъэр. Къэрэлыгъо lофхэр -выза, паспорт, бзэ- ахэр зи сигу къэкlыгъэп. Ахэмэ къиныгъо ахэлъми сягупшысагъэп. Ахэр сыд фэдэми зэшъопхышъун.
-Уипшъашъэ е уиlэхьылмэ ащыщ ныбжьыкlэхэмэ хэкум загъэзэжъынэ аlомэ сыд япlоныр? Уадыlэпыlэна?
-Кlожъынхэу аlомэ сигушъуlэжъэу садыlэпыlэн.
-Уипшъашъэ хэкум згъэзэжъыщт ыlомэ сыд пlоныр? Удыlэпыlэна?
-Кlожъ сlон, сыдэlэпыlэн ау зыдэкlощт хэгъэгум изытети сеплъын. Хъун фэдэмэ згъэкlожъын.
-Хъун фэдэр сыд фэд?
-Ащ зыкlокlэ зыукlэщтыр имышlэу кlомэ сфаеп. Хэкум зыкlожъыкlэ ишlэщт lофым емыгупшысэу, зэрэфае щыпсэуын фэдэ ахъщэ иlэу кlомэ сэрыкlэ нахьышlу. Непэ Урысые изытет сызеплъыкlэ джары сlорэр, неущ зэрэхъущтыр сшlэрэп.
-Уинэlуасэхэм ащыщэу хэкум зызгъэзэжъыгъэхэр щыlа? Джыри уадэгущыlа? Хэкум ехьылlагъэу ыкlи хэкум ипсэукlэ ехьылlагъэу ахэмэ сыд къаlорэр?
-Хэкум зыгъэзэжъыгъэ ныбджэгъухэр сиl. Мафэ къэсри садэгущыlэ. Кlожъыгъэхэр зэрэкlожъыгъэхэм щэгушlукlыжъых. Зэрэкlожъыгъэхэр ягуап. Ежь яlоф ашlэжъы. Уиныбджэгъухэр зэкlожъым о сыд пае умыкlожъыгъ пlомэ а уахътэхэм сэ сиунэ lофхэр зэзгъэзэфэн фэягъ. Етlани унагъо сихьагъ. Сыдми зэтезгъэфэшхугъэп. Мафэ горэм сыкlожъышъун фэдэ хъуным сфэлъаlо.
