650.000 kişi hâlâ konteynerde yaşıyor

6 Şubat 2023’te gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli iki depremde, resmi verilere göre 53 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.

11 ili etkileyerek ağır yıkımlara neden olan depremler, 13 milyon kişinin hayatını doğrudan etkiledi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın raporuna göre, depremin yaşandığı bölgelerde toplam 717.614 bina hasar aldı.

Euronews muhabiri Sait Burak Ütücü’nün hazırladığı haberde, İletişim Başkanlığı tarafından depremin ikinci yılına yönelik hazırlanan son rakamlara göre, depremden etkilenen 11 il genelinde bulunan 397 konteyner kentte Ocak 2025 itibariyle toplamda 651.958 kişinin konteynerlerde hayatını devam ettirdiği belirtiliyor.

Depremin ilk gününden bu yana 707.000 depremzede konteyner kentlerde barınma gerçekleştirdi. İletişim Bakanlığı’nın verdiği rakamlar, son iki yılda konteyner kentlerde yaşayan yurttaşların sayısında sadece yüzde 7,78 oranında bir azalma görüldüğünü ortaya koyuyor.

Hatay

204 geçici barınma merkezi ile Hatay en çok konteyner kente sahip şehir durumunda. Bu konteyner kentlerde ise 218.379 kişi Ocak 2025 itibariyle yaşamaya devam ediyor.

Yeniden inşa çalışmaları kapsamında Hatay’da devlet tarafından yapımı tamamlanan 40.586 konutun ise sadece 13.233’ünün anahtarı teslim edildi. Ancak anahtarını teslim alan ailelerin yalnızca yüzde 53’ü (6994 aile) fiilen dairelerde oturmaya başladı.

Diğer illerde durum

Hatay’ın ardından en çok konteyner kentin bulunduğu iller sırasıyla Malatya (75), Adıyaman (55), Kahramanmaraş (42), Gaziantep (11), Osmaniye (5) ve Adana, Kilis, Diyarbakır, Elazığ ile Şanlıurfa’da birer konteyner kent bulunuyor.

Malatya’daki 75 konteyner kentte toplamda 112.726 kişi yaşarken, Adıyaman’daki 55 konteyner kentte 118.204 kişi hayatına devam ediyor.

Yarısı kentte yarısı kırsaldaki konteyner kentlerde yaşayan Kahramanmaraş’ta ise toplamda 107.896 kişi bu barınma merkezlerinde yaşamını sürdürüyor.

Gaziantep’te bulunan 11 konteyner kentte 49.618 kişi, Osmaniye’deki 5 noktada ise 10.141 kişi yaşıyor.

Sadece bir tane konteyner kentin bulunduğu Şanlıurfa’da ise tek bir bölgede 20.668 kişi hayata devam etme mücadelesi veriyor.

Tek konteyner kentin bulunduğu diğer illerde ise Adana’da 892, Kilis’te 2.947, Diyarbakır’da 3.753, Elazığ’da 6.734 kişi bu noktalarda hayata devam ediyor.

Kura usulü ev sahipliğinde anahtar teslim oranı yüzde 30,75

“Konut seferberliği” kapsamında 30 Mayıs 2023’te başlayan “hak sahipliği” süreci 25 Aralık 2023’te tamamlandı.

Bu süreçte 845.000’den fazla “hak sahipliği” talebi alınırken, değerlendirmeler sonucunda depremin etkilediği 11 ilde toplamda inşa edilecek 445.344 konut için hak sahipleri belirlendi.

24 Ocak 2025 itibariyle depremden etkilenen 11 ilde toplamda 201.431 konutun yapımı tamamlanıp hak sahiplerine teslim edildi ancak bunların yalnızca yüzde 30,75’i yani 61.957 konutun anahtarı hak sahiplerine teslim edildi.

Diğer 10 il arasında ise en çok anahtar teslimi, depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş’ta yapılırken, kentte 14.378 hak sahibine konutları teslim edildi.

Ancak Kahramanmaraş’ta anahtar teslimi gerçekleşen hak sahiplerinin sadece yüzde 56’sı fiili olarak konutlarda yaşamaya başladı.

Öte yandan, kura usulü ile dağıtılan konutlar için hak sahipleri henüz ne kadar para ödeyeceklerini bilmiyorlar.

İki yılı ödemesiz olmak üzere toplamda 20 yıl boyunca ödeme yapılacak konutlar için hak sahipleri, bütün konutların tamamlanmasının ardından belirlenecek rakam üzerinden ödemelerine başlayacak.