Jıneps-Sohum Geçtiğimiz Ocak ayı sonunda Suriye’deki Abaza ve Adıgelerin durumlarını yerinde incelemek ve varsa taleplerini almak için oluşturulan Abaza heyeti, temaslarını tamamlayarak Abhazya’ya döndü. Heyet, Abhazya Geri Dönüş Devlet Komitesi Başkanı Zurab Adleyba, Abhazya Dışişleri Bakanlığı Türkiye ve Ortadoğu masası şefi İnar Gitsba ile Türkiye diasporasını temsilen Abhaz Dernekleri Federasyonu Başkanı Feridun Aksoy’dan oluşuyordu. Söz konusu heyet iki gün boyunca başkent Şam’da kaldı ve ülkedeki Abaza diasporasının temsilcileri ve kimi Suriyeli ve Rus diplomatlar ile görüşmelerde bulundu. Bu görüşmelerin ardından Abhazya’ya dönen heyet bir basın toplantısı düzenleyerek temaslarının sonuçlarını Abhazya medyası ile paylaştı.
Basın toplantısında sorulara geçilmeden önce detaylı bir ön bilgi veren Zurab Adleyba, Şam’daki temasları sırasında iki yüz kadar diaspora mensubu ile yüz yüze görüşme imkanı bulduklarını, Suriye’de Abaza diasporasının ayrı bir örgütlenmesinin olmadığını, diğer tüm Kuzey Kafkasyalılarla birlikte organize olduklarını, bu bağlamda görüşmelerinin bu tür ortak kurumların bünyesinde gerçekleştiğini, aldıkları bilgilere göre Suriye’deki tüm Abaza sayısının sekiz ila onbin kişi kadar olduğunu öğrendiklerini bildirmiştir.
Adleyba’nın verdiği bilgiye göre heyet ziyaretin ilk günü olan 17 Ocak 2012 tarihinde önce Rusya’nın Suriye Büyükelçisi Azamat Kulmuhametov’u ziyaret etti. Bu ziyaret esnasında olası işbirliğinin olanakları üzerinde duruldu. Özellikle Abaza diasporası mensupları için bir toplu nakil söz konusu olursa çift giriş çıkışlı Rus vizesinin acil temini konusunda çıkabilecek sorunların nasıl aşılabileceği tartışıldı. Ziyaret neticesinde tarihi vatanlarına dönmek isteyebilecek Abaza diasporası mensuplarına Rusya’nın Şam Büyükelçiliği’nin gereken desteği verebilmesi için, tarafların temasta kalması ve karşılıklı işbirliği içinde olması gerektiği hususlarında taraflar mutabık kaldılar.
Abaza heyet, Rus diplomatların ardından Suriye’deki tüm Kafkasyalılar için önemli bir sosyo-kültürel merkez olduğu bildirilen Adıge Khase’yi de ziyaret etti. Bu ziyaret esnasında toplantıya katılan yaklaşık yüz kadar kişinin sorularını yanıtlayan heyet özellikle Abhazya vatandaşlığının kazanılması, Abhazya’da sosyo-kültürel yaşam, iş ve eğitim olanakları ile geri dönecek olanların entegrasyonu için Abhazya Hükümetinin yapabilecekleri hakkında bilgi verdi. Bu toplantıda diaspora mensupları tarafından, Suriye’deki olayların nereye evrilebileceği ve önümüzdeki süreçte neler olabileceği üzerine heyeti bilgilendiren konuşmalar yapıldı.
Ziyaretin ikinci günü de çok sayıda diaspora mensubu ile bir araya gelen heyet, hem görüş alış verişine devam etti, hem de Suriye’deki soydaşların acil taleplerini not etme imkanı buldu. Bu görüşmelere Abaza, Agrba, Marschan, Gechba, Chichba, Ankvab, Maan, Kudzhba, Pateypa, Leyba, Aryutaa, Tsvizhba ailelerinin temsilcileri katıldı. Her ne kadar tüm Suriye diasporasını kapsayan toplu bir geri dönüşün söz konusu olacağını sanmamalarına rağmen, görüşmelere katılan aile temsilcileri Suriye’nin içinde bulunduğu bu kritik süreçte kendilerine gösterilen ciddi ilgi ve destekten ötürü Abhazya Hükümeti’ne şükranlarını ifade ettiler.
Temasların neticesinde altı aileye mensup yaklaşık yirmi kişi kısa bir süre içinde tarihi vatanları Abhazya’ya geri dönme konusunda niyet beyan etti. Abhazya Devlet Heyeti bu kişilere her türlü yardımın yapılacağı konusunda söz verdi. Heyet, Abhazya’ya olası dönüşlerin daha iyi organize edilebilmesi için Suriye’deki Abazaların kendi aralarında daha iyi organize olmaları ve özellikle soydaşların bilgilerini tam ve düzgün bir şekilde içerecek bir veri tabanının acilen oluşturulması gerektiğini bildirdi.
Sayı : 2012 02
