Bir Analiz

Referandumda ‘Evet’ diyeceğini açıklayan demokrat isimlerden Prof. Ahmet İnsel’in, Radikal’deki köşe yazısında Meclis Adalet Komisyonu’nda bekleyen bir yasadan bahsederek, ‘yandaş’ HSYK yaratılacağını söylemesi dikkati çekti. AKP’nin, ‘Taraf olmayan bertaraf olur’ sözüne atıf yaparak, otoriter eğilimlerinin artması nedeniyle eleştiren İnsel, 24 ağustos tarihli yazısında şu tespitleri yapıyor:

“Bu yaklaşım, Adalet Komisyonu’nda bekleyen bir yasa tasarısında da karşımıza çıkıyor. Türkiye, Hâkimler ve Savcılar Birliği kurulmasını öngören tasarıda, hakim ve savcıların bu dernek dışında meslekleriyle ilgili başka bir derneğe üye olmalarının yasaklanması öngörülüyor. Yasa bu haliyle kabul edilirse, YARSAV’a rakip olan Demokrasi ve Özgürlükler İçin Yargıçlar ve Savcılar Birliği de kapatılacak. Yasanın esas gerekçesi, yargı alanında siyasetle uğraşan derneklerin faaliyetini engellemek. Sonuçta böyle bir yasa otoriter rejimlere özgü bir anlayışla çözümü kamu kuruluşu niteliğine haiz bir birlik kurmakta arıyor.

Yasa tasarısında bu Birlik’in resmi törenlerde protokolde temsil edilmesi öngörülüyor. Herhalde resmi plakalı araç da tahsis edilir. Kamu bütçesinden kaynak da ayrılır. Bu yasa tasarısının önemi, halkoylamasında anayasa değişiklikleri kabul edildiğinde daha da artacak. Yasa bu haliyle kabul edilirse, HSYK’ya doğrudan birinci sınıf hâkim ve savcılar tarafından seçilecek üyelerin seçiminde farklı yaklaşımlardaki derneklerin açıkça yarışması yerine, nerede ve kim tarafından oluşturulduğu bilinmeyen isim listeleri ortalıkta dolaşmaya başlayacak demektir.

Şeffaf biçimde oluşan rekabetin yerini, kapalı kapılar ardında tespit edilen ve açıkça adı konmayan yandaş listelerinin, cemaat listelerinin, mezhep listelerinin alması çok daha vahim sonuçlar doğuracak bir gelişme olacaktır. Şeffaf biçimde oluşmuş farklı listelerden seçilmiş hâkim ve savcıların HSYK’da yer alması, bu kurulun özerkliğinin asıl güvencesi olabilir. Sovyetler Birliği’nden esinlenen ülkelerde geçmişte örneklerine pek sık rastladığımız ve ister istemez iktidarın yandaşı olacak olan bir Hakimler Birliği’nin değil.”