Adıgey’den bir izleyicinin değerlendirmesi:

Çerkesya – Bilimsel, Güncel, Tarihi film 

Yapımcılığını Neğeplhe Askerbiy, senaryo yazarlığını tarihçi Hatko Samir`in yaptığı Çerkes ulusal tarihini anlatan ilk film Adigece, Rusça, Kabardeyce ve İngilizce olarak Adıgey`de gösterime sunuldu. 21 Mayıs Çerkes Sürgünü`nü Anma Gününde ilk gösterimi yapılan belgesel filmin Türkçe, Arapça versiyonlarının da yakında hazır olacağı belirtiliyor.

Filmde çok eski zamanlardan günümüze kadar Çerkesler’in diğer halklarla ilişkileri, tarihi anlatılmaktadır.

II.Katerina`ya kadar olan dönemde Rus-Kafkas ilişkilerinin iyi olduğu, Çerkasov soyadıyla birçok Çerkes’in Rusya`da etkili oldukları -Çar`a bağlı Boyarlar Meclisi`nde başkanlığa kadar yükseldikleri hatta bir dönem Çar`ın ölmesi nedeniyle yeni Çar seçilinceye kadar Boyarlar Meclisi başkanı bir Adige`nin bütün Rusya`yı kısa bir süre yönettiği, Rus ordusunda Çerkesler’in  genel kurmay başkanlığı rütbesine kadar yükseldiği, Fransa`ya giden Çar`ın yanında Adige Heyeti`nin de yer aldığı, Çerkesler’in Çerkasovlar soyadıyla Moskova yakınlarında büyük bir kilise ve hastane kurdukları, Rus-Kafkas ilişkilerinin II. Katerina döneminde Gürcistan`a giden askeri yolun güvenliği için Mozdok Kalesi`nin kurulmasıyla bozulmaya başladığı ve bildiğimiz Kafkas-Rus Savaşları sürecinin başladığı ve sürgünle sonuçlandığı filmde anlatılanların sadece bir bölümüdür. Kafkasya tarihinin bilinen ve bilinmeyen daha bir çok ilginç yönüne filmde geniş yer verilmektedir.