Uluslararası Af Örgütü, Suriye Geçiş Dönemi Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’ya “Sorumlular, adalet önüne çıkarılsın” çağrısında bulundu
Suriye’nin batısında “sahil bölgesi” olarak bilinen Lazkiye ve Tartus vilayetleri ile Hama ve Humus’un kırsal bölgelerinde Alevilerin öldürülmesini soruşturmak üzere 9 Mart 2025’te kurulan Soruşturma ve Gerçekleri Araştırma Komitesi’nin, bulgularını Suriye Geçiş Dönemi Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’ya sunması bekleniyor.
Uluslararası Af Örgütü (AI) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Kristine Beckerle, bu gelişmeye ilişkin yaptığı açıklamada, “Başkan Şara, soruşturmanın bulgularını eksiksiz olarak yayımlama sözü vermeli ve sorumluların adalet önüne çıkarılmasını sağlamalı” dedi.
Beckerle, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hayatta kalanların ve öldürülenlerin ailelerinin; neler yaşandığını, kimin sorumlu olduğunu ve yetkililerin adaleti tesis etmek için hangi somut adımları atacağını bilme hakkı var. Yalnızca bağımsız ve tarafsız soruşturmalar güvenilir ve adil yargılamaları başlatabilir. Başkan aynı zamanda hayatta kalanlara ve etkilenen ailelere etkili onarımlar sağlanmasını temin etmeli.”
Şara’nın, katliamın ardından faillerden “tam bir adaletle ve müsamaha olmadan” hesap sorma sözünü hatırlatan Beckerle, sözlerini şöyle tamamladı: “Artık bu sözü yerine getirmenin ve Suriye halkına, yetkililerin, toplumların dini veya siyasi bağlılıkları temelinde hedef alınmalarını engellemekte ve hedefli öldürmeler gerçekleştirenleri mahkemeye çıkarmakta kararlı olduklarını göstermelerinin zamanı geldi. Alevi topluluklara ve diğer azınlıklara karşı işlenen ihlaller için hakikat, adalet ve onarımın sağlanması, cezasızlığı sona erdirmenin ve başka ihlalleri önlemenin temel unsurudur.”
Neler yaşanmıştı?
6 Mart 2025’te, eski hükümete bağlı silahlı gruplar, “sahil bölgesi” olarak bilinen Lazkiye ve Tartus vilayetlerinde yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerine saldırılar düzenledi. Ardından yeni yönetime bağlı güvenlik güçleri, milis grupları ve silahlı siviller, Lazkiye ve Tartus vilayetleri ile Hama ve Humus’un kırsal bölgelerinde Alevilere yönelik etnik temizlik saldırılarına başlattı.
Nisan 2025’te AI, yetkililere, kıyı bölgelerinde yüzlerce sivilin öldürülmesini savaş suçu olarak soruşturması için çağrı yaptı. Hükümetle bağlantılı milisler, yalnızca 8-9 Mart 2025’te kıyı şehri Baniyas’ta 100’ün üzerinde kişiyi öldürdü.
AI, öldürme vakalarından 32’sini soruşturdu ve çoğunun kasıtlı, hukuka aykırı olduğu ve özellikle Alevi azınlığı hedef aldığı sonucuna ulaştı.
Londra merkezli muhalif Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) verilerine göre, katliamlarda büyük çoğunluğu Alevi olan en az 1.700 sivil hayatını kaybetti.
Suriyeli insan hakları savunucuları öncülüğünde kurulan İnsan Hakları ve İnsani Takip Komitesi ise olayların ilk üç günü içinde belgelenmiş 25 katliam gerçekleştiğini ve katledilen 2 bin 246 kişinin kimliğinin doğrulandığını açıkladı.
Haziran 2025’te ise İngiltere merkezli Reuters haber ajansı, şiddet olayları sırasında 40 farklı bölgede yaklaşık 1.500 Alevinin öldürüldüğünü bildirdi.
