Okuyucu Mektubu

0
460

Değerli Hemşehrilerimiz, 

Son zamanlarda internet ortamında yapılan, dernek adlarının değiştirilmesine ilişkin tartışmalara katılmak ve bazı konulara açıklık getirmek amacıyla aşağıdaki hususların belirtilmesinde yarar görülmüştür. 

1- Sürgünden sonra, Osmanlı İmparatorluğu zamanında, 1908 yılında İstanbul’ da kurulan ilk derneğimizin adı “ Çerkes Teavün Cemiyeti “ idi. O zamanki kurucuları olan Çerkes asıllı Osmanlı Paşaları ve ileri gelenleri niçin Çerkes adını kullanmışlardır? Çıkardıkları dergi ve gazetelere Guaze, Diyane adlarını niçin vermişlerdir? Açtıkları okulun adına niçin “ Çerkes Özel Örnek Okulu “ demişlerdir? O zamanın aydınları niçin Kafkas kelimesini kullanmadılar? Bilmiyorlar mıydı? 

Kafkas kelimesinde ısrarcı olanların bunları düşünmesi gerekir. 

2- “Çerkes Teavün Cemiyeti “nin   ve “ Çerkes Özel Örnek Okulu “nun kapanmasından sonra, yasalar ve o günkü şartlar nedeniyle uzun yıllar (1950 li yıllara kadar ) Türkiye’ de dernek kurulamamıştır. Çok partili yaşama geçildikten sonra kurulan derneklerin adları genellikle “ Kafkas Türkleri Yardımlaşma Derneği “ adını taşımışlardır. Ancak bu isimle izin alınabiliyordu. Yasaların izin verdiği ölçüde daha sonra dernekler Kafkas, Kuzey Kafkas adlarını aldılar. O günleri yaşayanlar iyi bilirler ki ilk kurulan derneklerin adlarının da değiştirilmesine karşı çıkılıyordu. (Bu gün olduğu gibi) Günümüzde etnik kimliğimiz, dilimiz, kültürümüz kabul edilmektedir. Artık kendi etnik kimliğimizin adını taşıyan derneklerimiz olmalıdır. Türkiye’ de ve Dünya’ da kendi adımızı kullanmalıyız. Gerçek ismimizle tanınmalıyız. Son yıllardaki değişimler bunu gerektirmektedir. 

3- Her halk kendi adıyla yaşar,kendi adıyla çağrılır. Tarihin çok eski zamanlarından beri kendimize Adiğe deriz. Kabileler ve aile adları sonradan oluşmuştur. Kimlere Adiğe denildiği bu grubun içinde kimlerin yer aldığı bilinmektedir ve yeniden açıklamaya da gerek yoktur. Dolayısıyla bu gün coğrafi bir terim olarak kullanılan, Kafkas, Kuzey Kafkas adları yerine kendi gerçek adımızı kullanmak istiyoruz. “ Adiğe “ gerçek adımızdır. Adığabze, Adığe xabze, boy ve aile adları bu kimliğimizin temel taşlarıdır. 

4- Dernek veya Vakıf adlarına kendi halkın adını veren ( Abhaz, Çeçen, Alan v.s.) dernek veya vakıflar doğru davranmışlardır. Destekliyoruz. Zaten bu güne kadar niye böyle bir ad verdiniz diye karşı çıkmadık. Tersine destekledik. 1992 yılında Düzce Abhaz Kültür Derneği kurulurken desteklediğimiz gibi. Her halkın kendi adlarını kullanmaları en doğal haklarıdır. Karışmaya da yetkimiz yoktur. 

5- Kendi adımızı kullanma isteğimiz diğer Kafkas halklarına (Asetin, Çeçen, Lezgi, Avar v.s.) karşı olduğumuz onları sevmediğimiz anlamı çıkarılmamalıdır. Geçmişte ilişkilerimiz nasıl idiyse yine öyledir. Derneklerimizin adı değişse bile doğal olarak birlikteliğimiz devam edecektir. Birilerinin dediği gibi bölücülük yapmak amacında değiliz. 

6- Abhazlar ve Adiğeler amca çocuklarıdır. Aynı soyun iki evladıdır. Dolayısıyle temel düşüncemiz Adiğe-Abhaz birliğidir. Çabalarımız bu yöndedir 

7- Adiğeler ve Abhazlar diğer Kafkas halklarından farklı olarak, sürgün nedeniyle, gerek anavatanda gerekse diasporada farklı problemleri bulunmaktadır. Bu nedenle Adiğe ve Abhazlar’ın sosyo ekonomik ve kültürel problemleri ile ilgilenmek durumundadırlar. Bu durum diğer Kafkas halkları ile olan iletişim ve işbirliğine engel değildir. 

8- Kendi Adiğe ismini kullanma isteğimizin altında Rus yanlısı, bölücü, parçalayıcı gibi paranoyak düşünceler aramak yersizdir. Kişileri tanımadan suçlamada bulunmak ahlaki değildir. Ve de Adiğeliğe yakışmaz. 

9- Anavatanda yaşayan kardeşlerimiz kendilerine Adiğe demekte, kurdukları pek çok kurum ve kuruluşların adlarının başında Adiğe kelimesi yer almaktadır. Anavatandaki kardeşlerimize biz Türkiye’ deki Adiğeler, Adiğe adını kullanmak istemiyoruz mu diyeceğiz? Bu akla mantığa uygun mu? 

10-Son olarak Adığeler’e çağrıda bulunuyoruz. Gelin gerçek kimliğimizi yansıtan Adiğe adını kullanalım. Adiğe olduğumuzu unutmayalım. 03.08.2006 

Brant Şefik CEYLAN 

Neğuç Hikmet NEĞUÇ          

Guğoj Musa TOK      

Abrec İlhan CANBULAT       

Taymez Derya TAYMAZ        

Natho Zafer ALTINIIŞIK

Şouage Turgut Şevki   

Kıtıj Mustafa Aydın     

Yemzeğ Şamil TURAN 

Keç’ı Süleyman YAVUZ         

Berzec Mustafa KAVAKLI 

Sayı : 2006 11